Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXIII, ãë. 15

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì II. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì. Ðåäàêòîð êîììåíòàðèåâ — Â. Ì. Ñìèðèí.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1985.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ

15. (1) Íè÷å­ãî íå ïîäî­çðå­âàâ­øèé Àíä­ðî­ñôåí îñòà­âèë Êîðèíô è ïîñòà­âèë ñâîé ëàãåðü ó Íåìåè, ðåêè, ïðî­òå­êàþ­ùåé ìåæ­äó çåì­ëÿ­ìè Êîðèí­ôà è Ñèêè­î­íà. (2) Òàì îí ðàçäå­ëèë âîé­ñêî ïîïî­ëàì: îäíó ïîëî­âè­íó îòïó­ñòèë, à äðó­ãóþ ðàç­áèë íà òðè ÷àñòè è ïðè­êà­çàë åé âìå­ñòå ñî âñåé êîí­íè­öåé äâè­íóòü­ñÿ â ðàç­íûå ñòî­ðî­íû äëÿ îäíî­âðå­ìåí­íî­ãî ãðà­áå­æà ïåë­ëåí­ñêèõ, ñèêè­îí­ñêèõ è ôëè­óíò­ñêèõ ïîëåé. (3) È âîò ýòè òðè îòðÿäà ðàçî­øëèñü â ðàç­íûå ñòî­ðî­íû. Êàê òîëü­êî ýòî ñòà­ëî èçâåñò­íî Íèêî­ñò­ðà­òó â Êëåî­íàõ, îí òîò­÷àñ âûñëàë ñèëü­íûé îòðÿä íàåì­íè­êîâ, ÷òîáû çàíÿòü óùå­ëüå, âåäó­ùåå â êîðèíô­ñêóþ çåì­ëþ. (4) À ñàì îí ïîñòà­âèë ïåðåä çíà­ìå­íà­ìè êîí­íè­öó, êîòî­ðîé ïðåä­ñòî­ÿ­ëî èäòè âïå­ðå­äè, è äâè­íóë­ñÿ ïðÿ­ìè­êîì çà íåþ ñ äâîé­íûì îòðÿäîì. (5) Îäíó åãî ÷àñòü ñîñòàâ­ëÿ­ëè ëåã­êî­âî­îðó­æåí­íûå íàåì­íè­êè, äðó­ãóþ òÿæå­ëî­âî­îðó­æåí­íûå ïåõî­òèí­öû29 — ãëàâ­íàÿ ñèëà â âîé­ñêàõ ýòèõ ïëå­ìåí. (6) È ïåõîòà, è êîí­íè­öà íàõî­äè­ëèñü óæå íåäà­ëå­êî îò íåïðè­ÿ­òåëü­ñêî­ãî ëàãå­ðÿ; òóò íåêî­òî­ðûå èç ôðà­êèé­öåâ íàïà­ëè íà âðà­ãîâ, ðàñ­ñå­ÿâ­øèõ­ñÿ è ðàç­áðåä­øèõ­ñÿ ïî ïîëÿì. Âåñü ëàãåðü ìãíî­âåí­íî áûë îõâà­÷åí ñòðà­õîì. (7) Èñïó­ãàë­ñÿ è Àíä­ðî­ñôåí: åìó ñëó­÷à­ëîñü âèäåòü íåïðè­ÿ­òå­ëÿ, ëèøü êîãäà òîò ðàç­ðîç­íåí­íû­ìè íåáîëü­øè­ìè îòðÿäà­ìè ïîÿâ­ëÿë­ñÿ íà õîë­ìàõ ïåðåä Ñèêè­î­íîì, íå îñìå­ëè­âà­ÿñü ñïó­ñòèòü­ñÿ ñòðî­åì â îòêðû­òîå ïîëå. È óæ âî âñÿ­êîì ñëó­÷àå ïîë­êî­âî­äåö íèêî­ãäà íå ïîâå­ðèë áû, ÷òî ïðî­òèâ­íèê ïîÿâèò­ñÿ ñî ñòî­ðî­íû Êëå­îí. (8) Îí âåëåë òðó­áîé ñîçû­âàòü â ëàãåðü ðàç­áðåä­øèõ­ñÿ âîè­íîâ, à îñòàâ­øèì­ñÿ ïðè­êà­çàë ñïåø­íî ðàçî­áðàòü îðó­æèå. Âûâåäÿ ýòîò íåïîë­íûé ñòðîé çà âîðîòà ëàãå­ðÿ, îí âûñòðî­èë åãî ê áîþ íà âûñî­êîì áåðå­ãó ðåêè. (9) Ïîñêîëü­êó îñòàëü­íûå íå ñìîã­ëè íè ñîáðàòü­ñÿ, íè ïîñòðî­èòü­ñÿ, òî è ýòè íå ñóìå­ëè âûäåð­æàòü ïåð­âî­ãî æå íàòèñ­êà. (10)  íàè­áîëü­øåì ÷èñ­ëå ÿâè­ëèñü ê çíà­ìå­íàì ìàêåäî­íÿíå, è áëà­ãî­äà­ðÿ èì èñõîä áîÿ äîë­ãî îñòà­âàë­ñÿ íåÿñåí. (11) Íî çàòåì èç-çà ïîâàëü­íî­ãî áåã­ñòâà âñåõ ïðî­÷èõ ìàêåäî­íÿíå îñòà­ëèñü â îäè­íî­÷å­ñòâå; êîãäà èõ ñ ðàç­íûõ ñòî­ðîí ñòà­ëè òåñ­íèòü óæå äâà íåïðè­ÿ­òåëü­ñêèõ îòðÿäà (ëåã­êî­âî­îðó­æåí­íûå ñ ôëàí­ãà, à ùèòî­íîñ­öû ñ ïåë­òà­ñòà­ìè â ëîá), òî è îíè, âèäÿ, ÷òî äåëî ïëî­õî, (12) ñïåð­âà íà÷à­ëè øàã çà øàãîì îòñòó­ïàòü, à çàòåì íå âûäåð­æà­ëè ñ.85 íàòèñ­êà è îáðà­òè­ëèñü â áåã­ñòâî. Ïîáðî­ñàâ îðó­æèå, íå íàäå­ÿñü áîëåå óäåð­æàòü ëàãåðü, îíè óñòðå­ìè­ëèñü ê Êîðèí­ôó. (13) Ïðå­ñëå­äî­âàòü èõ Íèêî­ñò­ðàò îòðÿäèë íàåì­íè­êîâ, à êîí­íè­öó è âñïî­ìî­ãà­òåëü­íûå ôðà­êèé­ñêèå ÷àñòè íàñëàë íà òåõ, êîòî­ðûå ãðà­áè­ëè ñèêè­îí­ñêèå ïîëÿ. Òàì òîæå ïðî­èçî­øëî âåëè­êîå èçáè­å­íèå, åäâà ëè íå áîëü­øåå, ÷åì â ñàìîì ñðà­æå­íèè. (14) Ìåæ­äó òåì ðàçî­ðè­òå­ëè ïåë­ëåí­ñêèõ è ôëè­óíò­ñêèõ ïîëåé íåñòðîé­íîé òîë­ïîé âîç­âðà­ùà­ëèñü â ëàãåðü. Íåêî­òî­ðûå èç íèõ, íè î ÷åì íå äîãà­äû­âà­ÿñü, ïîäî­øëè ê íåïðè­ÿ­òåëü­ñêèì êàðà­ó­ëàì, áóä­òî ê ñâî­èì, (15) à äðó­ãèå, çàìå­òèâ òàì ñóå­òó è çàïî­äî­çðèâ íåëàä­íîå, ðàç­áå­æà­ëèñü. Ýòèõ, áëóæ­äàâ­øèõ ïî ïîëÿì, îêðó­æè­ëè òàìîø­íèå ïîñå­ëÿíå. (16)  òîò äåíü íåïðè­ÿ­òåëü ïîòå­ðÿë òûñÿ­÷ó ïÿòü­ñîò ÷åëî­âåê óáè­òû­ìè è òðè­ñòà ïîïà­ëè â ïëåí. Âñÿ Àõàéÿ áûëà èçáàâ­ëå­íà îò âåëè­êî­ãî ñòðà­õà.

15. Andros­the­nes om­nium ig­na­rus Co­rin­tho pro­fec­tus ad Ne­meam — am­nis est Co­rin­thi­um et Si­cyo­nium in­terfluens ag­rum — castra lo­cat. [2] Ibi par­tem di­mi­diam exer­ci­tus, di­vi­sam tri­fa­riam, et om­nes equi­tes dis­cur­re­re ad de­po­pu­lan­dos si­mul Pel­le­nen­sem Si­cyo­nium­que ag­ros et Phlia­sium iubet. [3] Haec tria di­ver­sa ag­mi­na dis­ces­se­re. Quod ubi Cleo­nas ad Ni­costra­tum per­la­tum est, ex­templo va­li­dam mer­cen­na­rio­rum ma­num prae­mis­sam ad oc­cu­pan­dum sal­tum, [4] per quem tran­si­tus in Co­rin­thi­um est ag­rum, an­te sig­na equi­ti­bus ut praeg­re­de­ren­tur lo­ca­tis ip­se con­fes­tim ag­mi­ne dup­li­ci se­qui­tur. [5] Par­te una mer­cen­na­rii mi­li­tes ibant cum le­vi ar­ma­tu­ra, al­te­ra cli­pea­ti; id in il­la­rum gen­tium exer­ci­ti­bus ro­bur erat. [6] Iam haud pro­cul castris abe­rant pe­di­tes equi­tes­que, et Thra­cum qui­dam in va­gos pa­la­tos­que per ag­ros hos­tes im­pe­tum fe­ce­rant, cum re­pens ter­ror castris in­fer­tur. [7] Tre­pi­da­re dux, ut qui hos­tes nus­quam ni­si ra­ros in col­li­bus an­te Si­cyo­nem non auden­tes ag­men de­mit­te­re in cam­pos vi­dis­set, ab Cleo­nis qui­dem ac­ces­su­ros num­quam cre­di­dis­set. [8] Re­vo­ca­ri tu­ba iubet va­gos a castris di­lap­sos; ip­se rap­tim ca­pe­re ar­ma ius­sis mi­li­ti­bus infre­quen­ti ag­mi­ne por­ta eg­res­sus su­per flu­men instruit aciem. [9] Ce­te­rae co­piae, vix col­li­gi at­que instrui cum po­tuis­sent, pri­mum hos­tium im­pe­tum non tu­le­runt; [10] Ma­ce­do­nes et ma­xi­me om­nium fre­quen­tes ad sig­na fue­rant et diu an­ci­pi­tem vic­to­riae spem fe­ce­runt; [11] postre­mo fu­ga ce­te­ro­rum nu­da­ti, cum duae iam acies hos­tium ex di­ver­so, le­vis ar­ma­tu­ra ab la­te­re, cli­pea­ti caet­ra­ti­que a fron­te ur­ge­rent, et ip­si re incli­na­ta pri­mo ret­tu­le­re pe­dem, [12] dein­de im­pul­si ter­ga ver­tunt et ple­ri­que abiec­tis ar­mis, nul­la spe castro­rum te­nen­do­rum re­lic­ta, Co­rin­thum pe­tie­runt. [13] Ni­costra­tus mer­cen­na­riis mi­li­ti­bus ad hos per­se­quen­dos, equi­ti­bus Thra­cum­que auxi­liis in po­pu­la­to­res ag­ri Si­cyo­nii mis­sis, mag­nam ibi quo­que cae­dem edi­dit, maio­rem pro­pe quam in proe­lio ip­so. [14] Ex iis quo­que qui Pel­le­nen Phliun­ta­que de­po­pu­la­ti erant, in­com­po­si­ti par­tim om­nium­que ig­na­ri ad castra re­ver­ten­tes in hos­tium sta­tio­nes tam­quam in suas il­la­ti sunt, [15] par­tim ex dis­cur­su id quod erat sus­pi­ca­ti ita se in fu­gam pas­sim spar­se­runt ut ab ip­sis ag­res­ti­bus er­ran­tes cir­cum­ve­ni­ren­tur. [16] Ce­ci­de­runt eo die mil­le et quin­gen­ti, cap­ti tre­cen­ti. Acha­ia om­nis mag­no li­be­ra­ta me­tu.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 29Áóêâ.: «ùèòî­íîñ­öû». Ùèòû èõ áûëè áîëü­øèå, ïðî­äîë­ãî­âà­òûå, ñ âûåì­êà­ìè ïî áîêàì.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1260010223 1327007031 1327007042 1364003316 1364003317 1364003318