Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXIV, ãë. 56

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ã. Ñ. Êíàáå.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1985.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

56. (1) Íà òîò ãîä êîí­ñó­ëû íå îæè­äà­ëè íèêà­êîé âîé­íû, íî äîñòàâ­ëå­íî áûëî ïèñü­ìî îò Ìàð­êà Öèí­öèÿ, ïðå­ôåê­òà â Ïèçå; (2) îí ïèñàë, ÷òî ïî ñåëå­íè­ÿì ëèãó­ðèé­öåâ ïðî­øëè ñõîä­êè, çàãî­âîð îõâà­òèë âñå ïëå­ìÿ, è äâà­äöàòü òûñÿ÷ ëèãó­ðèé­öåâ ñ îðó­æè­åì â ðóêàõ îáðó­øè­ëèñü íà çåì­ëè Ëó́íû è îïó­ñòî­øè­ëè èõ, ïîñëå æå âòîðã­ëèñü â ïèçàí­ñêèå ïðå­äå­ëû è ðàçî­ðè­ëè âñå ïîáå­ðå­æüå. (3) Òîãäà êîí­ñóë Ìèíó­öèé (èáî îí âåäàë Ëèãó­ðèé­ñêîé ïðî­âèí­öè­åé) ïîä­íÿë­ñÿ íà ðîñò­ðû è îò èìå­íè ñåíà­òî­ðîâ îáú­ÿâèë, ÷òî äâà ëåãè­î­íà, (4) íàáðàí­íûå â ïðî­øëîì ãîäó â Ãîðî­äå, äîëæ­íû ñîáðàòü­ñÿ â Àððå­öèè íå ïîç­æå ÷åì ÷åðåç äåñÿòü äíåé; îí æå, Ìèíó­öèé, íàáå­ðåò äâà ãîðîä­ñêèõ ëåãè­î­íà èì íà çàìå­íó. (5) È åùå ïðè­êà­çàë ÿâèòü­ñÿ íà Êàïè­òî­ëèé ñîþç­íè­êàì è ëàòè­íàì, à òàê­æå äîëæ­íîñò­íûì ëèöàì è ïîñëàì ãîðî­äîâ, êîòî­ðûå äîëæ­íû áûëè ïîñòàâ­ëÿòü âîè­íîâ122. (6) È âåëåë èì ïîä­íÿòü ïÿò­íà­äöàòü òûñÿ÷ ïåøèõ è ïÿòü­ñîò êîí­íè­êîâ ïî ÷èñ­ëó ìîëî­äûõ ìóæ­÷èí â êàæ­äîì ãîðî­äå123. (7) È ñêà­çàë, ÷òîáû ñ Êàïè­òî­ëèÿ ïðÿ­ìî øëè ê âîðîòàì è îòïðàâ­ëÿ­ëèñü áû, íèìà­ëî íå ìåä­ëÿ, äîìîé, äàáû òîò­÷àñ æå ïðè­ñòó­ïèòü ê íàáî­ðó. (8) À Ôóëü­âèþ è Ôëà­ìè­íèþ124 ïîðó­÷è­ëè íàáðàòü â Ðèìå äëÿ ïîïîë­íå­íèÿ âîéñê ïî òðè òûñÿ­÷è ïåøèõ âîè­íîâ è ïî ñîòíå êîí­íè­êîâ êàæ­äî­ìó, äà ïÿòü òûñÿ÷ ñ.147 ïåøèõ è äâå­ñòè êîí­íè­êîâ èç ñîþç­íè­êîâ-ëàòè­íîâ; ýòèì æå ïðå­òî­ðàì ïðè­êà­çà­íî áûëî, êàê ïðè­äóò â ñâîè ïðî­âèí­öèè, ðàñ­ïó­ñòèòü ïî äîìàì ïðåæ­íèõ âîè­íîâ. (9) Íî âîè­íû ãîðîä­ñêèõ ëåãè­î­íîâ ïðè­íÿ­ëèñü íàïå­ðå­áîé æàëî­âàòü­ñÿ íàðîä­íûì òðè­áó­íàì: êòî — ÷òî îòñëó­æèë óæ ñâîé ñðîê, êòî — ÷òî íåäó­æèò, è ïî ýòèì ïðè­÷è­íàì îíè-äå îñâî­áîæ­äå­íû äîëæ­íû áûòü îò ñëóæ­áû. Êîíåö òåì æàëî­áàì ïîëî­æè­ëî ïèñü­ìî Òèáå­ðèÿ Ñåì­ï­ðî­íèÿ; (10) îí ïèñàë, ÷òî äåñÿòü òûñÿ÷ ëèãó­ðîâ âñòó­ïè­ëè íà çåì­ëþ Ïëà­öåí­òèè, ðåç­íåé è ïîæà­ðà­ìè äîøëè äî ñòåí êîëî­íèè è äî áåðå­ãîâ Ïàäà; (11) è áîéè òîæå íå ñåãî­äíÿ-çàâ­òðà âîñ­ñòà­íóò. Òîãäà ñåíàò ïîñòà­íî­âèë: íàðîä­íûì òðè­áó­íàì ïðè­÷è­íû, ÷òî áóäóò ïðè­âî­äèòü, äàáû íå èäòè íà âîé­íó, â óâà­æå­íèå íå áðàòü è ïðè­çíàòü òî ìÿòå­æîì. (12) È åùå äîáàâ­ëå­íî áûëî, ÷òîáû ñîþç­íè­êè-ëàòè­íû, êîè ñëó­æè­ëè â àðìèè Ïóá­ëèÿ Êîð­íå­ëèÿ è Òèáå­ðèÿ Ñåì­ï­ðî­íèÿ è êîèõ òå êîí­ñó­ëû îòïó­ñòè­ëè, ÿâè­ëèñü â Ýòðó­ðèþ â òîò äåíü (13) è â òî ìåñòî, êàêîå óêà­çàë â ñâî­åì ðàñ­ïî­ðÿ­æå­íèè êîí­ñóë Ëóöèé Êîð­íå­ëèé; åìó æå ïðè­êà­çà­íî áûëî íàáè­ðàòü â ãîðî­äàõ è ñåëå­íè­ÿõ, êàêèå ïðîé­äåò, íàïðàâ­ëÿ­ÿñü â ñâîþ ïðî­âèí­öèþ, âîè­íîâ ñòîëü­êî, ñêîëü­êî ñî÷òåò íóæ­íûì, èõ âîîðó­æàòü è âåñòè ñ ñîáîé, äîìîé æå îòïóñ­êàòü, ëèøü êîãî è êîãäà îí çàõî­÷åò.

56. Ni­hil eo an­no bel­li ex­pec­tan­ti­bus con­su­li­bus lit­te­rae M. Cin­ci — prae­fec­tus is Pi­sis erat — [2] ad­la­tae, Li­gu­rum vi­gin­ti mi­lia ar­ma­to­rum co­niu­ra­tio­ne per om­nia con­ci­lia­bu­la uni­ver­sae gen­tis fac­ta Lu­nen­sem pri­mum ag­rum de­po­pu­la­tos, Pi­sa­num dein­de fi­nem transgres­sos om­nem oram ma­ris pe­rag­ras­se. [3] Ita­que Mi­nu­cius con­sul, cui Li­gu­res pro­vin­cia eve­ne­rat, ex auc­to­ri­ta­te se­na­tus in rostra es­cen­dit et edi­xit ut le­gio­nes duae ur­ba­nae, [4] quae su­pe­rio­re an­no conscrip­tae es­sent, post diem de­ci­mum Ar­re­tii ades­sent; in earum lo­cum se duas le­gio­nes ur­ba­nas scrip­tu­rum. [5] Item so­ciis et La­ti­no no­mi­ni, ma­gistra­ti­bus le­ga­tis­que eorum, qui mi­li­tes da­re de­be­bant, edi­xit ut in Ca­pi­to­lio se adi­rent. [6] Iis quin­de­cim mi­lia pe­di­tum et quin­gen­tos equi­tes, pro nu­me­ro cui­us­que iunio­rum, [7] discrip­sit et in­de ex Ca­pi­to­lio pro­ti­nus ire ad por­tam et, ut ma­tu­ra­re­tur res, pro­fi­cis­ci ad di­lec­tum ius­sit. [8] Ful­vio Fla­mi­nio­que ter­na mi­lia Ro­ma­no­rum pe­di­tum, cen­te­ni equi­tes in supple­men­tum et qui­na mi­lia so­cium La­ti­ni no­mi­nis et du­ce­ni equi­tes dec­re­ti, man­da­tum­que prae­to­ri­bus ut ve­te­res di­mit­te­rent mi­li­tes cum in pro­vin­ciam ve­nis­sent. [9] Cum mi­li­tes qui in le­gio­ni­bus ur­ba­nis erant fre­quen­tes tri­bu­nos ple­bei adis­sent, uti cau­sas cog­nos­ce­rent eorum, qui­bus aut eme­ri­ta sti­pen­dia aut mor­bus cau­sae es­sent, quo mi­nus mi­li­ta­rent, eam rem lit­te­rae Ti. Sempro­nii dis­cus­se­runt, [10] in qui­bus scrip­tum erat Li­gu­rum de­cem mi­lia in ag­rum Pla­cen­ti­num ve­nis­se et eum us­que ad ip­sa co­lo­niae moe­nia et Pa­di ri­pas cum cae­di­bus et in­cen­diis per­po­pu­la­tos es­se; [11] Boio­rum quo­que gen­tem ad re­bel­lio­nem spec­ta­re. Ob eas res tu­mul­tum es­se dec­re­vit se­na­tus; tri­bu­nos ple­bei non pla­ce­re cau­sas mi­li­ta­res cog­nos­ce­re, quo mi­nus ad edic­tum con­ve­ni­re­tur. [12] Adie­ce­runt etiam ut so­cii no­mi­nis La­ti­ni, qui in exer­ci­tu P. Cor­ne­lii Ti. Sempro­nii fuis­sent et di­mis­si ab iis con­su­li­bus es­sent ut, ad quam diem L. Cor­ne­lius con­sul edi­xis­set et in quem lo­cum edi­xis­set Et­ru­riae, con­ve­ni­rent, [13] et uti L. Cor­ne­lius con­sul in pro­vin­ciam pro­fi­cis­cens in op­pi­dis ag­ris­que qua itu­rus es­set, si quos ei vi­de­re­tur mi­li­tes scri­be­ret ar­ma­ret­que et du­ce­ret se­cum di­mit­ten­di­que ei quos eorum quan­do­que vel­let ius es­set.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 122Íàáîð ïðî­âî­äèë­ñÿ íå ïî âñåì ãîðî­äàì ñðà­çó, íî îáû÷­íî ïî áëè­æàé­øèì ê ìåñòó âîåí­íûõ äåé­ñò­âèé.
  • 123Ò. å. ñ êàæ­äî­ãî ãîðî­äà òðå­áî­âà­ëè åãî êâîòó îò îáùå­ãî ÷èñ­ëà íîâî­áðàí­öåâ.
  • 124Ôóëü­âèé è Ôëà­ìè­íèé — íîâî­èç­áðàí­íûå ïðå­òî­ðû äëÿ èñïàí­ñêèõ ïðî­âèí­öèé. «Ãîðîä­ñêèå ëåãè­î­íû» (èõ áûëî äâà) ñòî­ÿ­ëè â Ðèìå â êà÷å­ñòâå çàïàñ­íûõ.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007032 1327008059 1327009004 1364003457 1364003458 1364003459