Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
26. (1) Ðàçî÷àðîâàâøèñü â âîçìîæíîñòè ñîþçà ñ Ïðóñèåì, Àíòèîõ âûñòóïèë èç Ñàðä â Ýôåñ, ÷òîáû îñìîòðåòü ôëîò, êîòîðûé óæå íåñêîëüêî ìåñÿöåâ ñòîÿë òàì â ïîëíîì ñíàðÿæåíèè è ãîòîâíîñòè. (2) È íå òî ÷òîáû Àíòèîõ êîãäà-ëèáî áûë óäà÷ëèâ èìåííî â ñ.240 ìîðñêèõ ïðåäïðèÿòèÿõ, íå òî ÷òîáû îí âîçëàãàë íà íèõ îñîáûå óïîâàíèÿ êàê ðàç â ýòó ïîðó, íî îí ïîíèìàë, ÷òî íå ñìîæåò óñòîÿòü ñ ñóõîïóòíûìè ñèëàìè ïðîòèâ ðèìñêîãî âîéñêà è äâóõ åãî ïðåäâîäèòåëåé Ñöèïèîíîâ. (3) Íî âñå æå îáñòîÿòåëüñòâà òåïåðü ñêëàäûâàëèñü òàê, ÷òî ó íåãî ïîÿâèëèñü îñíîâàíèÿ äëÿ íàäåæä: îí ñëûõàë, ÷òî áîëüøàÿ ÷àñòü ðîäîññêîãî ôëîòà ñòîèò âîçëå Ïàòàð, à öàðü Ýâìåí ñî âñåìè ñâîèìè êîðàáëÿìè îòïðàâèëñÿ ê Ãåëëåñïîíòó, íàâñòðå÷ó êîíñóëó. (4) Îáîäðÿëî Àíòèîõà òàêæå èñòðåáëåíèå ðîäîññêîãî ôëîòà, ó÷èíåííîå ó Ñàìîñà â îáìàíîì ïîäñòðîåííûõ îáñòîÿòåëüñòâàõ. (5) Èñõîäÿ èç âñåãî ýòîãî, îí ïîñëàë Ïîëèêñåíèäà ñ ôëîòîì, ÷òîáû òîò ïîïûòàë ñ÷àñòüÿ â êàêîì-ëèáî ìîðñêîì ñðàæåíèè, à ñàì ïîâåë âîéñêà ê Íîòèþ. Ýòî êîëîôîíñêèé ãîðîäîê, âîçâûøàþùèéñÿ íàä ìîðåì è îòñòîÿùèé îò ñòàðîãî Êîëîôîíà ïðèìåðíî íà äâå ìèëè64. (6) Âî-ïåðâûõ, îí õîòåë ïîä÷èíèòü ñâîåé âëàñòè ñàì ãîðîä, êîòîðûé ðàñïîëàãàëñÿ ñòîëü áëèçêî îò Ýôåñà, ÷òî íèêàêîå ñóõîïóòíîå èëè ìîðñêîå ïðåäïðèÿòèå ýôåñöåâ íå ìîãëî óêðûòüñÿ îò ãëàç êîëîôîíöåâ, à ÷åðåç íèõ ñòàíîâèëîñü òîò÷àñ èçâåñòíî è ðèìëÿíàì; (7) âî-âòîðûõ, öàðü áûë óâåðåí, ÷òî ðèìëÿíå, êàê òîëüêî óñëûøàò îá îñàäå, äâèíóò îò Ñàìîñà ôëîò íà ïîäìîãó ñîþçíîìó ãîðîäó. Òóò-òî ó Ïîëèêñåíèäà è ïîÿâèëñÿ áû ñëó÷àé çàâÿçàòü ñðàæåíèå. (8) Èòàê, îí ïîäñòóïèë ê ãîðîäó è íà÷àë îñàäíûå ðàáîòû: ñ îáåèõ ñòîðîí ðàâíî ïðîòÿíóë óêðåïëåíèÿ äî ñàìîãî ìîðÿ; ñ äâóõ êîíöîâ ïðèñòàâèë ê ñòåíå îñàäíûå íàâåñû è íàñûïè; ïîä çàùèòîé ÷åðåïàõ65 ïîäâåë òàðàíû. (9) Ïîòðÿñåííûå ýòîé áåäîé, êîëîôîíöû îòïðàâèëè ïîñëàíöåâ íà Ñàìîñ ê Ëóöèþ Ýìèëèþ, âçûâàÿ î çàñòóïíè÷åñòâå ê ïðåòîðó è íàðîäó ðèìñêîìó. (10) Ýìèëèé íà Ñàìîñå òÿãîòèëñÿ áåçäåéñòâèåì; êðîìå òîãî, îí ïîëàãàë, ÷òî Ïîëèêñåíèä, äâàæäû óêëîíÿâøèéñÿ îò áèòâ, íà ñåé ðàç ïðèìåò âûçîâ. (11) È íàêîíåö, Ýìèëèé ñ÷èòàë îñêîðáèòåëüíûì äëÿ ñåáÿ, ÷òî, â òî âðåìÿ êàê ôëîò Ýâìåíà ïîìîãàåò êîíñóëó ïåðåïðàâëÿòü ëåãèîíû â Àçèþ, îí áóäåò ïðèâÿçàí ê îñàæäåííîìó Êîëîôîíó, îêàçûâàÿ åìó ïîìîùü, èç êîòîðîé åùå íåèçâåñòíî, ÷òî âûéäåò. (12) Ðîäîñåö Ýâäàì, óäåðæàâøèé Ýìèëèÿ íà Ñàìîñå, êîãäà òîò ðâàëñÿ ê Ãåëëåñïîíòó, íàñòîé÷èâî âíóøàë åìó ïðè ïîääåðæêå âñåõ îñòàëüíûõ, (13) ÷òî ãîðàçäî ïî÷åòíåå âûçâîëèòü èç çàñàäû ñîþçíèêîâ èëè ïîâòîðíî ðàçãðîìèòü îäíàæäû óæå ïîáåæäåííûé ôëîò è òåì ñàìûì îêîí÷àòåëüíî âûðâàòü ó âðàãà ãîñïîäñòâî íà ìîðå, íåæåëè, óéäÿ íà Ãåëëåñïîíò, ãäå õâàòàåò è Ýâìåíîâà ôëîòà, ïîêèíóòü ñâîå ñîáñòâåííîå ìåñòî â âîéíå, áðîñàÿ ñîþçíèêîâ è îòäàâàÿ Àíòèîõó Àçèþ ñî âñåìè ìîðÿìè è çåìëÿìè. |
26. Antiochus postquam a spe societatis Prusiae decidit, Ephesum ab Sardibus est profectus ad classem quae per aliquot menses instructa ac parata fuerat visendam, [2] magis quia terrestribus copiis exercitum Romanum et duos Scipiones imperatores videbat sustineri non posse, quam quod res navalis ipsa per se aut temptata sibi umquam feliciter aut tunc magnae et certae fiduciae esset. [3] Erat tamen momentum in praesentia spei, quod et magnam partem Rhodiae classis circa Patara esse et Eumenen regem cum omnibus navibus suis consuli obviam in Hellespontum profectum audierat; [4] aliquid etiam inflabat animos classis Rhodia ad Samum per occasionem fraude praeparatam absumpta. [5] His fretus, Polyxenida cum classe ad temptandam omni modo certaminis fortunam misso, ipse copias ad Notium ducit. Id oppidum Colophonium, mari imminens, abest a vetere Colophone duo ferme milia passuum. [6] Et ipsam urbem suae potestatis esse volebat, adeo propinquam Epheso, ut nihil terra marive ageret, quod non subiectum oculis Colophoniorum ac per eos notum extemplo Romanis esset, [7] et hos audita obsidione non dubitabat ad opem sociae urbi ferendam classem ab Samo moturos; eam occasionem Polyxenidae ad rem gerendam fore. [8] Igitur operibus oppugnare urbem aggressus, ad mare partibus duabus pariter munitionibus deductis, utrimque vineas et aggerem muro iniunxit et testudinibus arietes admovit. [9] Quibus territi malis Colophonii oratores Samum ad L. Aemilium, fidem praetoris populique Romani implorantes, miserunt. [10] Aemilium et Sami segnis diu mora offendebat, nihil minus opinantem quam Polyxenidam, bis nequiquam ab se provocatum, potestatem pugnae facturum esse, [11] et turpe existimabat Eumenis classem adiuvare consulem ad traiciendas in Asiam legiones, se Colophonis obsessae auxilio, incertam finem habituro, alligari. [12] Eudamus Rhodius, qui et tenuerat eum Sami cupientem proficisci in Hellespontum, cunctique instare et dicere: [13] quanto satius esse vel socios obsidione eximere vel victam iam semel classem iterum vincere et totam maris possessionem hosti eripere, quam desertis sociis, tradita Antiocho Asia terra marique in Hellespontum, ubi satis esset Eumenis classis, ab sua parte belli discedere. |