История Рима от основания города

Книга XLIV, гл. 28

28. Per­seus post re­di­tum ab Eume­ne He­ro­phon­tis spe deiec­tus An­te­no­rem et Cal­lip­pum prae­fec­tos clas­sis cum quad­ra­gin­ta lem­bis — adiec­tae ad hunc nu­me­rum quin­que pris­tes erant — Te­ne­dum mit­tit, [2] ut in­de spar­sas per Cyc­la­das in­su­las na­ves, Ma­ce­do­niam cum fru­men­to pe­ten­tes, tu­ta­ren­tur. [3] Cas­sandreae de­duc­tae na­ves in por­tus pri­mum, qui sub Atho mon­te sunt, in­de Te­ne­dum pla­ci­do ma­ri cum traie­cis­sent, stan­tis in por­tu Rho­dias aper­tas na­ves Euda­mum­que, prae­fec­tum earum, in­vio­la­tos at­que etiam be­nig­ne ap­pel­la­tos di­mi­se­runt. [4] Cog­ni­to dein­de in la­te­re al­te­ro quin­qua­gin­ta one­ra­rias sua­rum stan­ti­bus in os­tio por­tus Eume­nis rostra­tis, qui­bus Da­mius praee­rat, inclu­sas es­se, [5] cir­cum­vec­tus pro­pe­re ac sum­mo­tis ter­ro­re hos­tium na­vi­bus, one­ra­rias da­tis qui pro­se­que­ren­tur de­cem lem­bis in Ma­ce­do­niam mit­tit, ita ut in tu­tum pro­se­cu­ti re­di­rent Te­ne­dum. [6] No­no post die ad clas­sem iam ad Si­geum stan­tem re­die­runt. In­de Su­bo­ta — in­su­la est in­te­riec­ta Elaeae et Chio — trai­ciunt. [7] For­te pos­te­ro die quam Su­bo­ta clas­sis te­nuit quin­que et tri­gin­ta na­ves, quas hip­pa­go­gus vo­cant, ab Elaea pro­fec­tae cum equi­ti­bus Gal­lis equis­que Pha­nas pro­mun­tu­rium Chio­rum pe­te­bant, un­de transmit­te­re in Ma­ce­do­niam pos­sent. [8] At­ta­lo ab Eume­ne mit­te­ban­tur. Has na­ves per al­tum fer­ri cum ex spe­cu­la sig­num da­tum An­te­no­ri es­set, pro­fec­tus ab Su­bo­tis in­ter Eryth­ra­rum pro­mun­tu­rium Chi­um­que, qua ar­tis­si­mum fre­tum est, iis oc­cur­rit. [9] Ni­hil mi­nus cre­de­re prae­fec­ti Eume­nis quam Ma­ce­do­num clas­sem in il­lo va­ga­ri ma­ri: nunc Ro­ma­nos es­se, nunc At­ta­lum aut re­mis­sos ali­quos ab At­ta­lo ex castris Ro­ma­nis Per­ga­mum pe­te­re. [10] Sed cum iam adpro­pin­quan­tium for­ma lem­bo­rum haud du­bia es­set et con­ci­ta­tio re­mo­rum de­rec­tae­que in se pro­rae hos­tis adpro­pin­qua­re ape­ruis­sent, tunc iniec­ta tre­pi­da­tio est. [11] Cum re­sis­ten­di spes nul­la es­set in­ha­bi­li­que na­vium ge­ne­re et Gal­lis vix quie­tem fe­ren­ti­bus in ma­ri, [12] pars eorum qui pro­pio­res con­ti­nen­tis li­to­ri erant in Eryth­raeam ena­runt, pars ve­lis da­tis ad Chi­um na­ves eie­ce­re re­lic­tis­que equis ef­fu­sa fu­ga ur­bem pe­te­bant. [13] Sed pro­pius ur­bem lem­bi ac­ces­su­que com­mo­dio­re cum ex­po­suis­sent ar­ma­tos, par­tim in via fu­gien­tes Gal­los adep­ti Ma­ce­do­nes ce­ci­de­runt, par­tim an­te por­tam exclu­sos. Clau­se­rant enim Chii por­tas ig­na­ri, qui fu­ge­rent aut se­que­ren­tur. [14] Oc­tin­gen­ti fer­me Gal­lo­rum oc­ci­si, du­cen­ti vi­vi cap­ti; equi pars in ma­ri frac­tis na­vi­bus ab­sumpti, par­ti ner­vos suc­ci­de­runt in li­to­re Ma­ce­do­nes. [15] Vi­gin­ti exi­miae equos for­mae cum cap­ti­vis eos­dem de­cem lem­bos, quos an­te mi­se­rat, An­te­nor de­ve­he­re Thes­sa­lo­ni­cam ius­sit et pri­mo quo­que tem­po­re ad clas­sem re­ver­ti; Pha­nis se eos ex­pec­ta­tu­rum. Tri­duum fer­me clas­sis ad ur­bem ste­tit. [16] Pha­nas in­de prog­res­si sunt et spe ce­le­rius reg­res­sis de­cem lem­bis evec­ti Aegaeo ma­ri De­lum traie­ce­runt.