Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XL, ãë. 21

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä È. È. Ìàõàíüêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

21. (1) Ìåæ­äó òåì Ôèëèïï, ÷òîáû âîé­ñêî íå êîñ­íå­ëî â áåç­äåé­ñò­âèè, à ðèì­ëÿíå íå ïîäî­çðå­âà­ëè, ÷òî îí çàòå­âà­åò âîé­íó ïðî­òèâ íèõ, ðåøèë ïîé­òè ïîõî­äîì íà ìåäîâ, íàçíà­÷èâ ñáîð­íûì ìåñòîì Ñòî­áû â Ïåî­íèè. (2) Åãî îäî­ëå­ëî æåëà­íèå âçîé­òè íà âåð­øè­íó ãîðû Ãåì, ïîòî­ìó ÷òî îí âåðèë îáùåé ìîë­âå, ÷òî îòòóäà âèä­íû ñðà­çó è Ïîíò, è Àäðè­à­òè­÷å­ñêîå ìîðå, è ðåêà Èñòð, è Àëü­ïû. Îõâà­òèòü âñå ýòî îäíèì âçãëÿäîì, äóìàë îí, áóäåò âàæ­íî äëÿ çàäó­ìàí­íîé âîé­íû ñ Ðèìîì. (3) Êîãäà îí ñòàë ðàñ­ñïðà­øè­âàòü ëþäåé, çíà­êî­ìûõ ñ ìåñò­íî­ñòüþ, î äîðî­ãå íà Ãåì, òî âñå â îäèí ãîëîñ çàÿâè­ëè, ÷òî âîé­ñêó ïóòè òóäà ñîâñåì íåò, (4) à âçîé­òè ìîæ­íî òîëü­êî íåñêîëü­êèì ëþäÿì — íàëåã­êå, è òî ñ âåëè­÷àé­øèì òðóäîì. (5) Òîãäà Ôèëèïï, æåëàÿ çàäîá­ðèòü ìëàä­øå­ãî ñûíà, êîòî­ðî­ãî ðåøèë ñ ñîáîþ íå áðàòü, îáðà­òèë­ñÿ ê íåìó ïî-ðîä­ñò­âåí­íî­ìó è ñïðî­ñèë ó íåãî ñíà­÷à­ëà, ñëå­äó­åò ëè ïðè òàêèõ òðóä­íî­ñòÿõ óïîð­ñò­âî­âàòü â íà÷à­òîì èëè îòñòó­ïèòü­ñÿ? Åñëè óïîð­ñò­âî­âàòü, ïðî­äîë­æàë Ôèëèïï, òî îí íå ìîæåò çàáûòü, êàê êîãäà-òî Àíòè­ãîí36, ïîïàâ â æåñòî­êóþ áóðþ ñî âñåì ñåìåé­ñò­âîì íà îäíîì êîðàá­ëå, áóä­òî áû ñêà­çàë ñûíî­âüÿì, ÷òîáû îíè è ñàìè çàïîì­íè­ëè, è ñâî­èì ïîòîì­êàì íàêà­çà­ëè íå ïîä­âåð­ãàòü­ñÿ îïàñ­íî­ñòè âñåé ñåìüåé. (6) Ïàìÿ­òóÿ îá ýòîì, îí íå ïîä­âåðãíåò ñðà­çó äâóõ ñûíî­âåé âñåì ñëó­÷àé­íî­ñòÿì îïàñ­íî­ãî ïóòè! È òàê êàê îí áåðåò ñ ñîáîþ ñòàð­øå­ãî ñûíà, òî ìëàä­øå­ãî ïîøëåò íàçàä â Ìàêåäî­íèþ äëÿ çàùè­òû öàð­ñòâà è â çàëîã íàäåæ­äû íà áóäó­ùåå. (7) Íî Äåìåò­ðèþ áûëî ÿñíî, ÷òî åãî îòñû­ëà­þò, äàáû îí íå ïðè­ñóò­ñò­âî­âàë íà ñîâå­òå, êîãäà Ôèëèïï è Ïåð­ñåé, èìåÿ ïåðåä ãëà­çà­ìè âñþ ìåñò­íîñòü, áóäóò ðåøàòü, êàê ïîâå­ñòè âîé­ñêî ê Àäðè­à­òè­÷å­ñêî­ìó ìîðþ è Èòà­ëèè, è îáñóäÿò çàìû­ñåë áóäó­ùåé âîé­íû. (8) Ïðè­øëîñü íå òîëü­êî ïîâè­íî­âàòü­ñÿ îòöó, íî è ñîãëà­ñèòü­ñÿ ñ íèì, ÷òîáû íå âûçâàòü ïîäî­çðå­íèÿ, ÷òî îí ïîâè­íó­åò­ñÿ ïðî­òèâ âîëè.

(9) Äëÿ áåç­îïàñ­íî­ñòè ïóòè Äåìåò­ðèÿ â Ìàêåäî­íèþ Äèäàñ, ïðà­âè­òåëü Ïåî­íèè, îäèí èç öàð­ñêèõ âîå­íà­÷àëü­íè­êîâ, äîë­æåí áûë åãî ñîïðî­âîæ­äàòü ñ íåáîëü­øîé îõðà­íîþ. (10) Ýòîò Äèäàñ áûë îäíèì èç ìíî­ãèõ äðó­çåé öàðÿ, êîòî­ðûå ñ òåõ ïîð, êàê âñåì ñòà­ëî î÷å­âèä­íî, êîìó áûòü íàñëåä­íè­êîì ïðè ñòîëü ÿâíîì ðàñ­ïî­ëî­æå­íèè öàðÿ ê Ïåð­ñåþ, âîøëè â çàãî­âîð ïðî­òèâ åãî áðà­òà. (11) Òåïåðü æå Ïåð­ñåé ïðè­êà­çàë Äèäà­ñó ëþáîé öåíîé âêðàñòü­ñÿ â äîâå­ðèå ê Äåìåò­ðèþ, ÷òîáû óçíàòü âñå åãî òàé­íûå ïîìûñ­ëû è ñêðû­òûå ÷óâ­ñòâà. Òàê è îòïðà­âèë­ñÿ Äåìåò­ðèé ñ îõðà­íîé, ñ êîòî­ðîé áûëî îïàñ­íåé, ÷åì â îäè­íî÷­êó.

21. Phi­lip­pus, si­mul ne otio mi­les de­te­rior fie­ret, si­mul aver­ten­dae sus­pi­cio­nis cau­sa quic­quam a se agi­ta­ri de Ro­ma­no bel­lo, Sto­bos Paeo­niae exer­ci­tu in­dic­to in Mae­di­cam du­ce­re per­git. [2] Cu­pi­do eum ce­pe­rat in ver­ti­cem Hae­mi mon­tis as­cen­den­di, quia vol­ga­tae opi­nio­ni cre­di­de­rat Pon­ti­cum si­mul et Had­ria­ti­cum ma­re et Histrum am­nem et Al­pes conspi­ci pos­se: su­biec­ta ocu­lis ea haud par­vi si­bi mo­men­ti fu­tu­ra ad co­gi­ta­tio­nem Ro­ma­ni bel­li. [3] Per­cuncta­tus re­gio­nis pe­ri­tos de as­cen­su Hae­mi, cum sa­tis in­ter om­nes consta­ret viam exer­ci­tui nul­lam es­se, pau­cis et ex­pe­di­tis per dif­fi­cil­li­mum adi­tum, [4] ut ser­mo­ne fa­mi­lia­ri mi­no­rem fi­lium per­mul­ce­ret, quem sta­tue­rat non du­ce­re se­cum, pri­mum quae­rit ab eo, cum tan­ta dif­fi­cul­tas iti­ne­ris pro­po­na­tur, ut­rum per­se­ve­ran­dum sit in in­cep­to an absti­nen­dum. [5] Si per­gat ta­men ire, non pos­se ob­li­vis­ci se in ta­li­bus re­bus An­ti­go­ni, qui sae­va tem­pes­ta­te iac­ta­tus, cum in eadem na­ve se­cum suos om­nes ha­buis­set, prae­ce­pis­se li­be­ris di­ce­re­tur ut et ip­si me­mi­nis­sent et ita pos­te­ris pro­de­rent, ne quis cum to­ta gen­te si­mul in re­bus du­biis pe­ric­li­ta­ri aude­ret. [6] Me­mo­rem er­go se prae­cep­ti eius duos si­mul fi­lios non com­mis­su­rum in aleam eius qui pro­po­ne­re­tur ca­sus; et quo­niam maio­rem fi­lium se­cum du­ce­ret, mi­no­rem ad sub­si­dia spei et cus­to­diam reg­ni re­mis­su­rum in Ma­ce­do­niam es­se. [7] Non fal­le­bat De­met­rium ab­le­ga­ri se ne ades­set con­si­lio, cum in conspec­tu lo­co­rum con­sul­ta­rent, quae pro­xi­me iti­ne­ra ad ma­re Had­ria­ti­cum at­que Ita­liam du­ce­rent, quae­que ra­tio bel­li es­set fu­tu­ra. [8] Sed non so­lum pa­ren­dum pat­ri sed etiam ad­sen­tien­dum erat, ne in­vi­tum pa­re­re sus­pi­cio­nem fa­ce­ret. [9] Ut ta­men iter ei tu­tum in Ma­ce­do­niam es­set, Di­das ex prae­to­ri­bus re­giis unus, qui Paeo­niae praee­rat, ius­sus est pro­se­qui eum cum mo­di­co prae­si­dio. [10] Hunc quo­que Per­seus, si­cut ple­ros­que pat­ris ami­co­rum, ex quo haud cui­quam du­bium es­se coe­pe­rat, ad quem re­gis ani­mo ita incli­na­to he­re­di­tas reg­ni per­ti­ne­ret, in­ter co­niu­ra­tos in frat­ris per­ni­ciem ha­buit. [11] In prae­sen­tia dat ei man­da­ta ut per om­ne ob­se­qui­um in­si­nua­ret se in quam ma­xi­me fa­mi­lia­rem usum, ut eli­ce­re om­nia ar­ca­na spe­cu­la­ri­que ab­di­tos eius sen­sus pos­set. Ita dig­re­di­tur De­met­rius cum in­fes­tio­ri­bus quam si so­lus iret prae­si­diis.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 36Àíòè­ãîí — âèäè­ìî, ïîë­êî­âî­äåö Àëåê­ñàíäðà Ìàêåäîí­ñêî­ãî è äàëå­êèé ïðåä­øå­ñò­âåí­íèê öàðÿ Ôèëèï­ïà.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364004022 1364004023 1364004024