28. Èòàê, Ìàðê Þëèé Ôèëèïï 180, àðàá èç Ôðàêîíèòà, ïðèíÿâ â ñîïðàâèòåëè ñûíà Ôèëèïïà, çàêîí÷èâ âîéíó íà Âîñòîêå 181 è îñíîâàâ òàì ãîðîä Ôèëèïïîïîëü áëèç Àðàâèè, âåðíóëñÿ (ñ ñûíîì) â Ðèì. Ïîñòðîèâ çà Òèáðîì âîäîåì, ïîñêîëüêó ýòó ÷àñòü ãîðîäà òÿãîòèë íåäîñòàòîê âîäû, îíè îòïðàçäíîâàëè òûñÿ÷åëåòèå Ðèìà èãðèùàìè ðàçíîãî ðîäà.
( 2) 2 È òàê êàê ïðèøëîñü, ê ñëîâó, [ñêàæó, ÷òî] â íàøå âðåìÿ ïðè êîíñóëå Ôèëèïïå ñîòûé ãîä ñâåðõ òûñÿ÷è 182 íå áûë îçíàìåíîâàí íèêàêèìè, êàê îáû÷íî ïîëàãàåòñÿ, òîðæåñòâàìè: òàê ìàëî òåïåðü çàáîòû î ãîðîäå Ðèìå.
( 3) 3 Îäíàêî ýòî áûëî â òî âðåìÿ ïðåäñêàçàíî íåêîòîðûìè ÷óäåñíûìè ïðåäçíàìåíîâàíèÿìè, îá îäíîì èç íèõ ñòîèò âêðàòöå óïîìÿíóòü.
( 4) 4 Èìåííî, êîãäà ïî çàêîíó ïîíòèôèêîâ ïðåäàëè çàêëàíèþ æåðòâåííîå æèâîòíîå, òî â ÷ðåâå áîðîâà îêàçàëèñü æåíñêèå ïîëîâûå îðãàíû.
( 5) 5 Ãàðóñïèêè èñòîëêîâàëè ýòî êàê ïðåäñêàçàíèå îñêóäåíèÿ ïîòîìñòâà è óñèëåíèÿ ïîðî÷íîñòè.
( 6) 6 Íî èìïåðàòîð Ôèëèïï ïðèçíàë, ÷òî ýòî íå îñóùåñòâèòñÿ è, ïðîõîäÿ ñëó÷àéíî ìèìî äîìà òåðïèìîñòè è óâèäåâ ïåðåä íèì þíîøó, ïîõîæåãî ïî âèäó íà åãî ñûíà, ïðèíÿë ïî÷òåííåéøåå ðåøåíèå çàïðåòèòü ïðèâëå÷åíèå ìóæñêîé ìîëîäåæè ê ðàçâðàòó.
( 7) 7 Âñå æå ýòî ïðîäîëæàåò ñóùåñòâîâàòü, èáî â íîâûõ ïðèáåæèùàõ 183 ðàçâðàòà ëþäè ñòàëè ñòðåìèòüñÿ ê íàèõóäøèì åãî âèäàì è ñ îñîáîé ñòðàñòüþ èùóò îïàñíîñòåé â äåéñòâèÿõ, çàïðåòíûõ äëÿ ÷åëîâåêà[58].
( 8) 8 Ê ýòîìó íàäî äîáàâèòü åùå è òî, ÷òî ýòðóññêîå èñêóññòâî óæå äàâíî ðàñïåâàëî ïî ýòîìó ïîâîäó èíîå, óáåæäàÿ [ëþäåé] â òîì, ÷òî êàæäûé èçíåæåííûé ÷åëîâåê ìîæåò áûòü ñ÷àñòëèâ, â òî âðåìÿ êàê äîáðûå ëþäè áîëüøåé ÷àñòüþ îñòàþòñÿ áåç óñïåõà. 9 ß æå îïðåäåëåííî äóìàþ, ÷òî îíè â ýòîì çàáëóæäàþòñÿ:
( 9) â ñàìîì äåëå, êàêàÿ áû íè áûëà óäà÷à â äåëàõ ÷åëîâåêà, ðàçâå îí ìîæåò áûòü ñ÷àñòëèâ, ëèøèâøèñü öåëîìóäðèÿ? [Íàîáîðîò], ñîõðàíèâ åãî, îí ëåãêî ïåðåíåñåò âñå òðóäíîñòè.
( 10) 10 Ïîñëå ýòîãî ñàì îí, îñòàâèâ ñûíà â ãîðîäå, õîòü è áûë ââèäó ñâîåãî âîçðàñòà ñëàá çäîðîâüåì, âûñòóïèë ïðîòèâ Äåöèÿ è ïàë ïîä Âåðîíîé, òàê êàê âîéñêî åãî áûëî ðàçáèòî è ðàññåÿíî.
( 11) 11 Êîãäà îá ýòîì ñòàëî èçâåñòíî â Ðèìå, ñûí åãî áûë óáèò â ëàãåðå ïðåòîðèàíöåâ. Îíè ïðîáûëè ó âëàñòè ïÿòü ëåò.
|
28. Igitur Marcus Iulius Philippus Arabs Thraconites, sumpto in consortium Philippo filio, rebus ad Orientem compositis conditoque apud Arabiam Philippopoli oppido Romam venere; exstructoque trans Tiberim lacu, quod eam partem aquae penuria fatigabat, annum urbis millesimum ludis omnium generum celebrant.
[2] Et quoniam nomen admonuit, mea quoque aetate post mille centesimus consule Philippo excessit nullis, ut solet, sollemnibus frequentatus: adeo in dies cura minima Romanae urbis.
[3] Quod equidem denuntiatum ferunt illo tempore prodigiis portentisque; ex quis unum memorare brevi libet.
[4] Nam cum pontificum lege hostiae mactarentur, suis utero maris feminarum genitalia apparuere.
[5] Id haruspices solutionem posterorum portendere vitiaque fore potiora interpretati.
[6] Quod frustratum iri aestimans imperator Philippus, tum quia forte praeteriens filii similem pro meritorio ephebum conspexerat, usum virilis scorti removendum honestissime consultavit.
[7] Verumtamen manet: quippe condicione loci mutata peioribus flagitiis agitatur, dum avidius periculosa quibusque prohibentur mortales petunt.
[8] Huc accedit, quod longe aliud Etruscorum artes cecinerant, quae bonis parte plurima iacentibus mollissimum quemque beatum fore asserebant. Eos ego ignorasse verum plane puto.
[9] Etenim quamvis rerum omnium prospero successu, pudore amisso tamen fortunatus esse quis potest? cum eodem retento cetera tolerabilia sint.
[10] His actis filio urbi relicto ipse quamquam debili per aetatem corpore adversum Decium profectus Veronae cadit pulso amissoque exercitu.
[11] Quis Romae compertis apud castra praetoria filius interficitur. Annos potentiae quinque egere.
|