Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì. Ðåäàêòîð êîììåíòàðèåâ —
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1985. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
25. (1)  îñòàëüíîì æå, ñ ïðèáûòèåì â Àõàéþ öàðñêîãî ïðåôåêòà Ôèëîêëà íå òîëüêî Êîðèíô áûë îñâîáîæäåí îò îñàäû, íî è Àðãîñ åìó ïðåäàëñÿ. Çà÷èíùèêàìè òóò âûñòóïèëè íåêîòîðûå èç çíàòè, ðàçóçíàâ ñïåðâà íàñòðîåíèÿ ÷åðíè. (2) Ó àðãîñöåâ áûë îáû÷àé, ÷òîáû â ïåðâûé äåíü íàðîäíûõ ñîáðàíèé ïðåòîðû âîçãëàøàëè èìåíà Þïèòåðà, Àïîëëîíà è Ãåðàêëà êàê áû äëÿ äîáðîãî ïðåäçíàìåíîâàíèÿ. Ïîçäíåå çàêîí äîáàâèë ê ýòîìó ïåðå÷íþ èìÿ öàðÿ Ôèëèïïà. (3) Íî êîëü ñêîðî óæå áûë çàêëþ÷åí ñîþç ñ ðèìëÿíàìè, ãëàøàòàé íà ñåé ðàç åãî íå ïîìÿíóë. (4) Èç-çà ýòîãî â òîëïå ñíà÷àëà ïîäíÿëñÿ ðîïîò, à ïîòîì ñòàëè âûêðèêèâàòü èìÿ Ôèëèïïà è òðåáîâàòü óçàêîíåííîé ïî÷åñòè. Íàêîíåö öàðñêîå èìÿ áûëî âîçãëàøåíî ïðè âñåîáùåì îäîáðåíèè. (5) Ïîëàãàÿñü íà ýòî èçúÿâëåíèå ÷óâñòâ, Ôèëîêëà ïðèçâàëè â ãîðîä — íî÷üþ îí çàõâàòèë õîëì, íàä íèì ãîñïîäñòâóþùèé (ýòó êðåïîñòü íàçûâàþò Ëàðèñà), è ðàñïîëîæèë òàì ãàðíèçîí. Íà ðàññâåòå îí â ïîëíîé áîåâîé ãîòîâíîñòè íà÷àë ñïóñêàòüñÿ ê ôîðóìó, êîòîðûé íàõîäèòñÿ ó ïîäíîæèÿ êðåïîñòè. ñ.64 Íàâñòðå÷ó åìó âûøåë îòðÿä, ïîñòðîåííûé ê ñðàæåíèþ. (6) Òî áûë íåäàâíî ïîñòàâëåííûé àõåéñêèé ãàðíèçîí — îêîëî ïÿòèñîò þíîøåé èç âñåõ ãîðîäîâ. Êîìàíäîâàë èì Ýíåñèäåì èç Äèì. (7) Öàðñêèé ïðåôåêò ïîñëàë ê íèì âåñòíèêà ñ ïîâåëåíèåì óéòè èç ãîðîäà: âåäü ñèë ó íèõ íå õâàòèò äàæå íà îäíèõ ãîðîæàí, ñî÷óâñòâóþùèõ ìàêåäîíÿíàì, à âåäü ê íèì ïðèñîåäèíèëèñü è ñàìè ìàêåäîíÿíå, ïðîòèâ êîèõ íå óñòîÿëè äàæå ðèìëÿíå ïîä Êîðèíôîì. Ñíà÷àëà ýòîò ïðèêàç íå ñòðîíóë ñ ìåñòà íè êîìàíäèðà, íè âîèíîâ, (8) íî âñêîðå îíè óâèäåëè, êàê ñ äðóãîé ñòîðîíû ïðèáëèæàåòñÿ áîëüøîé îòðÿä âîîðóæåííûõ àðãîñöåâ. Îäíàêî áûëî ÿñíî, ÷òî, äàæå ïîíèìàÿ íåèçáåæíîñòü ãèáåëè, îíè ïðèíÿëè áû ëþáóþ ó÷àñòü, áóäü ïðåäâîäèòåëü èõ áîëåå óïðÿì. (9) Íî ÷òîáû âìåñòå ñ ãîðîäîì íå áûë ïîòåðÿí è öâåò àõåéñêîãî þíîøåñòâà, Ýíåñèäåì äîãîâîðèëñÿ ñ Ôèëîêëîì, ÷òî èì áóäåò ðàçðåøåíî óéòè. Ñàì æå îí íå óøåë, à ñ íåìíîãèìè ïðåäàííûìè åìó ëþäüìè75 îñòàëñÿ ñ îðóæèåì â ðóêàõ òàì, ãäå ñòîÿë. (10) Ôèëîêë ïîñëàë óçíàòü, ÷åãî îí õî÷åò. Òîò ñòîÿë íåäâèæèìî, âûñòàâèâ ïåðåä ñîáîé ùèò. Åìó ââåðåíà îáîðîíà ãîðîäà, è îí óìðåò ñ îðóæèåì â ðóêàõ — òàêîâ áûë îòâåò. Òîãäà ôðàêèéöû ïî ïðèêàçó ïðåôåêòà, ìåòíóâ ñâîè êîïüÿ, óáèëè âñåõ. (11) Èòàê, äàæå ïîñëå çàêëþ÷åíèÿ ñîþçà ìåæäó àõåéöàìè è ðèìëÿíàìè äâà çíàìåíèòåéøèõ ãîðîäà, Àðãîñ è Êîðèíô, îñòàâàëèñü âî âëàñòè öàðÿ. (12). Âîò êàêèå äåÿíèÿ ñîâåðøèëè ýòèì ëåòîì ðèìëÿíå â Ãðåöèè íà ñóøå è íà ìîðå. |
25. Ceterum adventu in Achaiam Philoclis, regii praefecti, non Corinthus tantum liberata obsidione, sed Argivorum quoque civitas per quosdam principes Philocli prodita est temptatis prius animis plebis. [2] Mos erat comitiorum die primo velut ominis causa praetores pronuntiare Iovem Apollinemque et Herculem; additum lege erat, ut his Philippus rex adiceretur. [3] Cuius nomen post pactam cum Romanis societatem quia praeco non adiecit, fremitus primo multitudinis ortus, [4] deinde clamor subicientium Philippi nomen iubentiumque legitimum honorem usurpare, donec cum ingenti adsensu nomen recitatum est. [5] Huius fiducia favoris Philocles arcessitus nocte occupat collem imminentem urbi — Larisam eam arcem vocant — positoque ibi praesidio cum lucis principio signis infestis ad subiectum arci forum vaderet, instructa acies ex adverso occurrit. [6] Praesidium erat Achaeorum, nuper impositum, quingenti fere iuvenes delecti omnium civitatium; Aenesidemus Dymaeus praeerat. [7] Ad hos orator a praefecto regio missus qui excedere urbe iuberet: neque enim pares eos oppidanis solis, qui idem quod Macedones sentirent, nedum adiunctis Macedonibus esse, quos ne Romani quidem ad Corinthum sustinuissent, primo nihil nec ducem nec ipsos movit; [8] post paulo, ut Argivos quoque armatos ex parte altera venientes magno agmine viderunt, certam perniciem cernentes, omnem tamen casum, si pertinacior dux fuisset, videbantur subituri. [9] Aenesidemus, ne flos Achaeorum iuventutis simul cum urbe amitteretur, pactus a Philocle ut abire illis liceret, ipse quo loco steterat armatus cum paucis clientibus non excessit. [10] Missus a Philocle qui quaereret quid sibi vellet. Nihil moto tantummodo, cum proiecto prae se clipeo staret, in praesidio creditae urbis moriturum se armatum respondit. Tum iussu praefecti a Thraecibus coniecta tela interfectique omnes. [11] Et post pactam inter Achaeos ac Romanos societatem duae nobilissimae urbes, Argi et Corinthus, in potestate regis erant. [12] Haec ea aestate ab Romanis in Graecia terra marique gesta. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß