Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
17. (1) Î òîì, ÷òî áîåâûå äåéñòâèÿ â Ëèêèè ïðåêðàùåíû, à Ëèâèé îòáûë â Èòàëèþ, Ýìèëèé óçíàë íà Ñàìîñå, êóäà âåðíóëñÿ, íè÷åãî íå äîáèâøèñü, ïîñëå òîãî êàê áûë îò Ýôåñà îòáðîøåí áóðåé. (2) Ñî÷òÿ ïîñòûäíîé áåñïëîäíóþ ïðîáó ñèë ó Ïàòàð, îí ðåøèë äâèíóòüñÿ òóäà âñåì ôëîòîì è âñþ ñâîþ ìîùü óïîòðåáèòü äëÿ âçÿòèÿ ãîðîäà. (3) Ìèíîâàâ Ìèëåò è îñòàëüíûå ãîðîäà ïîáåðåæüÿ, íàõîäèâøèåñÿ â ðóêàõ ñîþçíèêîâ, ðèìëÿíå âûñàäèëèñü â Èàñå43, ÷òî â Áàðãèëèéñêîì çàëèâå. Ãîðîä îõðàíÿë öàðñêèé ãàðíèçîí, è ðèìëÿíå, äåéñòâóÿ êàê âðàãè, ðàçîðèëè îêðåñòíûå ïîëÿ. (4) Çàòåì ê ãîðîæàíàì îòïðàâëåíû áûëè ïîñëàíöû, ÷òîáû â õîäå ïåðåãîâîðîâ âûÿñíèòü íàñòðîåíèÿ ñòàðåéøèí è äîëæíîñòíûõ ëèö. Êîãäà òå îòâåòèëè, ÷òî îò íèõ íè÷åãî íå çàâèñèò, Ýìèëèé ïîâåë ðèìëÿí íà ãîðîä. (5) Ïðè ðèìëÿíàõ áûëè èçãíàííèêè èç Èàñà; îíè, ñîáðàâøèñü â íåìàëîì ÷èñëå, ñòàëè ìîëèòü ðîäîñöåâ, ÷òîá òå íå ïîïóñòèëè ïîãèáíóòü íåïîâèííîìó ãîðîäó, ñîñåäíåìó èì è ðîäñòâåííîìó. Èçãíàííèêè ãîâîðèëè, ÷òî ïîñòðàäàëè åäèíñòâåííî çà ñâîþ âåðíîñòü ðèìëÿíàì, (6) è òåïåðü òî æå íàñèëèå öàðñêîãî ãàðíèçîíà, êîòîðîå âûíóäèëî èõ áåæàòü, ñêîâûâàåò âîëþ òåõ, êòî îñòàëñÿ â ãîðîäå. À âñå æèòåëè Èàñà åäèíû â ñâîåì ñòðåìëåíèè íå áûòü ðàáàìè öàðÿ. (7) Ðîäîñöû, òðîíóòûå èõ ìîëüáàìè, çàðó÷èëèñü è ïîääåðæêîé öàðÿ Ýâìåíà; îíè òî íàïîìèíàëè åìó î ñâîèõ äàâíèõ ñâÿçÿõ ñ Èàñîì, òî ñîêðóøàëèñü î ñóäüáå ãîðîäà, çàõâà÷åííîãî Àíòèîõîâûì ãàðíèçîíîì. Âìåñòå îíè äîáèëèñü ñíÿòèÿ îñàäû. (8) Ðèìëÿíå äâèíóëèñü äàëüøå âäîëü àçèàòñêîãî áåðåãà è, çàìèðèâ îñòàëüíûå ãîðîäà, äîáðàëèñü äî Ëîðèì — ãàâàíè, ÷òî íàïðîòèâ Ðîäîñà. (9) Òàì ñïåðâà ñðåäè òðèáóíîâ íà÷àëèñü òàéíûå ðàçãîâîðû, âñêîðå äîñòèãøèå óøåé ñàìîãî Ýìèëèÿ; ôëîò, ãîâîðèëè, óâåäåí îò Ýôåñà, îò òîé ñàìîé âîéíû, äëÿ êîòîðîé îí áûë ïðåäíàçíà÷åí, è âîò íåïðèÿòåëü îñòàâëåí â òûëó ñâîáîäíûì áåçíàêàçàííî íàïàäàòü íà ñîþçíûå ãîðîäà, êîòîðûõ òàê ìíîãî ïîáëèçîñòè îò íåãî. (10) Ýòè ðàçãîâîðû îáåñïîêîèëè Ýìèëèÿ; ïðèçâàâ ê ñåáå ðîäîñöåâ, îí ðàññïðîñèë èõ, ñìîæåò ëè âåñü åãî ôëîò óìåñòèòüñÿ â Ïàòàðñêîé ãàâàíè. Ïîëó÷èâ îòâåò, ÷òî íå ñìîæåò, îí âîñïîëüçîâàëñÿ èì êàê ïðåäëîãîì è, áðîñèâ ïîõîä, âåðíóëñÿ ñ êîðàáëÿìè íà Ñàìîñ. |
17. Aemilius postquam omissas in Lycia res et Livium profectum in Italiam cognovit, cum ipse ab Epheso tempestate repulsus irrito incepto Samum revertisset, [2] turpe ratus temptata frustra Patara esse, proficisci eo tota classe et summa vi adgredi urbem statuit. [3] Miletum et ceteram oram sociorum praetervecti in Bargylietico sinu escensionem ad Iasum fecerunt. Urbem regium tenebat praesidium; agrum circa Romani hostiliter depopulati sunt. [4] Missis deinde, qui per colloquia principum et magistratuum temptarent animos, postquam nihil in potestate sua responderunt esse, ad urbem oppugnandam ducit. [5] Erant Iasensium exules cum Romanis; ii frequentes Rhodios orare institerunt ne urbem et vicinam sibi et cognatam innoxiam perire sinerent; sibi exilii nullam aliam causam esse quam fidem erga Romanos; [6] eadem vi regiorum, qua ipsi pulsi sint, teneri eos qui in urbe maneant; omnium Iasensium unam mentem esse, ut servitutem regiam effugerent. [7] Rhodii moti precibus Eumene etiam rege adsumpto simul suas necessitudines commemorando, simul obsessae regio praesidio urbis casum miserando pervicerunt, ut oppugnatione abstineretur. [8] Profecti inde pacatis ceteris cum oram Asiae legerent, Loryma — portus adversus Rhodum est — pervenerunt. [9] Ibi in principiis sermo primo inter tribunos militum secretus oritur, deinde ad aures ipsius Aemilii pervenit, abduci classem ab Epheso, ab suo bello, ut ab tergo liber relictus hostis in tot propinquas sociorum urbes omnia impune conari posset. [10] Movere ea Aemilium; vocatosque Rhodios cum percontatus esset, num Pataris universa classis in portu stare posset, cum respondissent non posse, causam nactus omittendae rei Samum naves reduxit. |