Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXII, ãë. 19

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì II. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì. Ðåäàêòîð êîììåíòàðèåâ — Â. Ì. Ñìèðèí.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1985.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

19. (1) Ïîêà êîí­ñóë îñà­æäàë Ýëà­òåþ, ó íåãî ïîÿâè­ëàñü íàäåæ­äà íà áîëü­øåå: îòâðà­òèâ îò ñîþ­çà ñ öàðåì, ñêëî­íèòü àõåé­ñêîå ïëå­ìÿ ê äðóæ­áå ñ ðèì­ëÿ­íà­ìè. (2) Àõåé­öû èçãíà­ëè Êèê­ëè­à­äà58, âîç­ãëàâ­ëÿâ­øå­ãî ïðè­âåð­æåí­öåâ Ôèëèï­ïà; ïðå­òî­ðîì ñòàë Àðè­ñòåí, ñòðå­ìèâ­øèé­ñÿ ñâÿ­çàòü ñâîé íàðîä ñ ðèì­ëÿ­íà­ìè. (3) Ðèì­ñêèé ôëîò âìå­ñòå ñ Àòòà­ëîì è ðîäîñ­öà­ìè ñòî­ÿë â Êåí­õðå­ÿõ; âñå âìå­ñòå îíè ãîòî­âè­ëèñü ê îñà­äå Êîðèí­ôà. (4) Ïîýòî­ìó îíè ïî÷ëè çà ëó÷­øåå, ïðåæ­äå ÷åì áðàòü­ñÿ çà äåëî, îòðÿäèòü ê àõåé­öàì ïîñëîâ, îáå­ùàÿ âîñ­ñî­åäè­íèòü Êîðèíô ñ äðåâíèì Àõåé­ñêèì ñîþ­çîì, åñëè àõåé­öû ïîêè­íóò öàðÿ è ïåðåé­äóò íà ñòî­ðî­íó ðèì­ëÿí. (5) Ïîñëîâ ê àõåé­öàì, ïî ïðåä­ëî­æå­íèþ êîí­ñó­ëà, îòïðà­âè­ëè åãî áðàò Ëóöèé Êâèíê­öèé, Àòòàë, ðîäî­ñ­öû è àôè­íÿíå. (6) Ñîâå­ùà­íèå ñ íèìè áûëî íàçíà­÷å­íî â Ñèêè­îíå, îäíà­êî äëÿ àõåé­öåâ ïðè­íÿòü ðåøå­íèå áûëî ñîâñåì íå ïðî­ñòî. Îíè áîÿ­ëèñü ëàêåäå­ìî­íÿ­íè­íà Íàáè­ñà, âðà­ãà îïàñ­íî­ãî è íåîò­ñòóï­íî­ãî; áîÿ­ëèñü è ðèì­ñêî­ãî îðó­æèÿ; (7) ìàêåäî­íÿ­íàì îíè áûëè îáÿ­çà­íû ìíî­ãè­ìè áëà­ãî­äå­ÿ­íè­ÿ­ìè, êàê äàâ­íèø­íè­ìè, òàê è íåäàâ­íè­ìè, íî ê ñàìî­ìó öàðþ îòíî­ñè­ëèñü ñ ïîäî­çðå­íè­åì èç-çà åãî æåñòî­êî­ñòè è âåðî­ëîì­ñòâà: (8) îíè ïîëà­ãà­ëè, ÷òî î Ôèëèï­ïå íå ñëå­äó­åò ñóäèòü èñõî­äÿ èç òîãî, ÷òî îí äåëà­åò â óãî­äó îáñòî­ÿ­òåëü­ñòâàì, èáî ïîñëå âîé­íû åãî ãîñ­ïîä­ñòâî ñòàíåò åùå áîëåå òÿæ­êèì.

(9) Îíè íå òîëü­êî íå çíà­ëè, êàê äîë­æåí êàæ­äûé èç íèõ ãîâî­ðèòü â ñåíà­òå ñîá­ñò­âåí­íî­ãî ãîðî­äà èëè íà ñîáðà­íè­ÿõ âñå­ãî ñîþ­çà, (10) íî äàæå ñàìè ñ ñîáîé íå ìîã­ëè ðàñ­ñóäèòü, ÷åãî õîòÿò, ÷òî ïðåä­ïî­÷è­òà­þò. Âîò ýòèì-òî ñîâåð­øåí­íî ðàñ­òå­ðÿâ­øèì­ñÿ ëþäÿì è ñ.58 áûëè ïðåä­ñòàâ­ëå­íû ïîñëû. (11) Èì äàëè ãîâî­ðèòü, ïåð­âûì âûñòó­ïèë ðèì­ñêèé ïîñëà­íåö Ëóöèé Êàëü­ïóð­íèé, çàòåì ïîñëû öàðÿ Àòòà­ëà, ïîñëå íèõ — ðîäî­ñ­öû. (12) Ïîòîì ñëî­âî ïîëó­÷è­ëè ïîñëû Ôèëèï­ïà; ïîñëåä­íè­ìè áûëè âûñëó­øà­íû àôè­íÿíå, ÷òîáû îíè ìîã­ëè îïðî­âåðã­íóòü äîâî­äû ìàêåäî­íÿí. Àôè­íÿíå è îáðó­øè­ëèñü íà öàðÿ ñ ñàìû­ìè îæå­ñòî­÷åí­íû­ìè íàïàä­êà­ìè, èáî íèêòî äðó­ãîé íå ïðå­òåð­ïåë îò íåãî ñòîëü­êèõ è ñòîëü ñòðàø­íûõ áåä. (13) Òàêèì îáðà­çîì, ýòîò äåíü ïðî­øåë â íåñêîí­÷àå­ìûõ ïîñîëü­ñêèõ ðå÷àõ; ñ çàêà­òîì ñîëí­öà ñîáðà­íèå áûëî ðàñ­ïó­ùå­íî.

19. Ela­tiam ob­si­den­ti con­su­li rei maio­ris spes ad­ful­sit, Achaeo­rum gen­tem ab so­cie­ta­te re­gia in Ro­ma­nam ami­ci­tiam aver­ten­di. [2] Cyc­lia­dan, prin­ci­pem fac­tio­nis ad Phi­lip­pum tra­hen­tium res, ex­pu­le­rant; Aris­tae­nus, qui Ro­ma­nis gen­tem iun­gi vo­le­bat, prae­tor erat. [3] Clas­sis Ro­ma­na cum At­ta­lo et Rho­diis Cenchreis sta­bat, pa­ra­bantque com­mu­ni om­nes con­si­lio Co­rin­thum op­pug­na­re. [4] Op­ti­mum igi­tur ra­tus est, pri­us­quam eam rem adgre­de­ren­tur, le­ga­tos ad gen­tem Achaeo­rum mit­ti pol­li­cen­tes, si ab re­ge ad Ro­ma­nos de­fe­cis­sent, Co­rin­thum contri­bu­tu­ros in an­ti­quum gen­tis con­ci­lium. [5] Auc­to­re con­su­le le­ga­ti a frat­re eius L. Quinctio et At­ta­lo et Rho­diis et Athe­nien­si­bus ad Achaeos mis­si. [6] Si­cyo­ne da­tum est iis con­ci­lium. Erat autem non ad­mo­dum simplex ha­bi­tus in­ter Achaeos ani­mo­rum: ter­re­bat Na­bis La­ce­dae­mo­nius, gra­vis et ad­si­duus hos­tis; hor­re­bant Ro­ma­na ar­ma; [7] Ma­ce­do­num be­ne­fi­ciis et ve­te­ri­bus et re­cen­ti­bus ob­li­ga­ti erant; re­gem ip­sum sus­pec­tum ha­be­bant pro eius cru­de­li­ta­te per­fi­dia­que, [8] ne­que ex iis, quae tum ad tem­pus fa­ce­ret, aes­ti­man­tes gra­vio­rem post bel­lum do­mi­num fu­tu­rum cer­ne­bant. [9] Ne­que so­lum, quid in se­na­tu quis­que ci­vi­ta­tis suae aut in com­mu­ni­bus con­ci­liis gen­tis pro sen­ten­tia di­ce­rent ig­no­ra­bant, [10] sed ne ip­sis qui­dem se­cum co­gi­tan­ti­bus quid vel­lent aut quid op­ta­rent, sa­tis consta­bat. Ad ho­mi­nes ita in­cer­tos intro­duc­tis le­ga­tis po­tes­tas di­cen­di fac­ta est. [11] Ro­ma­nus pri­mum le­ga­tus L. Cal­pur­nius, dein­de At­ta­li re­gis le­ga­ti, post eos Rho­dii dis­se­rue­runt; [12] Phi­lip­pi dein­de le­ga­tis po­tes­tas di­cen­di fac­ta est; postre­mi Athe­nien­ses, ut re­fel­le­rent Ma­ce­do­num dic­ta, audi­ti sunt. Ii fe­re at­ro­cis­si­me in re­gem, quia nul­li nec plu­ra nec tam acer­ba pas­si erant, in­vec­ti sunt. [13] Et il­la qui­dem con­tio sub oc­ca­sum so­lis tot le­ga­to­rum per­pe­tuis ora­tio­ni­bus die ab­sumpto di­mis­sa est.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 58Î íåì ñì.: XXXI, 25, 3 è ïðè­ìå÷. 111 ê êí. XXXI.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364003220 1364003221 1364003222