Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXVI, ãë. 22

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

22. (1) Îò Ôåð­ìî­ïèë êîí­ñóë Àöè­ëèé îòðÿäèë ïîñîëü­ñòâî â Ãåðàê­ëåþ: ìîæåò áûòü, õîòü òåïåðü ýòî­ëèé­öû, óáåäèâ­øèñü â íåíà­äåæ­íî­ñòè öàðÿ, ðàñ­êà­þò­ñÿ è, ñäàâ Ãåðàê­ëåþ, ïîäó­ìà­þò, êàê èñõëî­ïîòàòü ó ñåíà­òà ïðî­ùå­íèå çà áåçó­ìèå ñâîå èëè ñâîþ îøèá­êó. (2) Âåäü è äðó­ãèå ãðå­÷å­ñêèå ãîðî­äà îòëî­æè­ëèñü â ýòó âîé­íó îò ðèì­ëÿí, êîèì áûëè ìíî­ãî ÷åì îáÿ­çà­íû; äîâå­ðèâ­øèñü öàðþ, îíè ïðå­íå­áðåã­ëè ñâî­èì äîë­ãîì, íî ïîñëå åãî áåã­ñòâà íå ñòà­ëè óñó­ãóá­ëÿòü âèíó óïðÿì­ñò­âîì è áûëè âíîâü âçÿ­òû ïîä ïîêðî­âè­òåëü­ñòâî. (3) Ïðàâ­äà, ýòî­ëèé­öû íå ïðî­ñòî øëè çà öàðåì, íî âûçâà­ëè åãî ñàìè è áûëè â ýòîé âîéíå çà÷èí­ùè­êà­ìè, à íå ïðî­ñòî åãî ñîþç­íè­êà­ìè, — âñå æå åñëè îíè íàé­äóò â ñåáå ñèëû ðàñ­êà­ÿòü­ñÿ, òî äàæå èõ ìîæ­íî áóäåò ïîùà­äèòü. (4) Îäíà­êî íèêà­êî­ãî ïðè­ìè­ðè­òåëü­íî­ãî îòâå­òà íà ýòè îáðà­ùå­íèÿ íå ïîñëå­äî­âà­ëî. Ñòà­íî­âè­ëîñü ÿñíî, ÷òî äåëî ïðè­äåò­ñÿ ðåøàòü îðó­æè­åì è ÷òî òåïåðü, ïîñëå ïîáåäû íàä öàðåì, ïðåä­ñòî­èò íîâàÿ âîé­íà, ýòî­ëèé­ñêàÿ. Êîí­ñóë ïåðå­íåñ ëàãåðü èç Ôåð­ìî­ïèë ê Ãåðàê­ëåå è â òîò æå äåíü âåð­õîì îáú­å­õàë ñî âñåõ ñòî­ðîí ñòå­íû ãîðî­äà, ÷òîáû ðàç­âåäàòü åãî ðàñ­ïî­ëî­æå­íèå.

(5) Ãåðàê­ëåÿ ëåæèò ó ïîäîø­âû ãîðû Ýòû. Ñàì ãîðîä ðàñ­êè­íóë­ñÿ íà ðàâ­íèíå, íî åãî êðå­ïîñòü ñòî­èò íà âûñî­êîì ìåñòå, è ñî âñåõ ñòî­ðîí åå — êðó­òûå îáðû­âû. (6) Âûñìîò­ðåâ âñå, ÷òî åìó áûëî íóæ­íî, êîí­ñóë ðåøèë íàïàñòü íà ãîðîä ñðà­çó â ÷åòû­ðåõ ìåñòàõ. (7) Ñî ñòî­ðî­íû ðåêè Àñîï, ãäå ðàñ­ïî­ëî­æåí ãèì­íà­ñèé, îí ïîðó­÷èë îñà­äó è ïðè­ñòóï Ëóöèþ Âàëå­ðèþ; ïðåä­ìå­ñòüå çà ïðå­äå­ëà­ìè ñòåí, íàñå­ëåí­íîå åäâà ëè íå ãóùå, ÷åì ñàì ãîðîä, îí ïîðó­÷èë Òèáå­ðèþ Ñåì­ï­ðî­íèþ Ëîí­ãó; (8) ñî ñòî­ðî­íû Ìàëèé­ñêî­ãî çàëè­âà, ãäå ïîä­õîä áûë î÷åíü íåëå­ãîê, êîí­ñóë ïîñòà­âèë Ìàð­êà Áåáèÿ, à ñî ñòî­ðî­íû äðó­ãîé ðå÷­êè, íàçû­âàå­ìîé Ìåëàñ, íàïðî­òèâ õðà­ìà Äèà­íû68, — Àïïèÿ Êëàâ­äèÿ. (9) Óñè­ëè­ÿ­ìè ýòèõ ìóæåé ÷åðåç íåñêîëü­êî äíåé áûëè ãîòî­âû áàø­íè, òàðà­íû è âñå ïðî­÷åå ñíà­ðÿ­æå­íèå, ïîòðåá­íîå äëÿ âçÿ­òèÿ ãîðî­äîâ. (10) Õîòÿ ãåðàê­ëåé­ñêàÿ çåì­ëÿ è áîëî­òè­ñòà, âñÿ îíà èçîáè­ëó­åò âûñî­êè­ìè äåðå­âüÿ­ìè, ïðè­ãîä­íû­ìè äëÿ ëþáûõ ñîîðó­æå­íèé, à êðî­ìå òîãî, êîëü ñêî­ðî ýòî­ëèé­öû áåæà­ëè ïîä çàùè­òó ñòåí, (11) â ïðåä­ìå­ñòüÿõ îñòà­ëèñü çàáðî­øåí­íûå äîìà, èç êîòî­ðûõ äëÿ ðàç­íûõ íóæä ìîæ­íî áûëî áðàòü íå òîëü­êî áàë­êè è äîñ­êè, íî òàê­æå êèð­ïè÷, ùåáåíü è ðàç­íîé âåëè­÷è­íû êàì­íè.

22. Aci­lius con­sul ab Ther­mo­py­lis He­rac­leam ad Aeto­los prae­mi­sit ut tunc sal­tem, ex­per­ti re­giam va­ni­ta­tem, re­si­pis­ce­rent tra­di­ta­que He­rac­lea co­gi­ta­rent de pe­ten­da ab se­na­tu seu fu­ro­ris sui seu er­ro­ris ve­nia. [2] Et ce­te­ras Grae­ciae ci­vi­ta­tes de­fe­cis­se eo bel­lo ab op­ti­me me­ri­tis Ro­ma­nis; sed quia post fu­gam re­gis, cui­us fi­du­cia of­fi­cio de­ces­sis­sent, non ad­di­dis­sent per­ti­na­ciam cul­pae, in fi­dem re­cep­tas es­se; [3] Aeto­los quo­que, quam­quam non se­cu­ti sint re­gem, sed ac­cer­sie­rint, et du­ces bel­li, non so­cii fue­rint, si pae­ni­te­re pos­sint, pos­se et in­co­lu­mes es­se. [4] Ad ea cum pa­ca­ti ni­hil res­pon­de­re­tur, ap­pa­re­ret­que ar­mis rem ge­ren­dam et re­ge su­pe­ra­to bel­lum Aeto­li­cum in­teg­rum res­ta­re, castra ab Ther­mo­py­lis ad He­rac­leam mo­vit, eoque ip­so die, ut si­tum nos­ce­ret ur­bis, ab om­ni par­te equo moe­nia est cir­cum­vec­tus. [5] He­rac­lea si­ta est in ra­di­ci­bus Oetae mon­tis, ip­sa in cam­po, ar­cem im­mi­nen­tem lo­co al­to et un­di­que prae­ci­pi­ti ha­bet. [6] Con­templa­tus om­nia quae nos­cen­da erant, quat­tuor si­mul lo­cis aggre­di ur­bem consti­tuit. [7] A flu­mi­ne Aso­po, qua et gym­na­sium est, L. Va­le­rium ope­ri­bus at­que op­pug­na­tio­ni prae­po­suit; par­tem extra mu­ros, quae fre­quen­tius pro­pe quam in ur­be ha­bi­ta­ba­tur, Ti. Sempro­nio Lon­go op­pug­nan­dam de­dit; [8] e re­gio­ne si­nus Ma­lia­ci, quae adi­tum haud fa­ci­lem pars ha­be­bat, M. Bae­bium, ab al­te­ro am­ni­cu­lo quem Me­la­na vo­cant, ad­ver­sus Dia­nae templum Ap. Clau­dium op­po­suit. [9] Ho­rum mag­no cer­ta­mi­ne intra pau­cos dies tur­res arie­tes­que et ali­us om­nis ap­pa­ra­tus op­pug­nan­da­rum ur­bium per­fi­ci­tur. [10] Et cum ager He­rac­leen­sis pa­lus­ter om­nis fre­quensque pro­ce­ris ar­bo­ri­bus be­nig­ne ad om­ne ge­nus ope­rum ma­te­riam sup­pe­di­ta­bat, tum, [11] quia re­fu­ge­rant intra moe­nia Aeto­li, de­ser­ta quae in ves­ti­bu­lo ur­bis erant, tec­ta in va­rios usus non tig­na mo­do et ta­bu­las sed la­te­rem quo­que et cae­men­ta et sa­xa va­riae mag­ni­tu­di­nis prae­be­bant.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 68Ò. å. Àðòå­ìè­äû.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364003623 1364003624 1364003625