Ïåðåâîä Ã. Ñ. Êíàáå.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1985. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
52. (1) Óñòðîèâøè òàê äåëà â Ôåññàëèè, ïðèøåë Êâèíêöèé ÷åðåç Ýïèð â Îðèê, ÷òîáû ïëûòü îòòóäà â Èòàëèþ. (2)  Îðèêå âñå åãî âîéñêî ïîãðóçèëîñü íà ñóäà, è ïîïëûëè â Áðóíäèçèé; à èç Áðóíäèçèÿ øëè ÷åðåç âñþ Èòàëèþ äî ñàìîãî Ðèìà ñëîâíî áû íà òðèóìôå: âïåðåäè âåçëè äîáû÷ó, êàêóþ îòíÿëè ó âðàãîâ, è âåðåíèöà ïîâîçîê íå êîðî÷å áûëà êîëîííû ñîëäàò. (3) Êîãäà äîøëè äî âîðîò Ðèìà, ñåíàò âñòðåòèë Êâèíêöèÿ âíå ãîðîäà; ñåíàòîðû âûñëóøàëè îò÷åò î äåëàõ åãî è ïîñïåøèëè ïðèñóäèòü åìó òðèóìô, ñòîëü çàñëóæåííûé. (4) Òðèóìô äëèëñÿ òðè äíÿ.  ïåðâûé äåíü íåñëè îðóæèå, äðîòû, áðîíçîâûå è ìðàìîðíûå èçâàÿíèÿ — è áîëüøå èõ áûëî îòíÿòûõ ó Ôèëèïïà, íåæåëè âçÿòûõ ó ãîðîäñêèõ îáùèí; âî âòîðîé äåíü íåñëè çîëîòî è ñåðåáðî, îáðàáîòàííîå, ñûðîå è â ìîíåòàõ. (5) Áûëî òàì ñîðîê òðè òûñÿ÷è ôóíòîâ ñåðåáðà â ñëèòêàõ110 è äâåñòè ñåìüäåñÿò òûñÿ÷ ôóíòîâ îáðàáîòàííîãî; ìíîæåñòâî ñîñóäîâ âñÿêèõ, áîëüøå âñåãî ÷åêàííûõ, íåêîòîðûå âåñüìà òîíêîé ðàáîòû, à òàêæå íåñ÷åòíî ïðåäìåòîâ èç áðîíçû, ñ âåëèêèì èñêóññòâîì ñäåëàííûõ, è äåñÿòü ñåðåáðÿíûõ ùèòîâ. (6) Ñåðåáðÿíûõ ìîíåò áûëî âîñåìüäåñÿò ÷åòûðå òûñÿ÷è àòòè÷åñêèõ, ÷òî çîâóòñÿ òàì òåòðàäðàõìàìè111, êàæäàÿ âåñîì ïî÷òè â òðè äåíàðèÿ. (7) Çîëîòà áûëî âåñîì äî òðåõ òûñÿ÷ ñåìèñîò ÷åòûðíàäöàòè ôóíòîâ, ÿ óæ íå ãîâîðþ î ùèòå öåëèêîì ëèòîãî çîëîòà, äà åùå ÷åòûðå òûñÿ÷è ïÿòüñîò ÷åòûðíàäöàòü Ôèëèïïîâûõ çîëîòûõ ìîíåò; (8) íà òðåòèé äåíü ïðîíåñëè ïîëó÷åííûå â äàð îò ãðå÷åñêèõ ãîðîäîâ çîëîòûå âåíêè ÷èñëîì ñòî ÷åòûðíàäöàòü. (9) Ïðîâåëè è æèâîòíûõ, ïðåäíàçíà÷åííûõ â æåðòâó. Ïåðåä êîëåñíèöåé òðèóìôàòîðà øëè ïëåííèêè è çàëîæíèêè èç ñàìûõ çíàòíûõ ðîäîâ, â èõ ÷èñëå è Äåìåòðèé, ñûí öàðÿ Ôèëèïïà, è ñ.145 Àðìåí Ëàêåäåìîíÿíèí, ñûí òèðàíà Íàáèñà. (10) Ïîä êîíåö âúåõàë â ãîðîä ñàì Êâèíêöèé; çà êîëåñíèöåé åãî øàãàëè ñîëäàòû â âåëèêîì ìíîæåñòâå, èáî îí ïðèâåë èç Ãðåöèè âñå ñâîå âîéñêî. (11) È ðîçäàíî áûëî êàæäîìó ïåøåìó âîèíó ïî äâåñòè ïÿòüäåñÿò àññîâ, êàæäîìó öåíòóðèîíó — âäâîå áîëüøå è âòðîå — êàæäîìó âñàäíèêó. (12) È åùå òî îòëè÷àëî òðèóìô Êâèíêöèÿ, ÷òî øëè òàì ðèìëÿíå, âûçâîëåííûå èç ðàáñòâà, âñå ñ îáðèòûìè ãîëîâàìè112. |
52. Ita cum percensuisset Thessaliam, per Epirum Oricum, unde erat traiecturus, venit. [2] Ab Orico copiae omnes Brundisium transportatae. Inde per totam Italiam ad urbem prope triumphantes non minore agmine rerum captarum quam suo prae se acto venerunt. [3] Postquam Romam ventum est, senatus extra urbem Quinctio ad res gestas edisserendas datus est triumphusque meritus ab lubentibus decretus. [4] Triduum triumphavit. Die primo arma, tela signaque aerea et marmorea transtulit, plura Philippo adempta quam quae ex civitatibus ceperat; secundo aurum argentumque factum infectumque et signatum. [5] Infecti argenti fuit quadraginta tria milia pondo et ducenta septuaginta, facti vasa multa omnis generis, caelata pleraque, quaedam eximiae artis; et ex aere multa fabrefacta; ad hoc clipea argentea decem. [6] Signati argenti octoginta quattuor milia fuere Atticorum; tetrachma vocant; trium fere denariorum in singulis argenti est pondus. [7] Auri pondo fuit tria milia septingenta quattuordecim et clipeum unum ex auro totum et Philippei nummi aurei quattuordecim milia quingenti quattuordecim. [8] Tertio die coronae aureae, dona civitatium, tralatae centum quattuordecim; [9] et hostiae ductae et ante currum multi nobiles captivi obsidesque, inter quos Demetrius, regis Philippi filius, fuit et Armenes, Nabidis tyranni filius, Lacedaemonius. [10] Ipse deinde Quinctius in urbem est invectus. Secuti currum milites frequentes ut exercitu omni ex provincia deportato. [11] His duceni quinquageni aeris in pedites divisi, duplex centurioni, triplex equiti. [12] Praebuerunt speciem triumpho capitibus rasis secuti qui servitute exempti fuerant. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß