Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXVII, ãë. 2

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

2. (1) Çàòåì ïî æðå­áèþ ïîäå­ëè­ëè ìåæ­äó ñîáîé ïðî­âèí­öèè è ïðå­òî­ðû. Ëóöèþ Àâðóí­êó­ëåþ äîñòà­ëàñü ãîðîä­ñêàÿ ïðå­òó­ðà, Ãíåþ Ôóëü­âèþ — ñóäåá­íûå äåëà ìåæ­äó ãðàæ­äà­íà­ìè è ÷óæå­çåì­öà­ìè, Ëóöèþ Ýìè­ëèþ Ðåãèë­ëó — ôëîò, Ïóá­ëèþ Þíèþ Áðó­òó — Ýòðó­ðèÿ, Ìàð­êó Òóê­öèþ — Àïó­ëèÿ è Áðóò­òèé, Ãàþ Àòè­íèþ — Ñèöè­ëèÿ. (2) Äàëåå áûëî ðåøå­íî, ÷òî êîí­ñó­ëó, ïîëó­÷èâ­øå­ìó Ãðå­öèþ, êðî­ìå âîé­ñêà Ìàíèÿ Àöè­ëèÿ (ýòî áûëè äâà ëåãè­î­íà3) ïðåä­ñòî­èò ïðè­íÿòü äîïîë­íè­òåëü­íî òðè òûñÿ­÷è ïåõî­òèí­öåâ è ñòî êîí­íè­êîâ èç ðèì­ñêèõ ãðàæ­äàí, (3) à èç ëàòèí­ñêèõ ñîþç­íè­êîâ ïÿòü òûñÿ÷ ïåõîòû è äâå­ñòè êîí­íè­êîâ. Ê ýòî­ìó áûëî ïðè­ñî­âî­êóï­ëå­íî, ÷òîáû ïî ïðè­áû­òèè â ïðî­âèí­öèþ êîí­ñóë âåë âîé­ñêî â Àçèþ, åñëè ñî÷òåò ýòî ïîëåç­íûì äëÿ ãîñóäàð­ñòâà. Âòî­ðî­ìó êîí­ñó­ëó ïðåä­íà­çíà­÷à­ëîñü çàíî­âî íàáðàí­íîå âîé­ñêî: (4) äâà ðèì­ñêèõ ëåãè­î­íà, à òàê­æå ïÿò­íà­äöàòü òûñÿ÷ ïåõîòû è øåñòü­ñîò âñàä­íè­êîâ èç ÷èñ­ëà ëàòèí­ñêèõ ñîþç­íè­êîâ. (5) Èç Ëèãó­ðèè Êâèíò Ìèíó­öèé íàïè­ñàë, ÷òî ïðî­âèí­öèÿ óæå çàìè­ðå­íà, à âñå ëèãó­ðèé­ñêîå ïëå­ìÿ ñäà­ëîñü. Åìó âåëå­íî áûëî ïåðå­âå­ñòè âîé­ñêî â ñòðà­íó áîé­åâ è ââå­ðèòü åãî ïðî­êîí­ñó­ëó Ïóá­ëèþ Êîð­íå­ëèþ, çàíÿ­òî­ìó âûñå­ëå­íè­åì áîé­åâ ñ òåõ çåìåëü, êàêèå îí îòî­áðàë ó íèõ êàê ó ïîáåæ­äåí­íûõ â âîéíå4. (6) Äâà ãîðîä­ñêèõ ëåãè­î­íà, íàáðàí­íûå â ìèíóâ­øåì ãîäó5, à òàê­æå ïÿò­íà­äöàòü òûñÿ÷ ïåõîòû è øåñòü­ñîò âñàä­íè­êîâ èç ñîþç­íè­êîâ è ëàòè­íîâ áûëè îòäà­íû Ìàð­êó Òóê­öèþ, ÷òîáû óäåð­æè­âàòü ñ íèìè Àïó­ëèþ è Áðóò­òèé. (7) Àâëó Êîð­íå­ëèþ6, ïðå­òî­ðó ïðåä­øå­ñò­âó­þ­ùå­ãî ãîäà, íàõî­äèâ­øå­ìó­ñÿ òîãäà ñ âîé­ñêîì â Áðóò­òèè, áûëî ïðè­êà­çà­íî, êîëü ñêî­ðî êîí­ñóë ñî÷òåò ýòî íóæ­íûì, ïåðå­âå­ñòè ëåãè­î­íû â Ýòî­ëèþ è âðó­÷èòü èõ Ìàíèþ Àöè­ëèþ, áóäå òîò çàõî­÷åò òàì îñòàòü­ñÿ. (8) Åñëè æå Àöè­ëèé ïðåä­ïî­÷òåò âîðî­òèòü­ñÿ â Ðèì, òî ïóñòü Àâë Êîð­íå­ëèé îñòà­åò­ñÿ ïðè ýòîì âîé­ñêå â Ýòî­ëèè. Ãàé Àòè­íèé Ëàáå­îí ïóñòü ïðè­ìåò îò Ìàð­êà Ýìè­ëèÿ ïðî­âèí­öèþ Ñèöè­ëèþ7 ñ âîé­ñêîì è äîïîë­íè­òåëü­íî, åñëè çàõî­÷åò, íàáå­ðåò â òîé æå ïðî­âèí­öèè äâå òûñÿ­÷è ïåøèõ âîè­íîâ è ñòî êîí­íè­êîâ. (9) Ïóá­ëèþ Þíèþ Áðó­òó äëÿ âîé­íû ñ òóñ­êà­ìè ïðåä­ñòî­ÿ­ëî íàáðàòü íîâîå âîé­ñêî: îäèí ðèì­ñêèé ëåãè­îí, à òàê­æå èç ñîþç­íè­êîâ è ëàòè­íîâ äåñÿòü òûñÿ÷ ïåõîòû è ÷åòû­ðå­ñòà êîí­íè­êîâ. (10) Ïîëó­÷èâ­øèé êîìàí­äî­âà­íèå íà ìîðå Ëóöèé Ýìè­ëèé äîë­æåí áûë ïðè­íÿòü äâà­äöàòü âîåí­íûõ êîðàá­ëåé ñ ìîðÿ­êà­ìè îò ïðå­òî­ðà ìèíóâ­øå­ãî ãîäà Ìàð­êà Þíèÿ è ñàì íàáðàòü åùå òûñÿ­÷ó ìîðÿ­êîâ è äâå òûñÿ­÷è ïåøèõ; ñ ýòè­ìè êîðàá­ëÿ­ìè è âîé­ñêîì ïðè­êà­çà­íî áûëî äâè­íóòü­ñÿ â Àçèþ è ïðè­íÿòü ôëîò ó Ãàÿ Ëèâèÿ. (11) Òåì, êòî âåäàë îáå­è­ìè Èñïà­íè­ÿ­ìè è Ñàð­äè­íè­åé, íà ãîä áûëà ïðî­äëå­íà âëàñòü è îñòàâ­ëå­íû ïðåæ­íèå âîé­ñêà. (12) Îò Ñèöè­ëèè è Ñàð­äè­íèè ïîòðå­áî­âà­ëè, êàê è â ìèíóâ­øåì ãîäó, ïî äâå õëåá­íûõ äåñÿ­òè­íû8; âñå ñèöè­ëèé­ñêîå çåð­íî âåëå­íî áûëî îòâåç­òè â Ýòî­ëèþ ê âîé­ñêó, à èç Ñàð­äè­íèè — ÷àñòü çåð­íà â Ðèì, à ÷àñòü â Ýòî­ëèþ âìå­ñòå ñ ñèöè­ëèé­ñêèì.

2. Prae­to­res in­de pro­vin­cias sor­ti­ti sunt, L. Aurun­cu­lei­us ur­ba­nam, Cn. Ful­vius pe­reg­ri­nam, L. Aemi­lius Re­gil­lus clas­sem, P. Iuni­us Bru­tus Tus­cos, M. Tuc­cius Apu­liam et Brut­tios, C. Ati­nius Si­ci­liam. [2] Con­su­li dein­de, cui Grae­cia pro­vin­cia dec­re­ta erat, ad eum exer­ci­tum, quem a M’. Aci­lio — duae autem le­gio­nes erant — ac­cep­tu­rus es­set, in supple­men­tum ad­di­ta pe­di­tum ci­vium Ro­ma­no­rum tria mi­lia, equi­tes cen­tum, [3] et so­cium La­ti­ni no­mi­nis quin­que mi­lia, equi­tes du­cen­ti; et adiec­tum ut, cum in pro­vin­ciam ve­nis­set, si e re pub­li­ca vi­de­re­tur es­se, exer­ci­tum in Asiam trai­ce­ret. Al­te­ri con­su­li to­tus no­vus exer­ci­tus dec­re­tus, [4] duae le­gio­nes Ro­ma­nae et so­cium La­ti­ni no­mi­nis quin­de­cim mi­lia pe­di­tum, equi­tes sex­cen­ti. [5] Exer­ci­tum ex Li­gu­ri­bus Q. Mi­nu­cius — iam enim con­fec­tam pro­vin­ciam scrip­se­rat et Li­gu­rum om­ne no­men in de­di­tio­nem ve­nis­se — tra­du­ce­re in Boios et P. Cor­ne­lio pro­con­su­li tra­de­re ius­sus ex ag­ro, quo vic­tos bel­lo mul­ta­ve­rat, Boios de­du­cen­ti. [6] Duae ur­ba­nae le­gio­nes, quae prio­re an­no conscrip­tae erant, M. Tuc­cio prae­to­ri da­tae et so­cium ac La­ti­ni no­mi­nis pe­di­tum quin­de­cim mi­lia et equi­tes sex­cen­ti ad Apu­liam Brut­tios­que ob­ti­nen­dos. [7] A. Cor­ne­lio su­pe­rio­ris an­ni prae­to­ri, qui Brut­tios cum exer­ci­tu ob­ti­nue­rat, im­pe­ra­tum, si ita con­su­li vi­de­re­tur, ut le­gio­nes in Aeto­liam traiec­tas M’. Aci­lio tra­de­ret, si is ma­ne­re ibi vel­let; [8] si Aci­lius re­di­re Ro­mam mal­let, ut A. Cor­ne­lius cum eo exer­ci­tu in Aeto­lia re­ma­ne­ret. C. Ati­nium La­beo­nem pro­vin­ciam Si­ci­liam exer­ci­tum­que a M. Aemi­lio ac­ci­pe­re pla­cuit et in supple­men­tum scri­be­re ex ip­sa pro­vin­cia, si vel­let, pe­di­tum duo mi­lia et cen­tum equi­tes. [9] P. Iuni­us Bru­tus in Tus­cos exer­ci­tum no­vum, le­gio­nem unam Ro­ma­nam et de­cem mi­lia so­cium ac La­ti­ni no­mi­nis scri­be­re et quad­rin­gen­tos equi­tes; [10] L. Aemi­lius, cui ma­ri­ti­ma pro­vin­cia erat, vi­gin­ti na­ves lon­gas et so­cios na­va­les a M. Iunio prae­to­re su­pe­rio­ris an­ni ac­ci­pe­re ius­sus et scri­be­re ip­se mil­le na­va­les so­cios, duo mi­lia pe­di­tum; cum iis na­vi­bus mi­li­ti­bus­que in Asiam pro­fi­cis­ci et clas­sem a C. Li­vio ac­ci­pe­re. [11] Duas His­pa­nias Sar­di­niam­que ob­ti­nen­ti­bus pro­ro­ga­tum in an­num im­pe­rium est et idem exer­ci­tus dec­re­ti. [12] Si­ci­liae Sar­di­niaeque bi­nae aeque ac pro­xi­mo an­no de­cu­mae fru­men­ti im­pe­ra­tae; Si­cu­lum om­ne fru­men­tum in Aeto­liam ad exer­ci­tum por­ta­ri ius­sum, ex Sar­di­nia pars Ro­mam pars in Aeto­liam, eodem quo Si­cu­lum.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 3Ñð.: XXXVI, 14, 1 (Ñýéäæ ïîëà­ãà­åò, ÷òî ýòè ñîîá­ùå­íèÿ ïðî­òè­âî­ðå­÷àò äðóã äðó­ãó).
  • 4Ñì.: XXXVI, 39, 3.
  • 5Íî ñð.: XXXVI, 1, 9. Ñýéäæ îáú­ÿñ­íÿ­åò ïðî­òè­âî­ðå­÷èå òåì, ÷òî Ëèâèé ïîëü­çî­âàë­ñÿ ðàç­ëè÷­íû­ìè àííà­ëè­ñòè­÷å­ñêè­ìè èñòî÷­íè­êà­ìè.
  • 6Ñð.: XXXVI, 2, 2.
  • 7Ñì.: XXXVI, 2, 11 (î Ëóöèè Âàëå­ðèè Ëèâèé çäåñü íå óïî­ìè­íà­åò).
  • 8Ñð.: XXXVI, 2, 12—13 è ïðè­ìå÷. 11 ê êí. XXXVI.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364003703 1364003704 1364003705