История Рима от основания города

Книга XXVIII, гл. 26

26. Per eos­dem dies qui­bus haec il­li con­sul­ta­bant con­si­lium de iis Car­tha­gi­ni erat, [2] cer­ta­ba­tur­que sen­ten­tiis ut­rum in auc­to­res tan­tum se­di­tio­nis — erant autem ii nu­me­ro haud plus quam quin­que et tri­gin­ta — ani­mad­ver­te­re­tur, an plu­rium suppli­cio vin­di­can­da tam foe­di exempli de­fec­tio ma­gis quam se­di­tio es­set. [3] Vi­cit sen­ten­tia le­nior ut, un­de cul­pa or­ta es­set, ibi poe­na con­sis­te­ret; ad mul­ti­tu­di­nem cas­ti­ga­tio­nem sa­tis es­se. [4] Con­si­lio di­mis­so, ut id ac­tum vi­de­re­tur, ex­pe­di­tio ad­ver­sus Man­do­nium In­di­bi­lem­que edi­ci­tur exer­ci­tui qui Car­tha­gi­ne erat et ci­ba­ria die­rum ali­quot pa­ra­re iuben­tur. [5] Tri­bu­nis sep­tem qui et an­tea Suc­ro­nem ad le­nien­dam se­di­tio­nem ierant ob­viam exer­ci­tui mis­sis qui­na no­mi­na prin­ci­pum se­di­tio­nis edi­ta sunt, [6] ut eos per ido­neos ho­mi­nes be­nig­no vol­tu ac ser­mo­ne in hos­pi­tium in­vi­ta­tos so­pi­tos­que vi­no vin­ci­rent. [7] Haud pro­cul iam Car­tha­gi­ne abe­rant cum ex ob­viis audi­tum pos­te­ro die om­nem exer­ci­tum cum M. Si­la­no in La­ce­ta­nos pro­fi­cis­ci non me­tu mo­do om­ni qui ta­ci­tus in­si­de­bat ani­mis li­be­ra­vit eos, sed lae­ti­tiam in­gen­tem fe­cit, quod ma­gis ha­bi­tu­ri so­lum im­pe­ra­to­rem quam ip­si fu­tu­ri in po­tes­ta­te eius es­sent. [8] Sub oc­ca­sum so­lis ur­bem ingres­si sunt exer­ci­tum­que al­te­rum pa­ran­tem om­nia ad iter vi­de­runt. [9] Ex­cep­ti ser­mo­ni­bus de in­dustria com­po­si­tis — lae­tum op­por­tu­num­que ad­ven­tum eorum im­pe­ra­to­ri es­se, quod sub ip­sam pro­fec­tio­nem al­te­rius exer­ci­tus ve­nis­sent — cor­po­ra cu­rant. [10] Ab tri­bu­nis si­ne ul­lo tu­mul­tu auc­to­res se­di­tio­nis, per ido­neos ho­mi­nes per­duc­ti in hos­pi­tia, compren­si ac vincti sunt. [11] Vi­gi­lia quar­ta im­pe­di­men­ta exer­ci­tus cui­us si­mu­la­ba­tur iter pro­fi­cis­ci coe­pe­re; sub lu­cem sig­na mo­ta, et ad por­tam re­ten­tum ag­men cus­to­des­que cir­ca om­nes por­tas mis­si, ne quis ur­be eg­re­de­re­tur. [12] Vo­ca­ti dein­de ad con­tio­nem qui pri­die ve­ne­rant, fe­ro­ci­ter in fo­rum ad tri­bu­nal im­pe­ra­to­ris, ut ultro ter­ri­tu­ri succla­ma­tio­ni­bus, con­cur­runt. [13] Si­mul et im­pe­ra­tor in tri­bu­nal es­cen­dit et re­duc­ti ar­ma­ti a por­tis iner­mi con­tio­ni se ab ter­go cir­cum­fu­de­runt. [14] Tum om­nis fe­ro­cia con­ci­dit et, ut pos­tea fa­te­ban­tur, ni­hil aeque eos ter­ruit quam prae­ter spem ro­bur et co­los im­pe­ra­to­ris, quem ad­fec­tum vi­su­ros cre­di­de­rant, vol­tus­que qua­lem ne in acie qui­dem aie­bant me­mi­nis­se. [15] Se­dit ta­ci­tus pau­lis­per, do­nec nun­tia­tum est de­duc­tos in fo­rum auc­to­res se­di­tio­nis et pa­ra­ta om­nia es­se.