Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Ïåðèîõà êíèãè 30

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002.
Ïåðåâîä Ì. Ë. Ãàñïàðîâà.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ñâåðåíî ðåäàêöèåé ñàéòà ñ èçäàíèåì 1994 ã.
Ïàãèíàöèÿ ïî èçäàíèþ: Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., «Íàóêà», 1994.
Ëàò. òåêñò: T. Livi Periochae omnium librorum, Fragmenta Oxyrhynchi reperta, Iulii Obsequentis Prodigiorum liber. Ed. O. Rossbach. Teubner, 1910.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ

Êíè­ãà 30 (203—201 ãã.). Ñöè­ïè­îí â Àôðè­êå ñ ïîìî­ùüþ Ìàñè­íèñ­ñû â íåñêîëü­êèõ ñðà­æå­íè­ÿõ ðàç­áè­âà­åò è êàð­ôà­ãå­íÿí, è Ñèôà­êà Íóìè­äèé­ñêî­ãî, è Ãàç­ä­ðó­áà­ëà; ïðè âçÿ­òèè âðà­æå­ñêî­ãî ëàãå­ðÿ îò îãíÿ è ìå÷à ïîãèá­ëî 40000 ÷åëî­âåê. Ãàé Ëåëèé è Ìàñè­íèñ­ñà çàõâà­òû­âà­þò â ïëåí Ñèôà­êà. Ìàñè­íèñ­ñà, âëþ­áèâ­øèñü â ïëåí­íóþ Ñèôà­êî­âó æåíó Ñîôî­íèñ, äî÷ü Ãàç­ä­ðó­áà­ëà, áåðåò åå â æåíû; ïîëó­÷èâ çà ýòî âûãî­âîð îò Ñöè­ïè­î­íà, îí ïîñû­ëà­åò åé ÿä, è îíà, èñïèâ åãî, óìè­ðà­åò. Îò ìíî­ãî­÷èñ­ëåí­íûõ Ñöè­ïè­î­íî­âûõ ïîáåä êàð­ôà­ãå­íÿíå ïðè­õî­äÿò â îò÷à­ÿ­íüå è äëÿ îáùå­ãî ñïà­ñå­íèÿ ïðè­çû­âà­þò Ãàí­íè­áà­ëà. Òîò ïîêèäà­åò Èòà­ëèþ, ãäå âîå­âàë øåñò­íà­äöàòü ëåò, ïðè­ïëû­âà­åò â Àôðè­êó, ïûòà­åò­ñÿ â ïåðå­ãî­âî­ðàõ çàêëþ­÷èòü ñî Ñöè­ïè­î­íîì ìèð, íî, íå äîáèâ­øèñü ïðè­åì­ëå­ìûõ óñëî­âèé, ñõî­äèò­ñÿ ñ íèì â ñðà­æå­íèè è ðàç­áèò. Ïî ïðîñü­áå êàð­ôà­ãå­íÿí çàêëþ­÷à­åò­ñÿ ìèð; Ãèñãî­íà, ïðî­òè­âÿ­ùå­ãî­ñÿ ìèðó, Ãàí­íè­áàë îòòàñ­êè­âà­åò ñîá­ñò­âåí­íîé ðóêîé è, ïîïðî­ñèâ ïðî­ùå­íèÿ çà ýòó äåð­çîñòü, ñàì ïðè­çû­âà­åò ê ìèðó. Ìàñè­íèñ­ñå âîç­âðà­ùå­íî åãî öàð­ñòâî. Ïî âîç­âðà­ùå­íèè â Ðèì Ñöè­ïè­îí ñïðàâ­ëÿ­åò ñàìûé çíàò­íûé è ïûø­íûé òðè­óìô; â òðè­óì­ôå çà íèì ñëå­äó­åò ñåíà­òîð Êâèíò Òåðåí­öèé Êóë­ëå­îí â êîë­ïà­êå êàê îñâî­áîæ­äåí­íûé èç íåâî­ëè. Ñöè­ïè­îí ïîëó­÷à­åò ïðî­çâè­ùå «Àôðè­êàí­ñêèé» — òî ëè ïî ëþá­âè ê íåìó âîè­íîâ, òî ëè ïî ðàñ­ïî­ëî­æå­íèþ ê íåìó íàðî­äà; âî âñÿ­êîì ñëó­÷àå, îí áûë ïåð­âûé ïîë­êî­âî­äåö, óêðà­øåí­íûé èìå­íåì ïîáåæ­äåí­íî­ãî èì íàðî­äà. Ìàãîí æå, âîå­âàâ­øèé ñ ðèì­ëÿ­íà­ìè â çåì­ëå èíñóá­ðîâ, áûë ðàíåí è, âûçâàí­íûé ãîí­öà­ìè â Àôðè­êó, ñêîí­÷àë­ñÿ îò ðàíû íà îáðàò­íîì ïóòè.

EX LIB­RO XXX
<Sci­pio> in Af­ri­ca Car­tha­gi­nien­ses et eun­dem Sypha­cem, Nu­mi­diae re­gem, Hasdru­ba­lem­que plu­ri­bus proe­liis vi­cit adiu­van­te Ma­si­nis­sa, bi­na hos­tium castra ex­pug­na­vit, in qui­bus XL ho­mi­num fer­ro ig­ni­que con­sumpta sunt. Sypha­cem per C. Lae­lium et Ma­si­nis­sam ce­pit. Ma­si­nis­sa Sopho­ni­bam, uxo­rem Sypha­cis, fi­liam Hasdru­ba­lis, cap­tam sta­tim ada­ma­vit et nup­tiis fac­tis uxo­rem ha­buit; cas­ti­ga­tus a Sci­pio­ne ve­ne­num ei mi­sit, quo il­la haus­to de­ces­sit. ef­fec­tum­que mul­tis Sci­pio­nis vic­to­riis, ut Car­tha­gi­nien­ses in des­pe­ra­tio­nem ac­ti in auxi­lium pub­li­cae sa­lu­tis Han­ni­ba­lem evo­ca­rent. isque an­no XVI Ita­lia de­ce­dens in Af­ri­cam traie­cit tempta­vit­que per con­lo­qui­um pa­cem cum Sci­pio­ne con­po­ne­re, et cum de con­di­cio­ni­bus pa­cis non con­ve­nis­set, acie vic­tus est. pax Car­tha­gi­nien­si­bus pe­ten­ti­bus da­ta est. Han­ni­bal Gis­go­nem pa­cem <dis>sua­den­tem ma­nu sua det­ra­xit, ex­cu­sa­ta dein­de te­me­ri­ta­te fac­ti ip­se pa­cem sua­sit. Ma­si­nis­sae reg­num res­ti­tu­tum est. re­ver­sus in ur­bem Sci­pio amplis­si­mum no­bi­lis­si­mum­que egit tri­um­phum, quem Q. Te­ren­tius Cul­leo se­na­tor pil­lea­tus se­cu­tus est. Sci­pio Af­ri­ca­nus in­cer­tum mi­li­ta­ri pri­us fa­vo­re an po­pu­la­ri aura ita cog­no­mi­na­tus sit. pri­mus cer­te hic im­pe­ra­tor vic­tae no­mi­ne a se gen­tis no­bi­li­ta­tus est. Ma­go bel­lo, quo in ag­ro In­sub­rum cum Ro­ma­nis confli­xe­rat, vul­ne­ra­tus, dum in Af­ri­cam per le­ga­tos re­vo­ca­tus re­ver­ti­tur, ex vul­ne­re mor­tuus est.

ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
1364004413 1364004421 1364004423 1364143031 1364143032 1364143033