Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
46. (1) Ïîêà âñå ýòî ïðîèñõîäèëî â Àçèè, îêîëî ýòîãî æå âðåìåíè â Ðèì èç ïðîâèíöèé âîçâðàòèëèñü, íàäåÿñü íà òðèóìô, äâà ïðîêîíñóëà: Êâèíò Ìèíóöèé èç Ëèãóðèè, à Ìàíèé Àöèëèé èç Ýòîëèè. (2) Ïîñëå òîãî êàê îáà îíè äîëîæèëè î ñâîèõ äåÿíèÿõ, Ìèíóöèþ â òðèóìôå áûëî îòêàçàíî, Àöèëèþ æå áåç ñïîðîâ åãî ïðèñóäèëè çà ïîáåäû íàä öàðåì Àíòèîõîì è ýòîëèéöàìè, è îí òðèóìôàòîðîì âúåõàë â Ãîðîä. (3) Ïåðåä íèì ïðîíåñëè äâåñòè òðèäöàòü âîèíñêèõ çíàìåí, òðè òûñÿ÷è ôóíòîâ ñåðåáðà â ñëèòêàõ, ÷åêàííîãî ñåðåáðà ñòî òðèíàäöàòü òûñÿ÷ àòòè÷åñêèõ òåòðàäðàõì, äâåñòè ñîðîê äåâÿòü òûñÿ÷ êèñòîôîðîâ98, ìíîãî òÿæåëûõ ñåðåáðÿíûõ ÷åêàííûõ ñîñóäîâ. (4) Ïðîíåñ îí òàêæå ñåðåáðÿíóþ öàðñêóþ óòâàðü è ðîñêîøíóþ îäåæäó, ñîðîê ïÿòü çîëîòûõ âåíöîâ, ïîäíåñåííûõ ñîþçíûìè ãîðîäàìè, è äðóãóþ âñÿêîãî ðîäà äîáû÷ó99. Íàêîíåö, îí ïðîâåë òðèäöàòü øåñòü çíàòíûõ ïëåííèêîâ — ýòîëèéöåâ è öàðñêèõ êîìàíäóþùèõ100. (5) Çà íåñêîëüêî äíåé äî òðèóìôà ýòîëèéñêèé ïîëêîâîäåö Äàìîêðèò íî÷üþ áåæàë èç òþðüìû. Íàñòèãíóòûé ñòðàæåé íà áåðåãó Òèáðà, îí óñïåë çàêîëîòüñÿ ìå÷îì, ïðåæäå ÷åì åãî ñõâàòèëè. (6) Íåäîñòàâàëî íà òðèóìôå ëèøü âîèíîâ, êîòîðûå øëè áû çà êîëåñíèöåé, — â îñòàëüíîì æå îí áûë âåëèêîëåïåí è êàê çðåëèùå, è êàê ïðîñëàâëåíèå ïîäâèãîâ. (7) Ðàäîñòíûé ýòîò òðèóìô îìðà÷åí áûë ïå÷àëüíûì èçâåñòèåì èç Èñïàíèè: òàì, â ñòðàíå áàñòåòàíîâ, â íåóäà÷íîì ñðàæåíèè ñ ëóçèòàíàìè ó ãîðîäà Ëèêîíà ïîãèáëè øåñòü òûñÿ÷ ðèìëÿí èç âîéñêà ïðîêîíñóëà Ëóöèÿ Ýìèëèÿ; (8) îñòàëüíûå â ñòðàõå îòñòóïèëè ïîä çàùèòó âàëà, íî îòñòîÿòü ëàãåðü òîæå íå ñóìåëè è â êîíöå êîíöîâ ñêîðûì øàãîì, êàê áåãëåöû, óâåäåíû áûëè â çàìèðåííóþ îáëàñòü. (9) Âîò ÷òî ñîîáùàëè èç Èñïàíèè. ×òî æå êàñàåòñÿ Ãàëëèè, òî ïðåòîð Ëóöèé Àâðóíêóëåé ïðåäñòàâèë ñåíàòó ïîñëîâ îò ïëàöåíòèéöåâ è êðåìîíöåâ. (10) Îíè æàëîâàëèñü íà íåäîñòàòîê êîëîíèñòîâ — âåäü îäíèõ óíåñëè ïðåâðàòíîñòè âîéíû, äðóãèõ áîëåçíü, íåêîòîðûå ïîêèíóëè êîëîíèè, íå æåëàÿ æèòü ðÿäîì ñ ãàëëàìè. Ñåíàò ïîñòàíîâèë, ÷òîáû êîíñóë Ãàé Ëåëèé, åñëè ñî÷òåò íóæíûì, íàáðàë øåñòü òûñÿ÷ ñåìåéñòâ äëÿ ðàñïðåäåëåíèÿ ïî ýòèì êîëîíèÿì, è ÷òîáû ïðåòîð Ëóöèé Àâðóíêóëåé íàçíà÷èë òðèóìâèðîâ äëÿ íàäåëåíèÿ ýòèõ êîëîíèñòîâ çåìëåé. (11) Áûëè íàçíà÷åíû Ìàðê Àòèëèé Ñåððàí, Ëóöèé Âàëåðèé Ôëàêê, ñûí Ïóáëèÿ, è Ëóöèé Âàëåðèé Òàïïîí, ñûí Ëóöèÿ[1]. |
46. Dum haec in Asia geruntur, duo fere sub idem tempus cum triumphi spe proconsules de provinciis Romam redierunt, Q. Minucius ex Liguribus, M’. Acilius ex Aetolia. [2] Auditis utriusque rebus gestis Minucio negatus triumphus, Acilio magno consensu decretus; isque triumphans de rege Antiocho et Aetolis urbem est invectus. [3] Praelata in eo triumpho sunt signa militaria ducenta triginta et argenti infecti tria milia pondo, signati tetrachmum Atticum centum decem tria milia, cistophori ducenta undequinquaginta, vasa argentea caelata multa magnique ponderis; [4] tulit et suppellectilem regiam argenteam ac vestem magnificam, coronas aureas, dona sociarum civitatium, quadraginta quinque, spolia omnis generis. Captivos nobiles, Aetolos et regios duces, sex et triginta duxit. [5] Damocritus, Aetolorum dux, paucos ante dies, dum e carcere noctu effugisset, in ripa Tiberis consecutis custodibus, priusquam comprehenderetur, gladio se transfixit. [6] Milites tantum qui sequerentur currum defuerunt; alioqui magnificus et spectaculo et fama rerum triumphus fuit. [7] Huius triumphi minuit laetitiam nuntius ex Hispania tristis, adversa pugna in Bastetanis ductu L. Aemilii proconsulis apud oppidum Lyconem cum Lusitanis sex milia de Romano exercitu cecidisse, [8] ceteros paventes intra vallum compulsos aegre castra defendisse et in modum fugientium magnis itineribus in agrum pacatum reductos. [9] Haec ex Hispania nuntiata. Ex Gallia legatos Placentinorum et Cremonensium L. Aurunculeius praetor in senatum introduxit. [10] Iis querentibus inopiam colonorum, aliis belli casibus aliis morbo absumptis, quosdam taedio accolarum Gallorum reliquisse colonias, decrevit senatus uti C. Laelius consul, si ei videretur, sex milia familiarum conscriberet quae in eas colonias dividerentur, et ut L. Aurunculeius praetor triumviros crearet ad eos colonos deducendos. [11] Creati M. Atilius Serranus L. Valerius P. F. Flaccus L. Valerius C. F. Tappo. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß