Ïåðåâîä Î. Ë. Ëåâèíñêîé.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, A. C. Schlesinger, 1951/1989. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
10. (1) Ïåðñåé îïðàâèëñÿ íàêîíåö-òî îò ñòðàõà, êàêèì áûë ïîðàæåí, è áîëåå âñåãî æåëàë òåïåðü, ÷òîáû îñòàëèñü áåç ïîñëåäñòâèé âñå ðàñïîðÿæåíèÿ, îòäàííûå èì â èñïóãå, — à âåëåë îí â Ïåëëå ïîòîïèòü êàçíó è ñæå÷ü ôëîò â Ôåññàëîíèêå. (2) È âïðÿìü Àíäðîíèê â Ôåññàëîíèêå òÿíóë âðåìÿ22, îæèäàÿ, ÷òî öàðü îïîìíèòñÿ, — òàê îíî è ñëó÷èëîñü. (3) À âîò Íèêèé â Ïåëëå íå áûë òàê îñòîðîæåí: îí ñáðîñèë â ìîðå òî, ÷òî õðàíèëîñü â Ôàêå, (4) íî ïðîìàõ åãî ëåãêî ïîïðàâèëè — íûðÿëüùèêè äîñòàëè ïî÷òè ÷òî âñå. È òàê ñòûäèëñÿ öàðü ñâîåãî ñòðàõà, ÷òî âåëåë óìåðòâèòü òàéíî — ñïåðâà íûðÿëüùèêîâ, à ïîòîì è Àíäðîíèêà ñ Íèêèåì, ÷òîáû íå îñòàâèòü ñâèäåòåëåé ñòîëü áåçóìíîãî ïðèêàçàíèÿ. (5) Òåì âðåìåíåì Ãàé Ìàðöèé, ÿâèâøèñü ñ ôëîòîì îò Ãåðàêëåÿ ê Ôåññàëîíèêå è âûñàäèâ ñâîèõ âîèíîâ âî ìíîãèõ ìåñòàõ ïîáåðåæüÿ, øèðîêî îïóñòîøèë ïîëÿ, à êòî âûáåæàë íà èõ çàùèòó èç ãîðîäà, òåõ íåñêîëüêèìè óñïåøíûìè ñõâàòêàìè ïîâåðã â òðåïåò è çàãíàë îáðàòíî. (6) Îí ãðîçèë óæå ñàìîìó ãîðîäó, êàê âäðóã çàùèòíèêè åãî âûñòàâèëè ìåòàòåëüíûå îðóäèÿ âñåõ âîçìîæíûõ âèäîâ, ïîðàæàÿ ñíàðÿäàìè íå òîëüêî òåõ, êòî, áðîäÿ âîêðóã, íåîñòîðîæíî ïðèáëèæàëñÿ ê ñòåíàì, íî äàæå òåõ, êòî îñòàâàëñÿ íà êîðàáëÿõ. (7) È ïîòîìó ðèìëÿíå îòîçâàëè ñâîèõ âîèíîâ íàçàä íà êîðàáëè è, áðîñèâ çàòåþ ñ îñàäîé Ôåññàëîíèêè, íàïðàâèëèñü ê Ýíåå. Ãîðîä ýòîò ëåæèò â ïÿòèäåñÿòè ìèëÿõ îò Ôåññàëîíèêè, íàïðîòèâ Ïèäíû; çåìëè òàì áîãàòûå. (8) Ðàçîðèâøè ýòè ìåñòà, äâèíóëèñü â Àíòèãîíèþ, äåðæàñü áåðåãà. Âûñàäèâøèñü òóò, îíè ïðîèçâåëè ïîâñþäó îïóñòîøåíüÿ è íåìàëî äîáû÷è ñíåñëè ñ áåðåãà íà êîðàáëè. (9) Ïîòîì, îäíàêî, íà èõ ðàññåÿííûå îòðÿäû íàïàëè ìàêåäîíÿíå — ñ.494 è ïåøèå, è êîííûå, — êîòîðûå ïðåñëåäîâàëè áåæàâøèõ äî ñàìîãî ìîðÿ, ïåðåáèâ îêîëî ïÿòè ñîòåí è â ïëåí âçÿâøè íå ìåíüøå. (10)  îò÷àÿííîì ýòîì ïîëîæåíèè, îòðåçàííûå îò êîðàáëåé, ðèìëÿíå ïðèøëè â ÿðîñòü — è îò îò÷àÿíüÿ, è îò íåãîäîâàíüÿ. (11) Íà áåðåãó âîçîáíîâèëîñü ñðàæåíüå; ñ êîðàáëåé èì áûëà îêàçàíà ïîìîùü. Òàì ïåðåáèëè îêîëî äâóõñîò ìàêåäîíÿí è ñòîëüêî æå âçÿëè â ïëåí. Îò Àíòèãîíèè ôëîò äâèíóëñÿ ê ïàëëåíñêîé îáëàñòè23, ãäå ñäåëàë âûñàäêó, ÷òîáû îïóñòîøèòü òàìîøíèå çåìëè, (12) êîòîðûå ïðèíàäëåæàëè ãîðîäó Êàññàíäðèè. Çåìëè áûëè ñàìûìè áîãàòûìè íà âñåì ïóòè ðèìñêîãî ôëîòà âäîëü ïîáåðåæüÿ. Òóò ðèìëÿí âñòðåòèëè öàðü Ýâìåí, ïðèøåäøèé èç Ýëåè24 ñ äâàäöàòüþ êðûòûìè êîðàáëÿìè, è ïÿòü òàêèõ æå êîðàáëåé, ïðèñëàííûõ öàðåì Ïðóñèåì25. |
10. Perseus tandem a pavore eo, quo attonitus fuerat, recepto animo malle imperiis suis non obtemperatum esse, cum trepidans gazam in mare deici Pellae, Thessalonicae navalia iusserat incendi. [2] Andronicus Thessalonicam missus traxerat tempus, id ipsum quod accidit, paenitentiae relinquens locum. [3] Incautior Nicias Pellae proiciendo pecuniae partem quae fuerat ad Phacum; [4] sed in re emendabili visus lapsus esse, quod per urinatores omnis ferme extracta est. Tantusque pudor regi pavoris eius fuit ut urinatores clam interfici iusserit, deinde Andronicum quoque et Nician, ne quis tam dementis imperii conscius existeret. [5] Inter haec C. Marcius cum classe ab Heracleo Thessalonicam profectus et agrum pluribus locis expositis per litora armatis late vastavit et procurrentes ab urbe secundis aliquot proeliis trepidos intra moenia compulit. [6] Iamque ipsi urbi terribilis erat, cum dispositis omnis generis tormentis non vagi modo circa muros temere adpropinquantes, sed etiam qui in navibus erant, saxis tormento emicantibus percutiebantur. [7] Revocatis igitur in naves militibus omissaque Thessalonicae oppugnatione Aeniam inde petunt. Quindecim milia passuum ea urbs abest, adversus Pydnam posita, fertilis agro. [8] Pervastatis finibus eius legentes oram Antigoneam perveniunt. Ibi egressi in terram primo et vastarunt agros passim et aliquantum praedae contulerunt ad naves. [9] Dein palatos eos adorti Macedones, mixti pedites equitesque, fugientes effuse ad mare persecuti quingentos ferme occiderunt et non minus ceperunt. [10] Nec aliud quam ultima necessitas, cum recipere se tuto ad naves prohiberentur, animos militum Romanorum simul desperatione alia salutis simul indignitate irritavit. [11] Redintegrata in litore pugna est; adiuvere qui in navibus erant. Ibi Macedonum ducenti ferme caesi, par numerus captus. Ab Antigonea classis profecta ad agrum Pallenensem escensionem ad populandum fecit. [12] Finium is ager Cassandrensium erat, longe fertilissimus omnis orae quam praetervecti fuerant. Ibi Eumenes rex viginti tectis navibus ab Elaea profectus obvius fuit et quinque missae a Prusia rege tectae naves. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß