Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXVII, ãë. 16

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

16. (1) Ãàé Ëèâèé ñ äâó­ìÿ ðèì­ñêè­ìè êâèí­êâå­ðå­ìà­ìè, ÷åòûðü­ìÿ êâàä­ðè­ðå­ìà­ìè ñ Ðîäî­ñà è äâó­ìÿ îòêðû­òû­ìè ñìèðí­ñêè­ìè êîðàá­ëÿ­ìè áûë ïîñëàí â Ëèêèþ, èìåÿ ïîðó­÷å­íèå çàé­òè íà Ðîäîñ è îáñóäèòü ñ ðîäîñ­öà­ìè âñå äåëà. (2) Ãîðî­äà, ÷åðåç êîòî­ðûå ïðî­ëåã åãî ïóòü, — Ìèëåò, Ìèíä, Ãàëè­êàð­íàñ, Êíèä, Êîñ41 — ñòà­ðà­òåëü­íî âûïîë­íÿ­ëè ïðè­êà­çû. (3) Ïðè­áûâ íà Ðîäîñ, Ëèâèé ñðà­çó æå èçëî­æèë ãðàæ­äà­íàì òî, ñ ÷åì áûë ïîñëàí, è ñïðî­ñèë èõ ñîâå­òà. Ðîäî­ñ­öû îäîá­ðè­ëè âñå ïðåä­ëî­æå­íèÿ, à ê óæå èìåâ­øå­ìó­ñÿ ó íåãî ôëîòó äîáà­âè­ëè òðè êâàä­ðè­ðå­ìû, è îí îòïëûë ê Ïàòà­ðàì. (4) Ñïåð­âà ïîïó­ò­íûé âåòåð ïîíåñ èõ ê ñàìî­ìó ãîðî­äó; îíè íàäå­ÿ­ëèñü äîñòè÷ü ÷åãî-òî, íàïó­ãàâ ãîðî­æàí âíå­çàï­íûì ïðè­áû­òè­åì. Íî çàòåì âåòåð ñòàë ìåíÿòü­ñÿ è ìîðå óãðî­æàþ­ùå âçâîë­íî­âà­ëîñü. Ðèì­ëÿ­íàì â êîí­öå êîí­öîâ óäà­ëîñü íà âåñ­ëàõ äîáðàòü­ñÿ äî ñóøè, (5) íî â îêðåñò­íî­ñòÿõ ãîðî­äà íå íàøëîñü ìåñòà äëÿ áåç­îïàñ­íîé ñòî­ÿí­êè, à áðî­ñèòü ÿêîðü â îòêðû­òîì ìîðå ó âõî­äà â ãàâàíü òîæå áûëî íåëü­çÿ èç-çà áóé­ñò­âî­âàâ­øåé ñòè­õèè è ïðè­áëè­æàâ­øåé­ñÿ íî÷è. (6) Ïðî­ïëûâ ìèìî ñòåí, îíè óñòðå­ìè­ëèñü ê Ôèíè­êóí­òó — ãàâà­íè, ðàñ­ïî­ëî­æåí­íîé íà ðàñ­ñòî­ÿ­íèè ìåíåå äâóõ ìèëü îòòóäà è ïðå­äî­ñòàâ­ëÿâ­øåé êîðàá­ëÿì íàäåæ­íîå óáå­æè­ùå îò íåèñòîâ­ñòâà ìîðÿ. (7) Íî çäåñü, íàä áóõ­òîé, íàâè­ñà­ëè âûñî­êèå ñêà­ëû, à èìè áûñò­ðî çàâëà­äå­ëè ãîðî­æàíå, ïðè­ñî­åäè­íèâ ê ñåáå âîè­íîâ öàð­ñêî­ãî ãàð­íè­çî­íà. (8) Íåñìîò­ðÿ íà êðó­òèç­íó è íåïðè­ñòóï­íîñòü ñêëî­íîâ, Ëèâèé âûñëàë ïðî­òèâ íåïðè­ÿ­òå­ëÿ âñïî­ìî­ãà­òåëü­íûé îòðÿä èññåé­öåâ42 è ëåã­êî­âî­îðó­æåí­íûõ þíî­øåé èç Ñìèð­íû. (9) Ïîêà äåëî îãðà­íè­÷è­âà­ëîñü ìåòà­íè­åì äðî­òè­êîâ è íåçíà­÷è­òåëü­íû­ìè âûëàç­êà­ìè ïðî­òèâ îòäåëü­íûõ îòðÿäîâ, à íàñòî­ÿ­ùàÿ áèò­âà åùå íå çàâÿ­çû­âà­ëàñü, îíè âûäåð­æè­âà­ëè íàòèñê. (10) Íî çàòåì èç ãîðî­äà ñòà­ëî ïðè­áû­âàòü âñå áîëü­øå íàðî­äà, è âñêî­ðå óæå âûñû­ïà­ëî âñå íàñå­ëå­íèå. Òóò Ëèâèé èñïó­ãàë­ñÿ, êàê áû âñïî­ìî­ãà­òåëü­íûå îòðÿäû íå ïîïà­ëè â îêðó­æå­íèå è îïàñ­íîñòü ñ áåðå­ãà íå ñòà­ëà áû ãðî­çèòü êîðàá­ëÿì. (11) Òîãäà îí áðî­ñèë â áîé íå òîëü­êî ñîë­äàò, íî äàæå ìîðÿ­êîâ è òîë­ïó ãðåá­öîâ, âåëåâ èì âîîðó­æèòü­ñÿ êòî ÷åì ìîæåò. ñ.233 (12) Íî è ïîñëå ýòî­ãî áèò­âà øëà ñ ïåðå­ìåí­íûì óñïå­õîì, â ýòîì áåñ­ïî­ðÿäî÷­íîì ñðà­æå­íèè ïàëî íå òîëü­êî íåìà­ëî âîè­íîâ, íî è Ëóöèé Àïó­ñòèé.  êîí­öå êîí­öîâ ëèêèé­öû âñå-òàêè áûëè ðàç­áè­òû, îáðà­ùå­íû â áåã­ñòâî è îòáðî­øå­íû â ãîðîä, à ðèì­ëÿíå, çàïëà­òèâ­øèå çà ýòó ïîáåäó íåìà­ëîé êðî­âüþ, âåð­íó­ëèñü íà êîðàá­ëè. (13) Çàòåì îíè îòïðà­âè­ëèñü â Òåëü­ìåñ­ñêèé çàëèâ, îìû­âàþ­ùèé îäíîé ñòî­ðî­íîé Êàðèþ, à äðó­ãîé — Ëèêèþ. Òóò ñîþç­íè­êè ðåøè­ëè îòêà­çàòü­ñÿ îò äàëü­íåé­øèõ äåé­ñò­âèé ïðî­òèâ Ïàòàð; ðîäî­ñ­öû áûëè îòïó­ùå­íû äîìîé, (14) à Ëèâèé, ïðî­ïëûâ âäîëü áåðå­ãà Àçèè, ïåðå­ïðà­âèë­ñÿ â Ãðå­öèþ, ÷òîáû ïîñî­âå­ùàòü­ñÿ ñî Ñöè­ïè­î­íà­ìè, ïðå­áû­âàâ­øè­ìè òîãäà áëèç Ôåñ­ñà­ëèè, è âåð­íóòü­ñÿ â Èòà­ëèþ.

16. C. Li­vius cum dua­bus quin­que­re­mi­bus Ro­ma­nis et quat­tuor quad­ri­re­mi­bus Rho­diis et dua­bus aper­tis Zmyr­naeis in Ly­ciam est mis­sus, Rho­dum pri­us ius­sus adi­re et om­nia cum iis com­mu­ni­ca­re con­si­lia. [2] Ci­vi­ta­tes, quas prae­ter­vec­tus est, Mi­le­tus Myn­dus Ha­li­car­nas­sus Cni­dus Cous, im­pe­ra­ta eni­xe fe­ce­runt. [3] Rho­dum ut ven­tum est, si­mul et ad quam rem mis­sus es­set, iis ex­po­suit et con­su­luit eos. Appro­ban­ti­bus cunctis et ad eam quam ha­be­bat clas­sem, ad­sumptis tri­bus quad­ri­re­mi­bus, na­vi­gat Pa­ta­ra. [4] Pri­mo se­cun­dus ven­tus ad ip­sam ur­bem fe­re­bat eos, spe­ra­bantque su­bi­to ter­ro­re ali­quid mo­tu­ros; postquam cir­cu­ma­gen­te se ven­to fluc­ti­bus du­biis vol­vi coep­tum est ma­re, per­vi­ce­runt qui­dem re­mis, ut te­ne­rent ter­ram; [5] sed ne­que cir­ca ur­bem tu­ta sta­tio erat, nec an­te os­tium por­tus in sa­lo sta­re po­te­rant as­pe­ro ma­ri et noc­te im­mi­nen­te. [6] Prae­ter­vec­ti moe­nia por­tum Phoe­ni­cun­ta, mi­nus duum mi­lium spa­tio in­de dis­tan­tem, pe­tie­re, na­vi­bus a ma­ri­ti­ma vi tu­tum; [7] sed al­tae in­su­per im­mi­ne­bant ru­pes, quas ce­le­ri­ter op­pi­da­ni ad­sumptis re­giis mi­li­ti­bus, quos in prae­si­dio ha­be­bant, ce­pe­runt. [8] Ad­ver­sus quos Li­vius, quam­quam erant ini­qua ac dif­fi­ci­lia ad exi­tus lo­ca, Is­saeos auxi­lia­res et Zmyr­naeo­rum ex­pe­di­tos iuve­nes mi­sit. [9] Hi, dum mis­si­li­bus pri­mo et ad­ver­sus pau­cos le­vi­bus ex­cur­sio­ni­bus la­ces­se­ba­tur ma­gis quam con­se­re­ba­tur pug­na, sus­ti­nue­runt cer­ta­men; [10] postquam plu­res ex ur­be adflue­bant, et iam om­nis mul­ti­tu­do ef­fun­de­ba­tur, ti­mor in­ces­sit Li­vium ne et auxi­lia­res cir­cum­ve­ni­ren­tur et na­vi­bus etiam ab ter­ra pe­ri­cu­lum es­set. [11] Ita non mi­li­tes so­lum sed etiam na­va­les so­cios, re­mi­gum tur­bam, qui­bus quis­que po­te­rat te­lis, ar­ma­tos in proe­lium edu­xit. [12] Tum quo­que an­ceps pug­na fuit, ne­que mi­li­tes so­lum ali­quot, sed L. Apus­tius tu­mul­tua­rio proe­lio ce­ci­dit; postre­mo ta­men fu­si fu­ga­ti­que sunt Ly­cii at­que in ur­bem com­pul­si, et Ro­ma­ni cum haud incruen­ta vic­to­ria ad na­ves re­die­runt. [13] In­de in Tel­mes­si­cum pro­fec­ti si­num, qui la­te­re uno Ca­riam al­te­ro Ly­ciam con­tin­git, omis­so con­si­lio Pa­ta­ra ampli­us temptan­di Rho­dii do­mum di­mis­si sunt, [14] Li­vius prae­ter­vec­tus Asiam in Grae­ciam transmi­sit, ut con­ven­tis Sci­pio­ni­bus, qui tum cir­ca Thes­sa­liam erant, in Ita­liam trai­ce­ret.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 41Ìèëåò — çíà­ìå­íè­òûé èîíèé­ñêèé ãîðîä â Êàðèè (ñîâð. Áàëàò). Òàì æå áûëè ðàñ­ïî­ëî­æå­íû Ìèíä, Ãàëè­êàð­íàñ, Êíèä. Êîñ — íà îäíî­èìåí­íîì îñò­ðî­âå áëèç áåðå­ãîâ Êàðèè.
  • 42Ñì. ïðè­ìå÷. 148 ê êí. XXXI.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364003717 1364003718 1364003719