Ïåðåâîä Î. Ë. Ëåâèíñêîé.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, A. C. Schlesinger, 1951/1989. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
27. (1) Âñåì áûëî ÿñíî, ÷òî öàðü áîèòñÿ òîëüêî ïëàòèòü, íî íèêòî íå îòâàæèâàëñÿ ïîäàòü åìó ñîâåò, õîòü òîò è ïðîñèë åãî, è ñíîâà Àíòèãîí îòïðàâèëñÿ ê ãàëëàì îáúÿâèòü, ÷òî öàðþ íàäîáíû òîëüêî âñàäíèêè, ÷èñëîì ïÿòü òûñÿ÷, à îñòàëüíûõ îí íå äåðæèò. (2) Óñëûøàâ ýòî, âàðâàðû ïîäíÿëè ðîïîò. Âîçìóùàëèñü îñòàâøèåñÿ áåç äåëà: ïîíàïðàñíó-äå ñíÿëèñü ñ ìåñòà. À Êëîíäèê âíîâü ñïðàøèâàåò: åñòü ëè ó öàðÿ ñ ñîáîþ çîëîòî õîòü äëÿ òåõ ïÿòè òûñÿ÷, êîòîðûõ îí õî÷åò? (3) Íî Àíòèãîí ñíîâà ïóñòèëñÿ â îêîëè÷íîñòè, è ãàëëû, íå òðîíóâ ëóêàâîãî âåñòíèêà, íà ÷òî îí è ñàì åäâà ëè íàäåÿëñÿ, âîðîòèëèñü ê Èñòðó, îïóñòîøèâ ïî ïóòè ïðèäîðîæíûå îáëàñòè Ôðàêèè. (4) À âåäü ñòîèëî ïðîâåñòè ýòèõ ãàëëîâ ïî óùåëüþ Ïåððåáèè â Ôåññàëèþ, è îíè áû íå òîëüêî ïîëÿ åå îïóñòîøèëè äî ïîñëåäíåé òðàâèíêè, îñòàâèâ ðèìëÿí áåç íàäåæäû íà ïðîïèòàíèå, (5) íî è ãîðîäà ñðàâíÿëè áû ñ çåìëåé, à Ïåðñåé òåì âðåìåíåì ñïîêîéíî ñòîÿë áû ó Ýëïåÿ, íå ïóñêàÿ ðèìëÿí çà ðåêó, ÷òîáû íå âñòóïèëèñü îíè çà ñîþçíèêîâ. Äà è î ñâîèõ äåëàõ ïðèøëîñü áû ðèìëÿíàì ïðèçàäóìàòüñÿ: (6) ïîòåðÿâ Ôåññàëèþ, îíè óæå íå ìîãëè áû íè îñòàâàòüñÿ íà ìåñòå, èáî çäåñü êîðìèëèñü îíè, íè ïðîäâèãàòüñÿ âïåðåä, èáî ïðÿìî ïðîòèâ íèõ áûë ìàêåäîíñêèé ëàãåðü. (7) Îòêàçàâøèñü îò ãàëëîâ, Ïåðñåé ïðèâåë â èçðÿäíîå óíûíèå ñâîèõ âîèíîâ, âîçëàãàâøèõ íàäåæäó íà ýòó ïîäìîãó. (8) Òîé æå ñêàðåäíîñòüþ îòòîëêíóë Ïåðñåé è öàðÿ Ãåíòèÿ. Ýòî áûëî òàê: îòñ÷èòàâ â Ïåëëå åãî ïîñëàíöàì òðèñòà òàëàíòîâ, öàðü ïîçâîëèë èì íàëîæèòü íà ýòè äåíüãè ñâîþ ïå÷àòü, (9) äåñÿòü òàëàíòîâ èç íèõ îí îòïðàâèë Ïàíòàâõó ñ ïðèêàçîì òîò÷àñ âðó÷èòü èõ Ãåíòèþ, à îñòàâøèåñÿ äåíüãè, ìå÷åííûå èëëèðèéñêîé ïå÷àòüþ, ïîðó÷èë âåçòè ñâîè ëþäÿì, ÷àñòî îñòàíàâëèâàÿñü â ïóòè, (10) à ó ìàêåäîíñêîé ãðàíèöû îñòàíîâèòüñÿ è æäàòü ãîíöîâ îò Ïåðñåÿ. (11) Ïîëó÷èâøè íè÷òîæíóþ ÷àñòü äåíåã, Ãåíòèé ïîääàëñÿ íàêîíåö íåïðåñòàííûì óãîâîðàì Ïàíòàâõà, ïîäáèâàâøåãî åãî ðàçäðàçíèòü ðèìëÿí êàêîé-íèáóäü çëîñòíîé âûõîäêîé, è çàêëþ÷èë ïîä ñòðàæó ñ.506 Ìàðêà Ïåðïåííó è Ëóöèÿ Ïåòèëèÿ, ðèìñêèõ ïîñëîâ, òîëüêî ÷òî ïðèáûâøèõ ê íåìó. (12) Óçíàâ îá ýòîì, Ïåðñåé ðàññóäèë, ÷òî òåïåðü Ãåíòèþ âîéíû ñ Ðèìîì íèêàê óæ íå ìèíîâàòü, è ðàñïîðÿäèëñÿ âîðîòèòü ëþäåé, ïîñëàííûõ áûëî ê íåìó ñ äåíüãàìè. Îí êàê áóäòî èìåë îäíó çàáîòó — ÷òîáû ðèìëÿíå, ïîáåäèâ åãî, ïîëó÷èëè äîáû÷ó ïîáîãà÷å. (13) Âåðíóëñÿ òîãäà è Ãåðîôîíò îò Ýâìåíà, à î ÷åì îíè ãîâîðèëè, îñòàëîñü òàéíîé. Íî äåëî øëî î ïëåííûõ — ýòî è ñàìè ìàêåäîíÿíå ðàçãëàñèëè, è Ýâìåí ñîîáùèë êîíñóëó âî èçáåæàíèå ïîäîçðåíèé. |
27. Apparebat omnibus mercedem eum timere nec quicquam aliud; sed cum suadere consulenti nemo auderet, remittitur Antigonus qui nuntiaret quinque milium equitum opera tantum uti regem, non tenere multitudinem aliam. [2] Quod ubi audivere barbari, ceterorum quidem fremitus fuit indignantium se frustra excitos sedibus suis; Clondicus rursus interrogat, ecquid ipsis quinque milibus, quod convenisset, numeraret? [3] cum adversus id quoque misceri ambages cerneret, inviolato fallaci nuntio, quod vix speraverat ipse posse contingere, retro ad Histrum perpopulati Thraciam, qua vicina erat viae, redierunt. [4] Quae manus, quieto sedente rege ad Elpeum adversus Romanos, per Perrhaebiae saltum in Thessaliam traducta non agros tantum nudare populando potuit, ne quos inde Romani commeatus expectarent, [5] sed ipsas excindere urbes tenente ad Elpeum Perseo Romanos, ne urbibus sociis opitulari possent. [6] Ipsis quoque Romanis de se cogitandum fuisset, quando neque manere amissa Thessalia, unde exercitus alebatur, potuissent, neque progredi, cum ex adverso castra Macedonum essent. [7] Hoc amisso auxilio Perseus animos Macedonum, qui ea pependerant spe, haud mediocriter debilitavit. [8] Eadem avaritia Gentium regem sibi alienavit. Nam cum trecenta talenta Pellae missis a Gentio numerasset, signare eos pecuniam passus est; [9] inde decem talenta ad Pantauchum missa, eaque praesentia dari regi iussit; reliquam pecuniam signatam Illyriorum signo portantibus suis praecipit, parvis itineribus veherent, [10] dein cum ad finem Macedoniae ventum esset, subsisterent ibi ac nuntios ab se opperirentur. [11] Gentius exigua parte pecuniae accepta cum adsidue a Pantaucho ad lacessendos hostili facto Romanos stimularetur, M. Perpennam et L. Petilium legatos, qui tum forte ad eum venerant, in custodiam coniecit. [12] Hoc audito Perseus contraxisse eum necessitatem ratus ad bellandum utique cum Romanis, ad revocandum qui pecuniam portabat misit, velut nihil aliud agens quam ut quanta maxima posset praeda ex se victo Romanis reservaretur. [13] Et ab Eumene Herophon ignotis, quae occulte acta erant, redit. De captivis actum esse et ipsi evolgaverant et Eumenes consulem vitandae suspicionis causa certiorem fecit. |