Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XL, ãë. 23

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä È. È. Ìàõàíüêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9

23. (1) Äèäàñ, ïîñëàí­íûé, êàê óæå áûëî ñêà­çà­íî, ñîïðî­âîæ­äàòü Äåìåò­ðèÿ â Ìàêåäî­íèþ, âîñ­ïîëü­çî­âàë­ñÿ ïðî­ñòî­äó­øè­åì íåîñòî­ðîæ­íî­ãî þíî­øè, íå áåç îñíî­âà­íèÿ ãíå­âàâ­øå­ãî­ñÿ íà ñâî­èõ ðîä­íûõ. Äèäàñ âî âñåì ñ íèì ñîãëà­øàë­ñÿ, âîç­ìó­ùàë­ñÿ, ñàì ïðåä­ëà­ãàë åìó ïîìîùü âî âñåì, ïîêà íàêî­íåö ïîä êëÿò­âîé â âåð­íî­ñòè íå âûâåäàë åãî òàé­íó. (2) Äåìåò­ðèé çàìûø­ëÿë áåã­ñòâî ê ðèì­ëÿ­íàì; è ïðà­âè­òåëü Ïåî­íèè ïîêà­çàë­ñÿ åìó ïîñëàí­íûì áîãà­ìè â ïîìîù­íè­êè, ïîòî­ìó ÷òî ÷åðåç åãî ïðî­âèí­öèþ Äåìåò­ðèé íàäå­ÿë­ñÿ óñêîëüç­íóòü, íå ïîä­âåð­ãà­ÿñü îïàñ­íî­ñòè. (3) Î åãî çàìûñ­ëå òóò æå äîëî­æå­íî áûëî áðà­òó, à òîò âåëåë óâå­äî­ìèòü è îòöà, (4) â ëàãåðü ïðè Ïåò­ðå ïîñëà­ëè ïèñü­ìî, — Ãåðî­äîð, ïåð­âûé äðóã Äåìåò­ðèÿ, áûë âçÿò ïîä ñòðà­æó, à çà ñàìèì Äåìåò­ðè­åì ó÷ðåäè­ëè òàé­íûé íàä­çîð. (5) Ýòî ñäå­ëà­ëî ìó÷è­òåëü­íûì âîç­âðà­ùå­íèå öàðÿ â Ìàêåäî­íèþ. Îí áûë ðàç­ãíå­âàí óæå è îáíà­ðó­æèâ­øè­ìè­ñÿ ïðî­ñòóï­êà­ìè, îäíà­êî ðåøèë äîæäàòü­ñÿ ëþäåé, ïîñëàí­íûõ â Ðèì äëÿ òùà­òåëü­íî­ãî, êàê îí äóìàë, ðàñ­ñëå­äî­âà­íèÿ. (6)  òàêèõ äóøåâ­íûõ ìó÷å­íè­ÿõ îí ïðå­áû­âàë íåñêîëü­êî ìåñÿ­öåâ, ïîêà íå ïðè­áû­ëè åãî ïîñëû, çàðà­íåå — åùå â Ìàêåäî­íèè — îáäó­ìàâ­øèå, ÷òî îíè ñîîá­ùàò èç Ðèìà. (7) Ñðå­äè ïðî­÷åé êëå­âå­òû öàðþ áûëî ïåðå­äà­íî ïîä­ëîæ­íîå ïèñü­ìî, ñêðåï­ëåí­íîå ïîä­äåëü­íîé ñ.376 ïå÷à­òüþ Òèòà Êâèíê­öèÿ41. (8)  ïèñü­ìå ñîäåð­æà­ëàñü ïðîñü­áà çà Äåìåò­ðèÿ[1] íà òîò ñëó­÷àé, åñëè óâëå­÷åí­íûé æàæ­äîé âëà­ñòè þíî­øà óæå ñäå­ëàë êàêîé-òî íåâåð­íûé øàã: íèêà­êèõ-äå óìûñ­ëîâ ïðî­òèâ êîãî-òî èç ðîä­ñò­âåí­íè­êîâ ó öàðå­âè­÷à íåò, äà è îí, Òèò Êâèíê­öèé, ñîâñåì íå òîò ÷åëî­âåê, ÷òîáû ñòàòü âäîõ­íî­âè­òå­ëåì êàêî­ãî-íèáóäü íå÷å­ñòè­âî­ãî çàìûñ­ëà42. (9) Ýòî ïèñü­ìî ïðè­äà­ëî äîñòî­âåð­íî­ñòè Ïåð­ñå­å­âûì îáâè­íå­íè­ÿì. Ãåðî­äî­ðà òóò æå ñòà­ëè ïûòàòü, äîë­ãî ìó÷è­ëè, íî îí íè â ÷åì íå ïðè­çíàë­ñÿ è óìåð ïîä ïûò­êîé.

23. Mis­sus hic co­mes, ut an­te dic­tum est, cum simpli­ci­ta­tem iuve­nis in­cau­ti et suis haud im­me­ri­to sus­cen­sen­tis as­sen­tan­do in­dig­nan­do­que et ip­se vi­cem eius cap­ta­ret, in om­nia ultro suam of­fe­rens ope­ram, fi­de da­ta ar­ca­na eius eli­cuit. [2] Fu­gam ad Ro­ma­nos De­met­rius me­di­ta­ba­tur; cui con­si­lio adiu­tor deum be­ne­fi­cio ob­la­tus vi­de­ba­tur Paeo­niae prae­tor, per cui­us pro­vin­ciam spem ce­pe­rat ela­bi tu­to pos­se. [3] Hoc con­si­lium ex­templo et frat­ri pro­di­tur et auc­to­re eo in­di­ca­tur pat­ri. [4] Lit­te­rae pri­mum ad ob­si­den­tem Pet­ram ad­la­tae sunt. In­de He­ro­do­rus — prin­ceps hic ami­co­rum De­met­rii erat — in cus­to­diam est co­niec­tus et De­met­rius dis­si­mu­lan­ter ad­ser­va­ri ius­sus. [5] Haec su­per ce­te­ra tris­tem ad­ven­tum in Ma­ce­do­niam re­gi fe­ce­runt. Mo­ve­bant eum et prae­sen­tia cri­mi­na: ex­pec­tan­dos ta­men, quos ad explo­ran­da om­nia Ro­mam mi­se­rat cen­se­bat. [6] His an­xius cu­ris cum ali­quot men­ses egis­set, tan­dem le­ga­ti, iam an­te prae­me­di­ta­ti in Ma­ce­do­nia quae ab Ro­ma re­nun­tia­rent, ve­ne­runt; [7] qui su­per ce­te­ra sce­le­ra fal­sas etiam lit­te­ras, sig­no adul­te­ri­no T. Quinctii sig­na­tas, red­di­de­runt re­gi. [8] Dep­re­ca­tio in lit­te­ris erat si quid adu­les­cens cu­pi­di­ta­te reg­ni pro­lap­sus se­cum egis­set: ni­hil eum ad­ver­sus suo­rum quem­quam fac­tu­rum ne­que eum se es­se qui ul­lius im­pii con­si­lii auc­tor fu­tu­rus vi­de­ri pos­sit. [9] Hae lit­te­rae fi­dem Per­sei cri­mi­ni­bus fe­ce­runt. Ita­que He­ro­do­rus ex­templo diu excru­cia­tus si­ne in­di­cio rei ul­lius in tor­men­tis mo­ri­tur.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 41Ñð.: XXXIX, 48, 1, à òàê­æå ãë. 11, 1—4 è ïðè­ìå÷. 19.
  • 42Ïåðå­êëè÷­êà ñ çàùè­òè­òåëü­íîé ðå÷üþ Äåìåò­ðèÿ (ñð. âûøå, ãë. 12, 17).
  • ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß ÐÅÄÀÊÖÈÈ ÑÀÉÒÀ

  • [1]Â èçä. 1994: «ïðîñü­áà çà Äåìåò­ðèÿ», â èçä. 2002: «ïðîñü­áà Äåìåò­ðèÿ». Â îðè­ãè­íà­ëå èìÿ íå íàçâà­íî, íî ïîä­ðà­çó­ìå­âà­åò­ñÿ «ïðîñü­áà çà Äåìåò­ðèÿ». Èñïðàâ­ëå­íî ïî èçä. 1994.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364004024 1364004025 1364004026