Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
29. (1) Íî êîãäà âåñü íàðîä, ñîáðàâøèñü, âûñëóøàë òî æå ñàìîå, æåñòîêîñòü âîçìóòèòåëüíîãî ïðèêàçà íàñòîëüêî îçëîáèëà äóøè, ÷òî äàæå åñëè áû òîãäà öàðèë ìèð, ýòîò âçðûâ ãíåâà òîëêíóë áû ýòîëèéöåâ ê âîéíå. (2) Ê âîçìóùåíèþ íàðîäà äîáàâèëèñü è çàòðóäíèòåëüíîå ïîëîæåíèå òåõ, êòî ïîëó÷èë ðèìñêèé ïðèêàç (â êîíöå êîíöîâ, êàê îíè ìîãëè âûäàòü öàðÿ Àìèíàíäðà?), (3) è âíåçàïíî çàáðåçæèâøèå íàäåæäû, èáî â ýòî ñàìîå âðåìÿ îò öàðÿ Àíòèîõà ïðèáûë Íèêàíäð, ðàñïàëèâøèé òîëïó âçäîðíûìè ïîñóëàìè: ìîë, è íà ñóøå, è íà ìîðå èäóò ïðèãîòîâëåíèÿ ê âåëèêîé âîéíå. (4) Âîçâðàùàÿñü â Ýòîëèþ ïî çàâåðøåíèè ñâîåãî ïîñîëüñòâà, Íèêàíäð íà äâåíàäöàòûé äåíü ïðèáûë íà êîðàáëå â Ôàëàðû, ÷òî íà Ìàëèéñêîì çàëèâå. (5) Îòòóäà, îòâåçÿ äåíüãè â Ëàìèþ, îí ñî ñâîèìè ñïóòíèêàìè äâèíóëñÿ íàëåãêå â Ãèïàòó, ðàçóçíàâ òðîïèíêè. Øåë îí â ñóìåðêàõ, äåðæàñü ïîñåðåäèíå ìåæäó ìàêåäîíñêèì è ðèìñêèì ëàãåðÿìè, íî íàòêíóëñÿ íà ìàêåäîíñêèé êàðàóë è áûë îòâåäåí ê öàðþ. Òîò â ýòî âðåìÿ âîçëåæàë íà ïèðó, åùå íå çàêîí÷èâøåìñÿ. (6) Èçâåùåííûé îáî âñåì, Ôèëèïï äåðæàë ñåáÿ òàê, ñëîâíî ÿâèëñÿ ãîñòü, à íå âðàã. Íèêàíäð ïðèãëàøåí áûë âîçëå÷ü è ïðèíÿòü ó÷àñòèå â ïèðå. (7) Çàòåì, îòïóñòèâ îñòàëüíûõ, öàðü çàäåðæàë îäíîãî Íèêàíäðà, ñêàçàâ, ÷òîáû òîò åãî íå áîÿëñÿ. (8) Îí êîðèë ýòîëèéöåâ çà èõ äóðíûå ðåøåíèÿ, êîòîðûå îáîðà÷èâàþòñÿ âñåãäà ïðîòèâ íèõ æå, — âåäü ýòî îíè ïðèâåëè â Ãðåöèþ ñïåðâà ðèìëÿí, à ïîòîì Àíòèîõà. (9) Íî Ôèëèïï ãîòîâ çàáûòü ïðîøëîå, êîòîðîå ëåã÷å ïîðèöàòü, íåæåëè èñïðàâèòü, è íå ñòàíåò äåéñòâîâàòü âî âðåä ýòîëèéöàì â èõ áåäñòâåííîì ïîëîæåíèè. (10) Ýòîëèéöàì òàêæå ñëåäóåò íàêîíåö îòêàçàòüñÿ îò èõ ñòàðîé ê íåìó âðàæäû; ñàì æå Íèêàíäð ïóñòü ïîìíèò òîò äåíü, êîãäà öàðü ñîõðàíèë åìó æèçíü. (11) Èòàê, Íèêàíäðó áûëà äàíà îõðàíà, ÷òîáû ïðîâîäèòü åãî äî áåçîïàñíîãî ìåñòà, è îí ïðèáûë â Ãèïàòó, êàê ðàç êîãäà òàì îáñóæäàëñÿ ìèð ñ ðèìëÿíàìè. |
29. Postquam vero coacta omnis multitudo eadem illa audivit, adeo saevitia imperii atque indignitate animi exasperati sunt ut, si in pace fuissent, illo impetu irae concitari potuerint ad bellum. [2] Ad iram accedebat et difficultas eorum, quae imperarentur (quonam modo enim utique regem Amynandrum se tradere posse?) [3] et spes forte oblata, quod Nicander eo ipso tempore ab rege Antiocho veniens implevit expectatione vana multitudinem, terra marique ingens parari bellum. [4] Duodecimo is die quam conscenderat navem, in Aetoliam perfecta legatione rediens Phalara in sinu Maliaco tenuit. [5] Inde Lamiam pecuniam cum devexisset, ipse cum expeditis prima vespera inter Macedonum Romanaque castra medio agro, dum Hypatam notis callibus petit, in stationem incidit Macedonum deductusque ad regem est nondum convivio dimisso. [6] Quod ubi nuntiatum est, velut hospitis, non hostis adventu motus Philippus accumbere eum epularique iussit, [7] atque inde dimissis aliis, solum retentum, ipsum quidem de se timere quicquam vetuit, [8] Aetolorum prava consilia atque in ipsorum caput semper recidentia accusavit, qui primum Romanos, deinde Antiochum in Graeciam adduxissent. [9] Sed praeteritorum, quae magis reprehendi quam corrigi possint, oblitum se non facturum, ut insultet adversis rebus eorum; [10] Aetolos quoque finire tandem adversus se odia debere, et Nicandrum privatim eius diei, quo servatus a se foret, meminisse. [11] Ita datis qui in tutum eum prosequerentur, Hypatam Nicander consultantibus de pace Romana supervenit. |