История Рима от основания города

Книга XLIV, гл. 25

25. Eume­nes ne­que fa­vit vic­to­riae Per­sei, ne­que bel­lo eam iuva­re in ani­mo ha­buit, non tam quia pa­ter­nae in­ter eos ini­mi­ci­tiae erant quam ip­so­rum odiis in­ter se ac­cen­sae: [2] non ea re­gum aemu­la­tio, ut aequo ani­mo Per­sea tan­tas apis­ci opes tan­tam­que glo­riam, quan­ta Ro­ma­nis vic­tis eum ma­ne­bat, Eume­nes vi­su­rus fue­rit. [3] Cer­ne­bat et Per­sea iam in­de ab ini­tio bel­li om­ni mo­do spem pa­cis temptas­se et in dies ma­gis, quo pro­pior ad­mo­ve­re­tur ter­ror, ni­hil ne­que age­re aliud ne­que co­gi­ta­re; [4] Ro­ma­nos quo­que, quia tra­he­re­tur diu­tius spe ip­so­rum bel­lum, et ip­sos du­ces et se­na­tum, non ab­hor­re­re a fi­nien­do tam in­com­mo­do ac dif­fi­ci­li bel­lo. [5] Hac ut­rius­que par­tis vo­lun­ta­te explo­ra­ta, quod fie­ri etiam sua spon­te tae­dio va­li­dio­ris, me­tu in­fir­mio­ris cre­de­bat pos­se, in eo suam ope­ram ven­di­ta­re con­ci­lian­dae gra­tia pa­cis cu­piit. [6] Nam mo­do ne iuva­ret bel­lo Ro­ma­nos ter­ra ma­ri­que, mo­do pa­cis pat­ran­dae cum Ro­ma­nis pa­cis­ce­ba­tur mer­ce­dem: ne bel­lo in­te­res­set, mil­le ta­len­ta, ut pa­cem con­ci­lia­ret, mil­le et quin­gen­ta. [7] In ut­rum­que non fi­dem mo­do se, sed ob­si­des quo­que da­re pa­ra­tum es­se os­ten­de­bat.

[8] Per­seus ad rem in­choan­dam promptis­si­mus erat co­gen­te me­tu et de ob­si­di­bus ac­ci­pien­dis si­ne di­la­tio­ne age­bat, con­ve­ne­rat­que ut ac­cep­ti Cre­tam mit­te­ren­tur. [9] Ubi ad pe­cu­niae men­tio­nem ven­tum erat, ibi hae­si­ta­bat; et uti­que al­te­ram tan­ti no­mi­nis re­gi­bus tur­pem ac sor­di­dam et dan­ti et ma­gis ac­ci­pien­ti mer­ce­dem es­se aie­bat; [10] in spem Ro­ma­nae pa­cis non re­cu­sa­re im­pen­sam, sed eam pe­cu­niam per­fec­ta re da­tu­rum, in­te­rea Sa­moth­ra­cae in templo de­po­si­tu­rum. [11] Ea in­su­la cum ip­sius di­cio­nis es­set, vi­de­re Eume­nes ni­hil in­te­res­se, ibi an Pel­lae pe­cu­nia es­set; id age­re, ut par­tem ali­quam prae­sen­tem fer­ret. [12] Ita ne­qui­quam in­ter se cap­ta­ti ni­hil prae­ter in­fa­miam mo­ve­runt.