Ïåðåâîä È. È. Ìàõàíüêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
21. (1) Ìåæäó òåì Ôèëèïï, ÷òîáû âîéñêî íå êîñíåëî â áåçäåéñòâèè, à ðèìëÿíå íå ïîäîçðåâàëè, ÷òî îí çàòåâàåò âîéíó ïðîòèâ íèõ, ðåøèë ïîéòè ïîõîäîì íà ìåäîâ, íàçíà÷èâ ñáîðíûì ìåñòîì Ñòîáû â Ïåîíèè. (2) Åãî îäîëåëî æåëàíèå âçîéòè íà âåðøèíó ãîðû Ãåì, ïîòîìó ÷òî îí âåðèë îáùåé ìîëâå, ÷òî îòòóäà âèäíû ñðàçó è Ïîíò, è Àäðèàòè÷åñêîå ìîðå, è ðåêà Èñòð, è Àëüïû. Îõâàòèòü âñå ýòî îäíèì âçãëÿäîì, äóìàë îí, áóäåò âàæíî äëÿ çàäóìàííîé âîéíû ñ Ðèìîì. (3) Êîãäà îí ñòàë ðàññïðàøèâàòü ëþäåé, çíàêîìûõ ñ ìåñòíîñòüþ, î äîðîãå íà Ãåì, òî âñå â îäèí ãîëîñ çàÿâèëè, ÷òî âîéñêó ïóòè òóäà ñîâñåì íåò, (4) à âçîéòè ìîæíî òîëüêî íåñêîëüêèì ëþäÿì — íàëåãêå, è òî ñ âåëè÷àéøèì òðóäîì. (5) Òîãäà Ôèëèïï, æåëàÿ çàäîáðèòü ìëàäøåãî ñûíà, êîòîðîãî ðåøèë ñ ñîáîþ íå áðàòü, îáðàòèëñÿ ê íåìó ïî-ðîäñòâåííîìó è ñïðîñèë ó íåãî ñíà÷àëà, ñëåäóåò ëè ïðè òàêèõ òðóäíîñòÿõ óïîðñòâîâàòü â íà÷àòîì èëè îòñòóïèòüñÿ? Åñëè óïîðñòâîâàòü, ïðîäîëæàë Ôèëèïï, òî îí íå ìîæåò çàáûòü, êàê êîãäà-òî Àíòèãîí36, ïîïàâ â æåñòîêóþ áóðþ ñî âñåì ñåìåéñòâîì íà îäíîì êîðàáëå, áóäòî áû ñêàçàë ñûíîâüÿì, ÷òîáû îíè è ñàìè çàïîìíèëè, è ñâîèì ïîòîìêàì íàêàçàëè íå ïîäâåðãàòüñÿ îïàñíîñòè âñåé ñåìüåé. (6) Ïàìÿòóÿ îá ýòîì, îí íå ïîäâåðãíåò ñðàçó äâóõ ñûíîâåé âñåì ñëó÷àéíîñòÿì îïàñíîãî ïóòè! È òàê êàê îí áåðåò ñ ñîáîþ ñòàðøåãî ñûíà, òî ìëàäøåãî ïîøëåò íàçàä â Ìàêåäîíèþ äëÿ çàùèòû öàðñòâà è â çàëîã íàäåæäû íà áóäóùåå. (7) Íî Äåìåòðèþ áûëî ÿñíî, ÷òî åãî îòñûëàþò, äàáû îí íå ïðèñóòñòâîâàë íà ñîâåòå, êîãäà Ôèëèïï è Ïåðñåé, èìåÿ ïåðåä ãëàçàìè âñþ ìåñòíîñòü, áóäóò ðåøàòü, êàê ïîâåñòè âîéñêî ê Àäðèàòè÷åñêîìó ìîðþ è Èòàëèè, è îáñóäÿò çàìûñåë áóäóùåé âîéíû. (8) Ïðèøëîñü íå òîëüêî ïîâèíîâàòüñÿ îòöó, íî è ñîãëàñèòüñÿ ñ íèì, ÷òîáû íå âûçâàòü ïîäîçðåíèÿ, ÷òî îí ïîâèíóåòñÿ ïðîòèâ âîëè. (9) Äëÿ áåçîïàñíîñòè ïóòè Äåìåòðèÿ â Ìàêåäîíèþ Äèäàñ, ïðàâèòåëü Ïåîíèè, îäèí èç öàðñêèõ âîåíà÷àëüíèêîâ, äîëæåí áûë åãî ñîïðîâîæäàòü ñ íåáîëüøîé îõðàíîþ. (10) Ýòîò Äèäàñ áûë îäíèì èç ìíîãèõ äðóçåé öàðÿ, êîòîðûå ñ òåõ ïîð, êàê âñåì ñòàëî î÷åâèäíî, êîìó áûòü íàñëåäíèêîì ïðè ñòîëü ÿâíîì ðàñïîëîæåíèè öàðÿ ê Ïåðñåþ, âîøëè â çàãîâîð ïðîòèâ åãî áðàòà. (11) Òåïåðü æå Ïåðñåé ïðèêàçàë Äèäàñó ëþáîé öåíîé âêðàñòüñÿ â äîâåðèå ê Äåìåòðèþ, ÷òîáû óçíàòü âñå åãî òàéíûå ïîìûñëû è ñêðûòûå ÷óâñòâà. Òàê è îòïðàâèëñÿ Äåìåòðèé ñ îõðàíîé, ñ êîòîðîé áûëî îïàñíåé, ÷åì â îäèíî÷êó. |
21. Philippus, simul ne otio miles deterior fieret, simul avertendae suspicionis causa quicquam a se agitari de Romano bello, Stobos Paeoniae exercitu indicto in Maedicam ducere pergit. [2] Cupido eum ceperat in verticem Haemi montis ascendendi, quia volgatae opinioni crediderat Ponticum simul et Hadriaticum mare et Histrum amnem et Alpes conspici posse: subiecta oculis ea haud parvi sibi momenti futura ad cogitationem Romani belli. [3] Percunctatus regionis peritos de ascensu Haemi, cum satis inter omnes constaret viam exercitui nullam esse, paucis et expeditis per difficillimum aditum, [4] ut sermone familiari minorem filium permulceret, quem statuerat non ducere secum, primum quaerit ab eo, cum tanta difficultas itineris proponatur, utrum perseverandum sit in incepto an abstinendum. [5] Si pergat tamen ire, non posse oblivisci se in talibus rebus Antigoni, qui saeva tempestate iactatus, cum in eadem nave secum suos omnes habuisset, praecepisse liberis diceretur ut et ipsi meminissent et ita posteris proderent, ne quis cum tota gente simul in rebus dubiis periclitari auderet. [6] Memorem ergo se praecepti eius duos simul filios non commissurum in aleam eius qui proponeretur casus; et quoniam maiorem filium secum duceret, minorem ad subsidia spei et custodiam regni remissurum in Macedoniam esse. [7] Non fallebat Demetrium ablegari se ne adesset consilio, cum in conspectu locorum consultarent, quae proxime itinera ad mare Hadriaticum atque Italiam ducerent, quaeque ratio belli esset futura. [8] Sed non solum parendum patri sed etiam adsentiendum erat, ne invitum parere suspicionem faceret. [9] Ut tamen iter ei tutum in Macedoniam esset, Didas ex praetoribus regiis unus, qui Paeoniae praeerat, iussus est prosequi eum cum modico praesidio. [10] Hunc quoque Perseus, sicut plerosque patris amicorum, ex quo haud cuiquam dubium esse coeperat, ad quem regis animo ita inclinato hereditas regni pertineret, inter coniuratos in fratris perniciem habuit. [11] In praesentia dat ei mandata ut per omne obsequium insinuaret se in quam maxime familiarem usum, ut elicere omnia arcana specularique abditos eius sensus posset. Ita digreditur Demetrius cum infestioribus quam si solus iret praesidiis. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß