Всеобщая история

Кн. I, гл. 48

48. τῶν δὲ πο­λιορ­κου­μέ­νων ταῖς μὲν ἀντοικο­δομίαις ἐνερ­γῶς χρω­μέ­νων, τοῦ δὲ λυ­μαίνεσ­θαι καὶ διαφ­θεί­ρειν τὰς τῶν ὑπε­ναν­τίων πα­ρασ­κευὰς ἀπεγ­νω­κότων, [2] γί­νεταί τις ἀνέ­μου στά­σις ἔχου­σα τη­λικαύ­την βίαν καὶ φο­ρὰν εἰς αὐτὰς τὰς τῶν μη­χανη­μάτων προ­σαγω­γὰς ὥστε καὶ τὰς στοὰς διασα­λεύειν καὶ τοὺς προ­κειμέ­νους τού­των πύρ­γους τῇ βίᾳ βασ­τά­ζειν. [3] ἐν ᾧ καιρῷ συν­νοήσαν­τές τι­νες τῶν Ἑλ­λη­νικῶν μισ­θο­φόρων τὴν ἐπι­τη­δειότη­τα τῆς πε­ρισ­τά­σεως πρὸς τὴν τῶν ἔργων διαφ­θο­ρὰν προσ­φέ­ρουσι τῷ στρα­τηγῷ τὴν ἐπί­νοιαν. [4] τοῦ δὲ δε­ξαμέ­νου καὶ τα­χέως ἑτοιμά­σαν­τος πᾶν τὸ πρὸς τὴν χρείαν ἁρμό­ζον, συστρα­φέν­τες οἱ νεανίσ­κοι κα­τὰ τριτ­τοὺς τό­πους ἐνέ­βαλον πῦρ τοῖς ἔργοις. [5] ὡς δ᾽ ἂν τῶν μὲν κα­τασ­κευασ­μά­των διὰ τὸν χρό­νον εὖ πα­ρεσ­κευασ­μέ­νων πρὸς τὸ ῥᾳδίως ἐμπρησ­θῆ­ναι, τῆς δὲ τοῦ πνεύμα­τος βίας φυ­σώσης κατ᾽ αὐτῶν τῶν πύρ­γων καὶ μη­χανη­μάτων, τὴν μὲν νομὴν τοῦ πυ­ρὸς ἐνερ­γὸν συ­νέβαι­νε γί­νεσ­θαι καὶ πρακ­τι­κήν, τὴν δ᾽ ἐπάρ­κειαν καὶ βοήθειαν τοῖς Ῥω­μαίοις εἰς τέ­λος ἄπρακ­τον καὶ δυσ­χε­ρῆ. [6] τοιαύτην γὰρ ἔκπλη­ξιν πα­ρίσ­τα τὸ συμ­βαῖνον τοῖς βοηθοῦ­σιν ὥστε μή­τε συν­νοῆσαι μή­τε συ­νιδεῖν δύ­νασ­θαι τὸ γι­νόμε­νον, ἀλλ᾽ ἀποσ­κο­τουμέ­νους ὑπὸ τῆς εἰς αὐτοὺς φε­ρομέ­νης λιγ­νύος καὶ τῶν φε­ψαλύ­γων, ἔτι δὲ τῆς τοῦ καπ­νοῦ πο­λυ­πλη­θίας, οὐκ ὀλί­γους ἀπόλ­λυσ­θαι καὶ πίπ­τειν, μὴ δυ­ναμέ­νους ἐγ­γί­σαι πρὸς αὐτὴν τὴν τοῦ πυ­ρὸς βοήθειαν. [7] ὅσῳ δὲ μεί­ζω συ­νέβαι­νε γί­νεσ­θαι τὴν δυσχρησ­τίαν περὶ τοὺς ὑπε­ναν­τίους διὰ τὰς προειρη­μένας αἰτίας, το­σούτῳ πλείων εὐχρησ­τία περὶ τοὺς ἐνιέν­τας ἦν τὸ πῦρ. [8] τὸ μὲν γὰρ ἐπι­σκο­τοῦν καὶ βλάπ­τειν δυ­νάμε­νον πᾶν ἐξε­φυσᾶ­το καὶ προωθεῖ­το κα­τὰ τῶν ὑπε­ναν­τίων, τὸ δὲ βαλ­λό­μενον ἢ ῥιπ­τού­μενον ἐπί τε τοὺς βοηθοῦν­τας καὶ τὴν τῶν ἔργων διαφ­θο­ρὰν εὔστο­χον μὲν ἐπε­γίνε­το διὰ τὸ συ­νορᾶν τοὺς ἀφιέν­τας τὸν πρὸ αὑτῶν τό­πον, πρακ­τι­κὸν δὲ διὰ τὸ γί­νεσ­θαι σφοδ­ρὰν τὴν πλη­γήν, συ­νερ­γού­σης τοῖς βάλ­λου­σι τῆς τοῦ πνεύμα­τος βίας. [9] τὸ δὲ πέ­ρας τοιαύτην συ­νέβη γε­νέσ­θαι τὴν παν­τέ­λειαν τῆς κα­ταφ­θο­ρᾶς ὥστε καὶ τὰς βά­σεις τῶν πύρ­γων καὶ τὰ στύ­πη τῶν κριῶν ὑπὸ τοῦ πυ­ρὸς ἀχρειωθῆ­ναι. [10] τού­των δὲ συμ­βάντων τὸ μὲν ἔτι διὰ τῶν ἔργων πο­λιορ­κεῖν ἀπέγ­νω­σαν οἱ Ῥω­μαῖοι· πε­ριταφ­ρεύσαν­τες δὲ καὶ χά­ρακι πε­ριλα­βόν­τες κύκ­λῳ τὴν πό­λιν, ἔτι δὲ τῆς ἰδίας στρα­τοπε­δείας τεῖ­χος προ­βαλό­μενοι τῷ χρό­νῳ πα­ρέδο­σαν τὴν πρᾶ­ξιν. [11] οἱ δ᾽ ἐν τῷ Λι­λυβαίῳ τὸ πεπ­τω­κὸς ἐξοικο­δομη­σάμε­νοι τεῖ­χος εὐθαρ­σῶς ὑπέ­μενον ἤδη τὴν πο­λιορ­κίαν.