Ïåðåâîä Ì. Ï. Ôåäîðîâà, È. Ô. Ìàêàðåíêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
33. (1) Ðàçáèðàòåëüñòâî ïðîèñõîäèëî ïåðåä ñêàìüÿìè íàðîäíûõ òðèáóíîâ. Òóäà ÿâèëèñü è áûâøèé êîíñóë Ìàðê Ïîïèëèé, çàùèòíèê öåíòóðèîíîâ, è ñàìè öåíòóðèîíû, è êîíñóë Ëèöèíèé. (2) Ââèäó òðåáîâàíèÿ ïîñëåäíåãî ðàçáèðàòü äåëî â íàðîäíîì ñîáðàíèè ñîçâàëè íàðîä. Ìàðê Ïîïèëèé, áûâøèé êîíñóëîì äâà ãîäà íàçàä, ïðèâåë òàêèå äîâîäû â çàùèòó öåíòóðèîíîâ: (3) ýòè âîèíû ñîâåðøèëè ïîëîæåííîå ÷èñëî ïîõîäîâ, òåëà èõ èñòîìëåíû ãîäàìè è áåñïðåðûâíûìè òÿãîòàìè, îäíàêî îíè íå îòêàçûâàþòñÿ ñ ïðåæíèì óñåðäèåì ïîñëóæèòü ãîñóäàðñòâó. Îíè òîëüêî óìîëÿþò, ÷òîáû èõ íå íàçíà÷àëè íà ìåñòà áîëåå íèçêèå, ÷åì òå, íà êîòîðûõ îíè ñëóæèëè âî âðåìÿ ïðîøëûõ ïîõîäîâ. (4) Êîíñóë Ïóáëèé Ëèöèíèé ïðèêàçàë îãëàñèòü ïîñòàíîâëåíèÿ ñåíàòà — ñíà÷àëà òî, â êîòîðîì ñåíàò ïîâåëåë îáúÿâèòü Ïåðñåþ âîéíó, ïîòîì òî, â êîòîðîì ïðåäïèñûâàëîñü ïðèçûâàòü íà ýòó âîéíó êàê ìîæíî áîëüøå ñòàðûõ öåíòóðèîíîâ, íå îñâîáîæäàÿ îò ñëóæáû íèêîãî ìîëîæå ïÿòèäåñÿòè ëåò. (5) Çàòåì êîíñóë ïîïðîñèë, ÷òîáû â íà÷àëå íîâîé âîéíû, êîòîðóþ ïðèäåòñÿ âåñòè ñ òàêèì ìîãóùåñòâåííûì öàðåì è â òàêîé áëèçîñòè îò Èòàëèè, (6) âîåííûì òðèáóíàì íå ìåøàëè ïðîèçâîäèòü íàáîð, à êîíñóëàì íå ïðåïÿòñòâîâàëè íàçíà÷àòü êàæäîãî âîèíà íà òîò èëè äðóãîé ïîñò ñîîáðàçíî ñ èíòåðåñàìè ãîñóäàðñòâà. Åñëè æå ïî ýòîìó ïîâîäó âîçíèêíåò êàêîå-íèáóäü ñîìíåíèå, òî ïóñòü îáðàùàþòñÿ ê ñåíàòó. |
33. Ad subsellia tribunorum res agebatur; eo M. Popilius consularis, advocatus centurionum, et centuriones et consul venerunt. [2] Consule inde postulante ut in contione ea res ageretur, populus in contionem advocatus. Pro centurionibus M. Popilius, qui biennio ante consul fuerat, ita verba fecit: [3] militares homines et stipendia iusta et corpora et aetate et assiduis laboribus confecta habere, nihil recusare tamen quo minus operam rei publicae dent. Id tantum deprecari, ne inferiores iis ordines quam quos cum militassent habuissent, attribuerentur. [4] P. Licinius consul senatus consulta recitari iussit, primum, quo bellum senatus Perseo iussisset, deinde, quo veteres centuriones quam plurimos ad id bellum scribi censuisset, nec ulli qui non maior annis quinquaginta esset vacationem militiae esse. [5] Deprecatus est deinde, ne in novo bello, tam propinquo Italiae, adversus regem potentissimum, [6] aut tribunos militum dilectum habentes impedirent, aut prohiberent consulem, quem cuique ordinem assignari e re publica esset, eum assignare. Si quid in ea re dubium esset ad senatum reicerent. |