Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
45. (1) Äîâîëüíî ñêîðî íà ëåâîì ôëàíãå íà÷àëîñü áåãñòâî. Êîãäà Ïîëèêñåíèä óâèäåë, ÷òî äîáëåñòüþ åãî âîèíû íåñîìíåííî óñòóïàþò íåïðèÿòåëüñêèì, îí ïîäíÿë ïåðåäíèå ïàðóñà è áðîñèëñÿ áåæàòü. Âñêîðå åãî ïðèìåðó ïîñëåäîâàëè è òå, êòî áëèç áåðåãà ñðàæàëñÿ ñ Ýâìåíîì. (2) Ðèìëÿíå ñ Ýâìåíîì, ïîêóäà õâàòàëî ñèë ó ãðåáöîâ, óïîðíî ïðåñëåäîâàëè âðàãà â íàäåæäå äîãíàòü õîòÿ áû øåäøèõ â õâîñòå. (3) Íî âðàæåñêèå êîðàáëè øëè íàëåãêå, à ðèìñêèå è Ýâìåíîâû áûëè îòÿãîùåíû ïðèïàñàìè è óñòóïàëè â ñêîðîñòè. Óáåäèâøèñü â òùåòíîñòè ñâîèõ ñòàðàíèé, ðèìëÿíå íàêîíåö îòñòóïèëèñü, ïîñëå òîãî êàê òðèíàäöàòü ñóäîâ ñ âîèíàìè è ãðåáöàìè îíè çàõâàòèëè, à äåñÿòü ïîòîïèëè. (4) Ðèìñêèé ôëîò ïîòåðÿë îäèí ïóíèéñêèé êîðàáëü, êîòîðûé â íà÷àëå ñðàæåíèÿ áûë ñòèñíóò äâóìÿ íåïðèÿòåëüñêèìè. Ïîëèêñåíèä ïðåêðàòèë áåãñòâî íå ðàíüøå, ÷åì îêàçàëñÿ â Ýôåññêîé ãàâàíè. (5) Ðèìëÿíå â òîò äåíü îñòàëèñü òàì, îòêóäà óøåë öàðñêèé ôëîò. Íàçàâòðà îíè íà÷àëè ïðåñëåäîâàíèå íåïðèÿòåëÿ. Ïðèìåðíî íà ïîëïóòè èõ ïîâñòðå÷àëè äâàäöàòü ïÿòü ðîäîññêèõ ïàëóáíûõ êîðàáëåé âî ãëàâå ñ íà÷àëüíèêîì ôëîòà Ïàâñèñòðàòîì. (6) Ñîåäèíèâøèñü ñ íèìè, ðèìëÿíå äîñòèãëè Ýôåñà è, âûñòðîèâøèñü â áîåâóþ ëèíèþ, ñòàëè ó âõîäà â ãàâàíü, âûíóäèâ âðàãîâ ìîë÷àëèâî ïðèçíàòü ñåáÿ ïîáåæäåííûìè. Ðîäîñöû è Ýâìåí áûëè îòïóùåíû ïî äîìàì, (7) à ðèìëÿíå îòïðàâèëèñü ê Õèîñó. Ïðîïëûâ ñïåðâà ìèìî Ôèíèêóíòà, ãàâàíè â ýðèòðåéñêîé çåìëå, îíè íî÷üþ áðîñèëè ÿêîðü, à íà ñëåäóþùèé äåíü ïåðåïðàâèëèñü ê îñòðîâó è â ñàìûé ãîðîä. Òàì îíè ïðîâåëè íåñêîëüêî äíåé, ÷òîáû äàòü îòäûõ ãðåáöàì, è îòïëûëè â Ôîêåþ. (8) Îñòàâèâ òàì ÷åòûðå êâèíêâåðåìû äëÿ îõðàíû ãîðîäà, ôëîò ïðèáûë ê Êàíàì116. Ïîñêîëüêó ïðèáëèæàëàñü çèìà, êîðàáëè âûòàùèëè íà áåðåã è îáâåëè ðâîì è âàëîì. (9)  êîíöå ãîäà áûëè ïðîâåäåíû âûáîðû. Ïîñêîëüêó âñå ãëÿäåëè íà Ñöèïèîíà Àôðèêàíñêîãî, êîíñóëàìè äëÿ îêîí÷àíèÿ âîéíû ñ Àíòèîõîì èçáðàëè Ëóöèÿ Êîðíåëèÿ Ñöèïèîíà è Ãàÿ Ëåëèÿ117. Íà äðóãîé äåíü â ïðåòîðû áûëè âûáðàíû Ìàðê Òóêöèé, Ëóöèé Àâðóíêóëåé, Ãíåé Ôóëüâèé, Ëóöèé Ýìèëèé, Ïóáëèé Þíèé è Ãàé Àòèíèé Ëàáåîí. |
45. Neque ita multo post primum ab laevo cornu fuga coepit. Polyxenidas enim ut virtute militum haud dubie se superari vidit, sublatis dolonibus effuse fugere intendit; mox idem et qui prope terram cum Eumene contraxerant certamen fecerunt. [2] Romani et Eumenes, quoad sufficere remiges potuerunt et in spe erant extremi agminis vexandi, satis pertinaciter secuti sunt. [3] Postquam celeritate navium, utpote levium, suas commeatu onustas eludi frustra tendentes viderunt, tandem abstiterunt tredecim captis navibus cum milite ac remige, decem demersis. [4] Romanae classis una Punica navis, in primo certamine ab duabus circumventa, periit. Polyxenidas non prius quam in portu Ephesi fugae finem fecit. [5] Romani eo die, unde egressa regia classis erat, manserunt; postero die hostem persequi intenderunt. Medio fere in cursu obviae fuere iis quinque et viginti tectae Rhodiae naves cum Pausistrato praefecto classis. [6] His adiunctis Ephesum hostem persecuti ante ostium portus acie instructa steterunt. Postquam confessionem victis satis expresserunt, Rhodii et Eumenes domos dimissi; [7] Romani Chium petentes, Phoenicuntem primum portum Erythraeae terrae praetervecti, nocte ancoris iactis, postero die in insulam ad ipsam urbem traiecerunt. Ubi paucos dies remige maxime reficiendo morati Phocaeam tramittunt. [8] Ibi relictis ad praesidium urbis quattuor quinqueremibus ad Canas classis venit; et, cum iam hiems appeteret, fossa valloque circumdatis naves subductae. [9] Exitu anni comitia Romae habita, quibus creati sunt consules L. Cornelius Scipio et C. Laelius — Africanum intuentibus cunctis — ad finiendum cum Antiocho bellum. Postero die praetores creati M. Tuccius L. Aurunculeius Cn. Fulvius L. Aemilius P. Iunius C. Atinius Labeo. |