Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
16. (1) Ãàé Ëèâèé ñ äâóìÿ ðèìñêèìè êâèíêâåðåìàìè, ÷åòûðüìÿ êâàäðèðåìàìè ñ Ðîäîñà è äâóìÿ îòêðûòûìè ñìèðíñêèìè êîðàáëÿìè áûë ïîñëàí â Ëèêèþ, èìåÿ ïîðó÷åíèå çàéòè íà Ðîäîñ è îáñóäèòü ñ ðîäîñöàìè âñå äåëà. (2) Ãîðîäà, ÷åðåç êîòîðûå ïðîëåã åãî ïóòü, — Ìèëåò, Ìèíä, Ãàëèêàðíàñ, Êíèä, Êîñ41 — ñòàðàòåëüíî âûïîëíÿëè ïðèêàçû. (3) Ïðèáûâ íà Ðîäîñ, Ëèâèé ñðàçó æå èçëîæèë ãðàæäàíàì òî, ñ ÷åì áûë ïîñëàí, è ñïðîñèë èõ ñîâåòà. Ðîäîñöû îäîáðèëè âñå ïðåäëîæåíèÿ, à ê óæå èìåâøåìóñÿ ó íåãî ôëîòó äîáàâèëè òðè êâàäðèðåìû, è îí îòïëûë ê Ïàòàðàì. (4) Ñïåðâà ïîïóòíûé âåòåð ïîíåñ èõ ê ñàìîìó ãîðîäó; îíè íàäåÿëèñü äîñòè÷ü ÷åãî-òî, íàïóãàâ ãîðîæàí âíåçàïíûì ïðèáûòèåì. Íî çàòåì âåòåð ñòàë ìåíÿòüñÿ è ìîðå óãðîæàþùå âçâîëíîâàëîñü. Ðèìëÿíàì â êîíöå êîíöîâ óäàëîñü íà âåñëàõ äîáðàòüñÿ äî ñóøè, (5) íî â îêðåñòíîñòÿõ ãîðîäà íå íàøëîñü ìåñòà äëÿ áåçîïàñíîé ñòîÿíêè, à áðîñèòü ÿêîðü â îòêðûòîì ìîðå ó âõîäà â ãàâàíü òîæå áûëî íåëüçÿ èç-çà áóéñòâîâàâøåé ñòèõèè è ïðèáëèæàâøåéñÿ íî÷è. (6) Ïðîïëûâ ìèìî ñòåí, îíè óñòðåìèëèñü ê Ôèíèêóíòó — ãàâàíè, ðàñïîëîæåííîé íà ðàññòîÿíèè ìåíåå äâóõ ìèëü îòòóäà è ïðåäîñòàâëÿâøåé êîðàáëÿì íàäåæíîå óáåæèùå îò íåèñòîâñòâà ìîðÿ. (7) Íî çäåñü, íàä áóõòîé, íàâèñàëè âûñîêèå ñêàëû, à èìè áûñòðî çàâëàäåëè ãîðîæàíå, ïðèñîåäèíèâ ê ñåáå âîèíîâ öàðñêîãî ãàðíèçîíà. (8) Íåñìîòðÿ íà êðóòèçíó è íåïðèñòóïíîñòü ñêëîíîâ, Ëèâèé âûñëàë ïðîòèâ íåïðèÿòåëÿ âñïîìîãàòåëüíûé îòðÿä èññåéöåâ42 è ëåãêîâîîðóæåííûõ þíîøåé èç Ñìèðíû. (9) Ïîêà äåëî îãðàíè÷èâàëîñü ìåòàíèåì äðîòèêîâ è íåçíà÷èòåëüíûìè âûëàçêàìè ïðîòèâ îòäåëüíûõ îòðÿäîâ, à íàñòîÿùàÿ áèòâà åùå íå çàâÿçûâàëàñü, îíè âûäåðæèâàëè íàòèñê. (10) Íî çàòåì èç ãîðîäà ñòàëî ïðèáûâàòü âñå áîëüøå íàðîäà, è âñêîðå óæå âûñûïàëî âñå íàñåëåíèå. Òóò Ëèâèé èñïóãàëñÿ, êàê áû âñïîìîãàòåëüíûå îòðÿäû íå ïîïàëè â îêðóæåíèå è îïàñíîñòü ñ áåðåãà íå ñòàëà áû ãðîçèòü êîðàáëÿì. (11) Òîãäà îí áðîñèë â áîé íå òîëüêî ñîëäàò, íî äàæå ìîðÿêîâ è òîëïó ãðåáöîâ, âåëåâ èì âîîðóæèòüñÿ êòî ÷åì ìîæåò. ñ.233 (12) Íî è ïîñëå ýòîãî áèòâà øëà ñ ïåðåìåííûì óñïåõîì, â ýòîì áåñïîðÿäî÷íîì ñðàæåíèè ïàëî íå òîëüêî íåìàëî âîèíîâ, íî è Ëóöèé Àïóñòèé.  êîíöå êîíöîâ ëèêèéöû âñå-òàêè áûëè ðàçáèòû, îáðàùåíû â áåãñòâî è îòáðîøåíû â ãîðîä, à ðèìëÿíå, çàïëàòèâøèå çà ýòó ïîáåäó íåìàëîé êðîâüþ, âåðíóëèñü íà êîðàáëè. (13) Çàòåì îíè îòïðàâèëèñü â Òåëüìåññêèé çàëèâ, îìûâàþùèé îäíîé ñòîðîíîé Êàðèþ, à äðóãîé — Ëèêèþ. Òóò ñîþçíèêè ðåøèëè îòêàçàòüñÿ îò äàëüíåéøèõ äåéñòâèé ïðîòèâ Ïàòàð; ðîäîñöû áûëè îòïóùåíû äîìîé, (14) à Ëèâèé, ïðîïëûâ âäîëü áåðåãà Àçèè, ïåðåïðàâèëñÿ â Ãðåöèþ, ÷òîáû ïîñîâåùàòüñÿ ñî Ñöèïèîíàìè, ïðåáûâàâøèìè òîãäà áëèç Ôåññàëèè, è âåðíóòüñÿ â Èòàëèþ. |
16. C. Livius cum duabus quinqueremibus Romanis et quattuor quadriremibus Rhodiis et duabus apertis Zmyrnaeis in Lyciam est missus, Rhodum prius iussus adire et omnia cum iis communicare consilia. [2] Civitates, quas praetervectus est, Miletus Myndus Halicarnassus Cnidus Cous, imperata enixe fecerunt. [3] Rhodum ut ventum est, simul et ad quam rem missus esset, iis exposuit et consuluit eos. Approbantibus cunctis et ad eam quam habebat classem, adsumptis tribus quadriremibus, navigat Patara. [4] Primo secundus ventus ad ipsam urbem ferebat eos, sperabantque subito terrore aliquid moturos; postquam circumagente se vento fluctibus dubiis volvi coeptum est mare, pervicerunt quidem remis, ut tenerent terram; [5] sed neque circa urbem tuta statio erat, nec ante ostium portus in salo stare poterant aspero mari et nocte imminente. [6] Praetervecti moenia portum Phoenicunta, minus duum milium spatio inde distantem, petiere, navibus a maritima vi tutum; [7] sed altae insuper imminebant rupes, quas celeriter oppidani adsumptis regiis militibus, quos in praesidio habebant, ceperunt. [8] Adversus quos Livius, quamquam erant iniqua ac difficilia ad exitus loca, Issaeos auxiliares et Zmyrnaeorum expeditos iuvenes misit. [9] Hi, dum missilibus primo et adversus paucos levibus excursionibus lacessebatur magis quam conserebatur pugna, sustinuerunt certamen; [10] postquam plures ex urbe adfluebant, et iam omnis multitudo effundebatur, timor incessit Livium ne et auxiliares circumvenirentur et navibus etiam ab terra periculum esset. [11] Ita non milites solum sed etiam navales socios, remigum turbam, quibus quisque poterat telis, armatos in proelium eduxit. [12] Tum quoque anceps pugna fuit, neque milites solum aliquot, sed L. Apustius tumultuario proelio cecidit; postremo tamen fusi fugatique sunt Lycii atque in urbem compulsi, et Romani cum haud incruenta victoria ad naves redierunt. [13] Inde in Telmessicum profecti sinum, qui latere uno Cariam altero Lyciam contingit, omisso consilio Patara amplius temptandi Rhodii domum dimissi sunt, [14] Livius praetervectus Asiam in Graeciam transmisit, ut conventis Scipionibus, qui tum circa Thessaliam erant, in Italiam traiceret. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß