Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XLIV, ãë. 8

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Î. Ë. Ëåâèíñêîé.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, A. C. Schlesinger, 1951/1989.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9

8. (1) Î÷åíü îáðà­äî­âàâ­øèñü ýòî­ìó, êîí­ñóë ïîâåë âîé­ñêî îò Äèÿ ê Ôèëå, ÷òîáû ñðà­çó è òàìîø­íèé ãàð­íè­çîí óêðå­ïèòü, è âîè­íàì ðàçäàòü õëåá, íå òðà­òÿ âðå­ìå­íè íà ïîä­âîç. (2) Òàêîå ïåðå­äâè­æå­íèå âîé­ñêà ïîðî­äè­ëî ñëó­õè, îòíþäü íå áëà­ãî­ïðè­ÿò­ñò­âî­âàâ­øèå äåëó: îäíè ãîâî­ðè­ëè, ÷òî êîí­ñóë îòñòó­ïà­åò èç ñòðà­õà ïåðåä âðà­ãîì, èáî â Ïèå­ðèè ïðè­øëîñü áû ñðà­æàòü­ñÿ, (3) äðó­ãèå — ÷òî êîí­ñóë íå çíà­åò, ñêîëü ïðå­âðàò­íî âîåí­íîå ñ÷à­ñòüå, — îí-äå äóìàë, ÷òî äåëî åãî ïîäî­æäåò, è óïó­ñòèë òî, ÷òî äåð­æàë â ðóêàõ è ÷åãî óæ íå âîðî­òèòü. (4) Âåäü îí ðàçîì è Äèÿ íå óäåð­æàë, è âñòðå­âî­æèë âðà­ãà — òîò íàêî­íåö ïîíÿë, ÷òî âñå óòðà­÷åí­íîå èì ïî ñâî­åé âèíå íàäîá­íî îòáèòü. (5) Óçíàâ, ÷òî êîí­ñóë óøåë èç Äèÿ, öàðü âîðî­òèë­ñÿ òóäà, âîñ­ñòà­íî­âèë âñå ðàç­ðó­øåí­íîå òàì ðèì­ëÿ­íà­ìè, âîñ­ñòà­íî­âèë ñáè­òûå áûëî çóá­öû íà ñòå­íàõ, ñàìè ñòå­íû ñî âñåõ ñòî­ðîí óêðå­ïèë, à ïîòîì ñòàë ëàãå­ðåì â ïÿòè ìèëÿõ îò ãîðî­äà ñ òîé æå ñòî­ðî­íû Ýëïåÿ; îí äóìàë, ÷òî ðåêà, òðóä­íàÿ äëÿ ïåðå­ïðà­âû, ïîñëó­æèò åìó çàùè­òîé. (6) Ýëïåé áåðåò íà÷à­ëî â äîëèíå Îëèì­ïà, ëåòîì ìåëü­÷à­åò, à çèìîþ âçäó­âà­åò­ñÿ îò äîæäåé è îáðà­çó­åò íà êàì­íÿõ îãðîì­íûå âîäî­âî­ðîòû, à ïðî­ðâàâ­øèñü ê ìîðþ, óíî­ñèò ñ ñîáîþ ñòîëü­êî çåì­ëè, ÷òî ðóñ­ëî ñòà­íî­âèò­ñÿ ãëóá­æå, à áåðå­ãà — êðó­÷å. (7) Çà ýòîé âîä­íîé ïðå­ãðà­äîé öàðü äóìàë îòñèäåòü­ñÿ äî êîí­öà ëåòà.

(8) Òåì âðå­ìå­íåì êîí­ñóë îòïðà­âèë èç Ôèë â Ãåðàê­ëåé Ïîïè­ëèÿ ñ äâó­ìÿ òûñÿ­÷à­ìè âîè­íîâ. (9) Îò Ôèëû äî Ãåðàê­ëåÿ ìèëü ïÿòü, è ñòî­èò îí ìåæ Äèåì è Òåì­ïåé­ñêîé äîëè­íîé íà ñêà­ëå, íàâè­ñàþ­ùåé íàä ðåêîþ.

8. His mag­no ope­re lae­tus con­sul ab Dio ad Phi­lan du­cit, si­mul ut prae­si­dium eius fir­ma­ret, si­mul ut mi­li­ti fru­men­tum, cui­us tar­da sub­vec­tio erat, di­vi­de­ret. [2] Ea pro­fec­tio fa­mam haud­qua­quam se­cun­dam ha­buit. Nam alii me­tu re­ces­sis­se eum ab hos­te fe­re­bant quia ma­nen­ti in Pie­ria proe­lio di­mi­can­dum fo­ret, [3] alii ig­na­rum bel­li quae in dies for­tu­na no­va­ret, ut op­pe­rien­ti­bus se­se re­bus, emi­sis­se de ma­ni­bus ea quae mox re­pe­ti non pos­sent. [4] Si­mul enim ces­sit pos­ses­sio­ne Dii, ex­ci­ta­vit hos­tem, ut tunc sen­ti­ret re­cu­pe­ran­da es­se quae pri­us cul­pa amis­sa fo­rent. [5] Audi­ta enim pro­fec­tio­ne con­su­lis reg­res­sus Dium, quae di­siec­ta ac vas­ta­ta ab Ro­ma­nis erant, re­fi­cit, pin­nas moe­nium de­cus­sas re­po­nit, ab om­ni par­te mu­ros fir­mat; dein­de quin­que mi­lia pas­suum ab ur­be cit­ra ri­pam El­pei am­nis castra po­nit, am­nem ip­sum tran­si­tu per­dif­fi­ci­lem pro mu­ni­men­to ha­bi­tu­rus. [6] Fluit ex val­le Olym­pi mon­tis, aes­ta­te exi­guus, hi­ber­nis idem in­ci­ta­tus plu­viis et sup­ra ru­pes in­gen­tis gur­gi­tes fa­cit et infra pro­ru­tam in ma­re evol­ven­do ter­ram praeal­tas vo­ra­gi­nes ca­va­to­que me­dio al­veo ri­pas ut­rim­que prae­ci­pi­tis. [7] Hoc flu­mi­ne saep­tum iter hos­tis cre­dens extra­he­re re­li­quum tem­pus aes­ta­tis in ani­mo ha­be­bat.

[8] In­ter haec con­sul a Phi­la Po­pi­lium cum duo­bus mi­li­bus ar­ma­to­rum He­rac­leum mit­tit. [9] Abest a Phi­la quin­que mi­lia fer­me pas­suum, me­dia re­gio­ne in­ter Dium Tem­pe­que in ru­pe am­ni im­mi­nen­te po­si­tum.

ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
1364004323 1364004404 1260010223 1364004409 1364004410 1364004411