Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXIV, ãë. 23

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì II. Èçä-âî «Íàóêà» Ì., 1991.
Ïåðåâîä Ì. Å. Ñåðãååíêî.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Â. Ì. Ñìèðèíûì è Ã. Ï. ×èñòÿêîâûì.
Ðåä. ïåðåâîäà è êîììåíòàðèåâ Â. Ì. Ñìèðèí. Îòâ. ðåä. Å. Ñ. Ãîëóáöîâà.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, F. G. Moore, 1940/1984.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

23. (1) Ñêà­çàâ ýòî, Àäðà­íî­äîð ïîëî­æèë ê èõ íîãàì è êëþ­÷è îò ãîðîä­ñêèõ âîðîò, è öàð­ñêèå äåíü­ãè.  òîò äåíü âåñå­ëî ðàçî­øëèñü ñ ñîáðà­íèÿ; ëþäè âìå­ñòå ñ æåíà­ìè è äåòüìè ïî âñåì õðà­ìàì ìîëè­ëèñü áîãàì; íà ñëå­äóþ­ùèé äåíü ñîñòî­ÿ­ëèñü âûáî­ðû ïðå­òî­ðîâ97. (2) Ïåð­âûì âûáðà­ëè Àäðà­íî­äî­ðà; îñòàëü­íûå âûáðàí­íûå ïî÷òè âñå áûëè óáèé­öà­ìè òèðà­íà; äâîå, Ñîïàòð è Äèíî­ìåí, áûëè èçáðà­íû çàî÷­íî. (3) Óñëû­øàâ î òîì, ÷òî äåëà­åò­ñÿ â Ñèðà­êó­çàõ, îíè ïåðå­âåç­ëè èç Ëåîí­òèí íàõî­äèâ­øè­å­ñÿ òàì öàð­ñêèå äåíü­ãè è â Ñèðà­êó­çàõ ïåðå­äà­ëè èõ ñïå­öè­àëü­íî ó÷ðåæ­äåí­íûì êâå­ñòî­ðàì; (4) äåíü­ãè, õðà­íèâ­øè­å­ñÿ íà Îñò­ðî­âå, áûëè ïåðå­íå­ñå­íû â Àõðà­äè­íó; ÷àñòü êðåï­êîé ñòå­íû, îòãî­ðî­äèâ­øåé Îñò­ðîâ îò îñòàëü­íî­ãî ãîðî­äà, ñ îáùå­ãî ñîãëà­ñèÿ ñëî­ìà­íà. Ïîñëå­äî­âà­ëè è äðó­ãèå ìåðû, ñâèäå­òåëü­ñò­âî­âàâ­øèå î ñâî­áî­äî­ëþ­áèè ãðàæ­äàí. (5) Ãèï­ïî­êðàò è Ýïè­êèä98, óñëû­øàâ ïðî ñìåðòü òèðà­íà, õîòå­ëè åå ñêðûòü, è Ãèï­ïî­êðàò äàæå óáèë ïðè­íåñ­øå­ãî ýòî èçâå­ñòèå. Ïîêè­íó­òûå ñîë­äà­òà­ìè, îíè âåð­íó­ëèñü â Ñèðà­êó­çû, êîòî­ðûå ïðè òîãäàø­íèõ îáñòî­ÿ­òåëü­ñòâàõ êàçà­ëèñü èì ñàìûì íàäåæ­íûì óáå­æè­ùåì. (6) Òàì îíè è æèëè; íèêòî íå ïîäî­çðå­âàë, ÷òî îíè òîëü­êî èùóò ñëó­÷àÿ ó÷è­íèòü ïåðå­âî­ðîò. (7) Îíè îáðà­òè­ëèñü ñíà­÷à­ëà ê ïðå­òî­ðàì, à ÷åðåç íèõ è ê ñåíà­òó: Ãàí­íè­áàë îòïðàâ­ëÿë èõ ê Ãèåðî­íè­ìó, ñâî­å­ìó äðó­ãó è ñîþç­íè­êó; îíè ïîâè­íî­âà­ëèñü ïðè­êà­çà­íèþ òîãî, êòî áûë ïîñòàâ­ëåí ãëàâ­íûì. (8) Îíè õîòÿò âåð­íóòü­ñÿ ê Ãàí­íè­áà­ëó, íî äîðî­ãà íåáåç­îïàñ­íà, òàê êàê ïî âñåé Ñèöè­ëèè áðî­äÿò ðèì­ëÿíå; ïóñòü èì äàäóò êàêóþ-íèáóäü îõðà­íó, êîòî­ðàÿ ïðî­âî­äèò èõ â Èòà­ëèþ, â Ëîê­ðû; çà ýòó ìàëóþ óñëó­ãó âåëè­êà èì áóäåò áëà­ãî­äàð­íîñòü îò Ãàí­íè­áà­ëà. (9) Ïðîñü­áó èõ ëåã­êî óäî­âëå­òâî­ðè­ëè: ñåíàò õîòåë ïîñêî­ðåå èçáà­âèòü­ñÿ îò öàð­ñêèõ ïîë­êî­âîä­öåâ, âîè­íîâ îïûò­íûõ, ñâå­äó­ùèõ â âîåí­íîì äåëå, à ïðè ýòîì äåðç­êèõ è íèùèõ. Ïðè­øëîñü, îäíà­êî, íà÷è­íàòü áåç òùà­òåëü­íîé ïîä­ãîòîâ­êè: äåëî íå òåð­ïå­ëî îòñðî÷­êè. (10) Òåì âðå­ìå­íåì âîåí­íàÿ ìîëî­äåæü, ïðè­âûê­øàÿ èìåòü äåëî ñ ñîë­äà­òà­ìè, ðàñ­ïðî­ñòðà­íÿ­ëà òî ñðå­äè òîâà­ðè­ùåé, òî ñðå­äè ïåðå­áåæ­÷è­êîâ, ñëó­æèâ­øèõ ðàíåå â ðèì­ñêîì ôëî­òå, òî äàæå ñðå­äè ñàìîé íèç­êîé ÷åð­íè îáâè­íå­íèÿ ïðî­òèâ îïòè­ìà­òîâ99 è ñåíà­òà, (11) êîòî­ðûå ñòà­ðà­þò­ñÿ ïîä âèäîì âîç­îá­íîâ­ëå­íèÿ ñîþ­çà ïîä­÷è­íèòü Ñèðà­êó­çû ðèì­ëÿ­íàì, à çàòåì èõ ñòî­ðîí­íè­êè è íåìíî­ãî­÷èñ­ëåí­íûå âèíîâ­íè­êè âîç­îá­íîâ­ëåí­íî­ãî ñîþ­çà áóäóò ãëà­âåí­ñò­âî­âàòü.

23. Post hanc ora­tio­nem cla­ves por­ta­rum pe­cu­niaeque re­giae an­te pe­des eorum po­suit. At­que il­lo qui­dem die di­mis­si ex con­tio­ne lae­ti cir­ca fa­na om­nia deum suppli­ca­ve­runt cum co­niu­gi­bus ac li­be­ris; pos­te­ro die co­mi­tia prae­to­ri­bus crean­dis ha­bi­ta. [2] Crea­tus in pri­mis Ad­ra­no­do­rus, ce­te­ri mag­na ex par­te in­ter­fec­to­res ty­ran­ni; duos etiam ab­sen­tes, So­pat­rum ac Di­no­me­nen, fe­ce­runt. [3] Qui audi­tis quae Sy­ra­cu­sis ac­ta erant pe­cu­niam re­giam quae in Leon­ti­nis erat Sy­ra­cu­sas de­vec­tam quaes­to­ri­bus ad id ip­sum crea­tis tra­di­de­runt. [4] Et ea quae in In­su­la erat Ach­ra­di­nam tra­la­ta est; mu­ri­que ea pars quae ab ce­te­ra ur­be ni­mis fir­mo mu­ni­men­to in­ter­sae­pie­bat In­su­lam con­sen­su om­nium deiec­ta est. Se­cu­tae et ce­te­rae res hanc incli­na­tio­nem ani­mo­rum ad li­ber­ta­tem.

[5] Hip­poc­ra­tes at­que Epi­cy­des audi­ta mor­te ty­ran­ni, quam Hip­poc­ra­tes etiam nun­tio in­ter­fec­to ce­la­re vo­lue­rat, de­ser­ti a mi­li­ti­bus, quia id tu­tis­si­mum ex prae­sen­ti­bus vi­de­ba­tur, Sy­ra­cu­sas re­die­re. [6] Ubi ne sus­pec­ti ob­ver­sa­ren­tur tam­quam no­van­di res ali­quam oc­ca­sio­nem quae­ren­tes, prae­to­res pri­mum, dein per eos se­na­tum adeunt. [7] Ab Han­ni­ba­le se mis­sos prae­di­cant ad Hie­ro­ny­mum tam­quam ami­cum ac so­cium pa­ruis­se im­pe­rio eius cui­us im­pe­ra­tor suus vo­lue­rit. [8] Vel­le ad Han­ni­ba­lem re­di­re; ce­te­rum, cum iter tu­tum non sit va­gan­ti­bus pas­sim per to­tam Si­ci­liam Ro­ma­nis, pe­te­re ut prae­si­dii dent ali­quid quo Loc­ros in Ita­liam per­du­can­tur; gra­tiam mag­nam eos par­va ope­ra apud Han­ni­ba­lem ini­tu­ros. [9] Fa­ci­le res im­pet­ra­ta; abi­re enim du­ces re­gios cum pe­ri­tos mi­li­tiae, tum egen­tes eos­dem at­que auda­ces cu­pie­bant; sed quod vo­le­bant non quam ma­tu­ra­to opus erat na­vi­ter ex­pe­die­bant. [10] In­te­rim iuve­nes mi­li­ta­res et ad­sue­ti mi­li­ti­bus, nunc apud eos ip­sos, nunc apud transfu­gas, quo­rum ma­xi­ma pars ex na­va­li­bus so­ciis Ro­ma­no­rum erat, nunc etiam apud in­fi­mae ple­bis ho­mi­nes cri­mi­na se­re­bant in se­na­tum op­ti­ma­tes­que: [11] il­lud mo­li­ri clam eos at­que strue­re ut Sy­ra­cu­sae per spe­ciem re­con­ci­lia­tae so­cie­ta­tis in di­cio­ne Ro­ma­no­rum sint, dein fac­tio ac pau­ci auc­to­res foe­de­ris re­no­va­ti do­mi­nen­tur.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 97Èñïîëü­çóÿ ðèì­ñêóþ ïîëè­òè­÷å­ñêóþ òåð­ìè­íî­ëî­ãèþ, Ëèâèé íàçû­âà­åò òàê ñèðà­êóç­ñêèõ àðõîí­òîâ (ñð. ïðè­ìå÷. 93).
  • 98Îá èõ ñëóæ­áå Ãèåðî­íè­ìó ñì. âûøå, ãë. 7, 1.
  • 99Ò. å. àðè­ñòî­êðà­òîâ.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364002424 1364002425 1364002426