Ïåðåâîä È. È. Ìàõàíüêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
13. (1) Îäíàêî æå ïðîñëåäèì ïî ïîðÿäêó âåñü õîä åãî òàê ëè, èíà÷å ëè âûäóìàííîãî îáâèíåíèÿ. Ìíîãèìè ñïîñîáàìè, ãîâîðèò îí, ÿ íà íåãî ïîêóøàëñÿ — è âñå â îäèí äåíü. (2) ß õîòåë-äå óáèòü åãî ñðåäè äíÿ ïîñëå ñìîòðà, â ïîòåøíîì áîþ — óáèòü (äà ïîìèëóþò áîãè!) ïðÿìî â äåíü î÷èñòèòåëüíîãî îáðÿäà! Õîòåë óáèòü, ïðèãëàñèâ íà îáåä, — íàäî äóìàòü, ÿäîì. Õîòåë, êîãäà ñî ìíîé ïîøëè â ãîñòè âîîðóæåííûå ëþäè, çàðåçàòü áðàòà. (3) Òû âèäèøü, îòåö, êàêîå áûëî âûáðàíî âðåìÿ äëÿ áðàòîóáèéñòâà: èãðèùå, ïèð, ãóëüáà. À êàêîé äåíü? Ñâÿùåííûé äåíü î÷èùåíèÿ âîéñêà, êîãäà âñå ïðîõîäèëè ìåæäó ïîëîâèíàìè æåðòâåííîãî æèâîòíîãî, êîãäà ïåðåä âîéñêîì íåñëè îðóæèå âñåõ áûëûõ ìàêåäîíñêèõ öàðåé è òîëüêî ìû äâîå ñëåäîâàëè âåðõîì, òåáÿ, îòåö, ïðèêðûâàÿ ñ áîêîâ, à çà íàìè ñëåäîâàëî ìàêåäîíñêîå âîéñêî. (4) Ìîæåò áûòü, â ïðîøëîì ÿ è äîïóñêàë ïîñòóïêè, òðåáîâàâøèå èñêóïëåíèÿ, íî íåóæåëè ÿ, î÷èùåííûé îò íèõ ñâÿùåííûì îáðÿäîì, óñòðåìëÿÿ âçãëÿä íà ïîëîæåííîå ïî îáå ñòîðîíû øåñòâèÿ æåðòâåííîå æèâîòíîå, ìîã ïåðåáèðàòü â óìå áðàòîóáèéñòâî, îòðàâó, ìå÷è, ïðèãîòîâëåííûå äëÿ ïèðóøêè? À áóäü ýòî òàê, òî êàêèìè åùå ñâÿùåííîäåéñòâèÿìè î÷èñòèë áû ÿ ïîòîì ñâîþ äóøó, çàìàðàííóþ âñåìè âîçìîæíûìè ïðåñòóïëåíèÿìè? (5) Íî Ïåðñåé, îñëåïëåííûé æàæäîþ îáâèíåíèÿ, õî÷åò âñå âûñòàâèòü ïîäîçðèòåëüíûì è âñå ïåðåìåøèâàåò áåç ðàçáîðà. (6) Âåäü åñëè ÿ õîòåë îòðàâèòü òåáÿ çà îáåäîì, òî ÷òî áûëî áû íåëåïåå, ÷åì óïîðñòâîì â ñðàæåíèè è äðàêîé ðàññåðäèòü òåáÿ òàê, ÷òîáû òû èç-çà ýòîãî, êàê è ñëåäîâàëî æäàòü, îòêàçàëñÿ îò ïðèãëàøåíèÿ íà îáåä? (7) À óæ åñëè òû ðàññåðäèëñÿ è íå ïîøåë, òî ÷òî áûëî äåëàòü ìíå: ñòàðàòüñÿ ëè òåáÿ óñïîêîèòü, ÷òîáû ïîèñêàòü äðóãîé ñëó÷àé óïîòðåáèòü âñå ðàâíî óæå ïðèãîòîâëåííûé ÿä, (8) èëè ìåòíóòüñÿ ê äðóãîìó çàìûñëó è ïîïûòàòüñÿ â òîò æå ñàìûé äåíü, ïðèäÿ áóäòî áû íà ïèðóøêó, ïóñòèòü â õîä ìå÷è? (9) Âåäü åñëè áû ÿ òîëüêî ïîäóìàë, ÷òî ýòî èç ñòðàõà ñìåðòè óêëîíèëñÿ òû îò îáåäà, òî íåóæåëè ÿ áû íå äîãàäàëñÿ, ÷òî èç-çà òîãî æå ñòðàõà òû è ê ñåáå íà ïèðóøêó ìåíÿ íå ïóñòèøü?! |
13. «Exsequamur tamen quocumque modo conficti ordinem criminis. Pluribus modis se petitum criminatus est, et omnes insidiarum vias in unum diem contulit. [2] Volui interdiu eum post lustrationem, cum concurrimus, et quidem, si diis placet, lustrationum die occidere; volui, cum ad cenam invitavi, veneno scilicet tollere; volui, cum comisatum gladiis succincti me secuti sunt, ferro interficere. [3] Tempora quidem qualia sint ad parricidium electa vides: lusus, convivii, comisationis. Quid? Dies qualis? Quo lustratus exercitus, quo inter divisam victimam, praelatis omnium, qui umquam fuere, Macedoniae regum armis regiis, duo soli tua tegentes latera, pater, praevecti sumus, et secutum est Macedonum agmen: [4] hoc ego, etiam si quid antea admisissem piaculo dignum, lustratus et expiatus sacro, tum cum maxime in hostiam itineri nostro circumdatam intuens, parricidium venena gladios in comisationem praeparatos volutabam in animo, ut quibus aliis deinde sacris contaminatam omni scelere mentem expiarem? [5] Sed caecus criminandi cupiditate animus, dum omnia suspecta efficere vult, aliud alio confundit. [6] Nam si veneno te inter cenam tollere volui, quid minus aptum fuit quam pertinaci certamine et concursu iratum te efficere, ut merito, sicut fecisti, invitatus ad cenam abnueres? [7] Cum autem iratus negasses, utrum ut placarem te danda opera fuit, ut aliam quaererem occasionem, quoniam semel venenum paraveram, [8] an ab illo consilio velut transiliendum ad aliud fuit, ut ferro te, et quidem eodem die, per speciem comisationis occiderem? [9] Quo deinde modo, si te metu mortis credebam cenam vitasse meam, non ab eodem metu comisationem quoque vitaturum existimabam? |