Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XLIV, ãë. 23

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Î. Ë. Ëåâèíñêîé.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, A. C. Schlesinger, 1951/1989.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

23. (1) Ïîêà âñå ýòî ïðî­èñ­õî­äè­ëî â Èòà­ëèè, Ïåð­ñåé íàêî­íåö ñîáðàë­ñÿ äîâåð­øèòü íà÷à­òîå áûëî äåëî — ñêðå­ïèòü ñîþç ñ èëëè­ðèé­ñêèì öàðåì Ãåí­òè­åì, õîòü è íå õîòå­ëîñü åìó, èáî ýòî òðå­áî­âà­ëî ðàñ­õî­äîâ, (2) íî êîãäà óâèäàë îí, ÷òî ðèì­ëÿíå óæå ñòî­ÿò â óùå­ëüÿõ íà ïîä­ñòó­ïàõ ê Ìàêåäî­íèè è íàñòàë ðåøè­òåëü­íûé ÷àñ, òî ðàñ­ñóäèë, ÷òî îòêëà­äû­âàòü íåêóäà è îòïðà­âèë ê Ãåí­òèþ îäíî­ãî èç âåð­íåé­øèõ ñâî­èõ äðó­çåé, Ïàí­òàâ­õà, ïîðó­÷èâ åìó èñïîë­íèòü âñå, î ÷åì ïðåæ­äå ñãî­âî­ðèë­ñÿ ñ Ãåí­òè­åì äðó­ãîé ïîñîë, Ãèï­ïèé65: öàðþ èëëè­ðèé­öåâ — òðè ñîò­íè òàëàí­òîâ ñåðåá­ðîì è îáìåí çàëîæ­íè­êà­ìè. (3) Ïàí­òàâõ âñòðå­òèë Ãåí­òèÿ â Ìåòåîíå, ó ëàáå­à­òîâ66, òàì ïðè­íÿë îò íåãî êëÿò­âó è ïîëó­÷èë çàëîæ­íè­êîâ. Îòïðà­âèë è Ãåí­òèé ñâî­åãî ïîñëà Îëèì­ïè­î­íà òðå­áî­âàòü òîãî æå îò Ïåð­ñåÿ; (4) ñ Îëèì­ïè­î­íîì ïîñëàë îí è ëþäåé ïðè­íÿòü äåíü­ãè. Êðî­ìå òîãî, ïî íàó­ùå­íèþ Ïàí­òàâ­õà îí íàçíà­÷èë òåõ, êîìó èäòè ñ ìàêåäî­íÿ­íà­ìè â ïîñîëü­ñòâî íà Ðîäîñ, — ýòî áûë Ïàð­ìå­íè­îí è Ìîðê67. (5) Îòïðàâ­ëÿòü­ñÿ íà Ðîäîñ îíè äîëæ­íû áûëè òîëü­êî ïîñëå òîãî, êàê Ïåð­ñåé ñî ñâî­åé ñòî­ðî­íû äàñò êëÿò­âó, çàëîæ­íè­êîâ è äåíü­ãè: èìå­íà­ìè îáî­èõ ñðà­çó öàðåé ìîæ­íî-äå áóäåò ïîäâèã­íóòü Ðîäîñ ê âîéíå ñ Ðèìîì, (6) à óæ åñëè çàðó­÷èòü­ñÿ ïîä­äåðæ­êîé ðîäî­ñ­öåâ (áåç­ðàçäåëü­íî âëà­äåâ­øèõ â òó ïîðó ìîð­ñêîþ ñëà­âîé), òî íå îñòà­íåò­ñÿ ðèì­ëÿ­íàì íàäåæ­äû íà óñïåõ íè íà ñóøå, íè íà ìîðå.

(7) Ïåð­ñåé âûøåë âñòðå­÷àòü èëëè­ðèé­öåâ ê Äèþ, ãäå âñå ñâåð­øè­ëîñü ñîãëàñ­íî äîãî­âî­ðó è â îêðó­æå­íèè âñåé Ïåð­ñå­å­âîé êîí­íè­öû, ñ.503 ïðè­âåäåí­íîé èì èç ýëïåé­ñêî­ãî ëàãå­ðÿ: (8) öàðü æåëàë, ÷òîáû åãî âñàä­íè­êè îäó­øå­âè­ëèñü ïðè âèäå òîãî, êàê îñâÿ­ùà­åò­ñÿ ñîþç­íûé äîãî­âîð åãî ñ Ãåí­òè­åì. (9) Íà âèäó ó âñåõ îáìå­íÿ­ëèñü è çàëîæ­íè­êà­ìè, ëþäè Ãåí­òèÿ îòïðà­âè­ëèñü çà äåíü­ãà­ìè â Ïåë­ëó, â öàð­ñêóþ êàç­íó, à ïîñëàì, îòïðàâ­ëÿâ­øèì­ñÿ âìå­ñòå ñ èëëè­ðèé­öà­ìè íà Ðîäîñ, ïðè­êà­çà­íî áûëî ñàäèòü­ñÿ â Ôåñ­ñà­ëî­íè­êå íà êîðàáëü. (10) Òàì â ýòî âðå­ìÿ áûë Ìåò­ðî­äîð, òîëü­êî ÷òî ïðè­áûâ­øèé ñ Ðîäî­ñà; ññû­ëà­ÿñü íà Äèíî­íà è Ïîëè­à­ðà­òà, ïåð­âûõ ëþäåé ãîñóäàð­ñòâà, îí óòâåð­æäàë, ÷òî ðîäî­ñ­öû ê âîéíå ãîòî­âû. Ýòî­ãî Ìåò­ðî­äî­ðà è ïîñòà­âè­ëè âî ãëà­âå ñîâ­ìåñò­íî­ãî ñ èëëè­ðèé­öà­ìè ïîñîëü­ñòâà.

23. Dum haec in Ita­lia ge­run­tur, Per­seus quod iam in­choa­tum per­fi­ce­re, quia im­pen­sa pe­cu­niae fa­cien­da erat, non in­du­ce­bat in ani­mum, ut Gen­tium Il­ly­rio­rum re­gem si­bi adiun­ge­ret, [2] hoc, postquam intras­se sal­tum Ro­ma­nos et ades­se discri­men ul­ti­mum bel­li ani­mad­ver­tit, non ultra dif­fe­ren­dum ra­tus, cum per Hip­piam le­ga­tum tre­cen­ta ar­gen­ti ta­len­ta pac­tus es­set, ita ut ob­si­des ultro cit­ro­que da­ren­tur, Pan­tau­chum mi­sit ex fi­dis­si­mis ami­cis ad ea per­fi­cien­da. [3] Me­teo­ne La­bea­ti­dis ter­rae Pan­tau­chus re­gi Il­ly­rio oc­cur­rit; ibi et iusiu­ran­dum ab re­ge et ob­si­des ac­ce­pit. Mis­sus et a Gen­tio est le­ga­tus no­mi­ne Olym­pio, qui iusiu­ran­dum a Per­seo ob­si­des­que exi­ge­ret. [4] Cum eodem ad pe­cu­niam ac­ci­pien­dam mis­si sunt; et auc­to­re Pan­tau­cho, qui Rho­dum le­ga­ti cum Ma­ce­do­ni­bus irent Par­me­nio et Mor­cus des­ti­nan­tur. [5] Qui­bus ita man­da­tum ut iureiu­ran­do ob­si­di­bus­que et pe­cu­nia ac­cep­ta tum de­mum Rho­dum pro­fi­cis­ce­ren­tur: duo­rum si­mul re­gum no­mi­ne in­ci­ta­ri Rho­dios ad bel­lum Ro­ma­num pos­se. [6] Adiunctam ci­vi­ta­tem pe­nes quam unam tum rei na­va­lis glo­ria es­set nec ter­ra nec ma­ri spem re­lic­tu­ram Ro­ma­nis.

[7] Ve­nien­ti­bus Il­ly­riis Per­seus ab El­peo am­ni ex castris cum om­ni equi­ta­tu pro­fec­tus ad Dium oc­cur­rit. [8] Ibi ea quae con­ve­ne­rant cir­cum­fu­so ag­mi­ne equi­tum fac­ta, quos ades­se foe­de­ri san­cien­do cum Gen­tio so­cie­ta­tis vo­le­bat rex, ali­quan­tum eam rem ra­tus ani­mo­rum iis adiec­tu­ram. [9] Et ob­si­des in conspec­tu om­nium da­ti ac­cep­ti­que; et Pel­lam ad then­sau­ros re­gios mis­sis qui pe­cu­niam ac­ci­pe­rent, qui Rho­dum irent cum Il­ly­riis le­ga­tis Thes­sa­lo­ni­cae conscen­de­re ius­si. [10] Ibi Met­ro­do­rus erat, qui nu­per ab Rho­do ve­ne­rat, auc­to­ri­bus­que Di­no­ne et Po­lya­ra­to, prin­ci­pi­bus ci­vi­ta­tis eius, ad­fir­ma­bat Rho­dios pa­ra­tos ad bel­lum es­se. Is prin­ceps iunctae cum Il­ly­riis le­ga­tio­nis da­tus est.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 65Ïàí­òàâõ è áûë ïîñëàí ê Ãåí­òèþ ïîñëå òîãî, êàê îò íåãî âîç­âðà­òèë­ñÿ Ãèï­ïèé, î ÷üåì ïîñîëü­ñòâå (ïîñëå ïîñîëü­ñòâà Ïëåâ­ðà­òà è Àäåÿ — XLIII, 19, 13 — 20, 3) ñì.: Ïîëè­áèé, XXVIII, 9, 3; XXIX, 3, 1 ñë. Ýòîò Ãèï­ïèé áûë áåî­òèé­ñêèì èçãíàí­íè­êîì (íåêî­ãäà ñîþç­íûì ñòðà­òå­ãîì) íà ñëóæ­áå ó Ïåð­ñåÿ.
  • 66Ñì.: XLIII, 19, 3 è ïðè­ìå÷. 95 ê êí. XLIII.
  • 67Ñì.: Ïîëè­áèé, XXIX, 3, 9 è 11, 3.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1364004257 1364004306 1364004307 1364004424 1364004425 1364004426