Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXV, ãë. 8

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9

8. (1) Òàê øëè äåëà â Èñïà­íèè, à ìåæ­äó òåì óæå ïðè­áëè­æàë­ñÿ äåíü âûáî­ðîâ. È êîí­ñóë Ëóöèé Êîð­íå­ëèé, îñòà­âèâ ïðè âîé­ñêå ëåãà­òà Ìàð­êà Êëàâ­äèÿ, ïðè­áûë â Ðèì. (2)  ñåíà­òå îí îáñòî­ÿ­òåëü­íî ðàñ­ñêà­çàë î ñâî­èõ äåé­ñò­âè­ÿõ è î ïîëî­æå­íèè â ñâî­åé ïðî­âèí­öèè. (3) Îí ïîïå­íÿë îòöàì-ñåíà­òî­ðàì çà òî, ÷òî áåñ­ñìåðò­íûì áîãàì íå áûëè îêà­çà­íû ïî÷å­ñòè, à âåäü âîé­íà, è íåìà­ëàÿ, áûëà ñ÷àñò­ëè­âî çàâåð­øå­íà îäíîé-åäèí­ñò­âåí­íîé áèò­âîé. Çàòåì êîí­ñóë ïîòðå­áî­âàë, ÷òîáû ïðè­íÿ­òî áûëî ðåøå­íèå î ìîëåá­ñò­âèè è òðè­óì­ôå. (4) Îäíà­êî, ïðåæ­äå ÷åì áûëî âíå­ñå­íî î òîì ïðåä­ëî­æå­íèå, Êâèíò Ìåòåëë, áûâ­øèé êîí­ñóë è áûâ­øèé äèê­òà­òîð24, çàÿâèë, ÷òî îäíî­âðå­ìåí­íî ñ ïèñü­ìîì êîí­ñó­ëà ê ñåíà­òó áîëü­øèí­ñòâî ñåíà­òî­ðîâ ïîëó­÷è­ëî òàê­æå ïèñü­ìî è îò Ìàð­êà Êëàâ­äèÿ Ìàð­öåë­ëà, è ïèñü­ìà äðóã äðó­ãó ïðî­òè­âî­ðå­÷àò. (5) Òåì ñàìûì îáñóæ­äå­íèå âñå­ãî äåëà îòêëà­äû­âà­åò­ñÿ, êàê òðå­áó­þ­ùåå ïðè­ñóò­ñò­âèÿ àâòî­ðîâ îáî­èõ ïèñåì. Âåäü è îí, Ìåòåëë, îæè­äàë, ÷òî êîí­ñóë, îñâå­äîì­ëåí­íûé î êàêîì-òî åìó âðàæ­äåá­íîì ïèñü­ìå ñâî­åãî ëåãà­òà, ñîáðàâ­øèñü â Ðèì, âîçü­ìåò è åãî ñ ñîáîþ. (6) Òåì áîëåå ÷òî äàæå óìåñò­íåå áûëî áû ïåðå­äàòü âîé­ñêî Òèòó Ñåì­ï­ðî­íèþ[1], êîòî­ðûé îáëå­÷åí âëà­ñòüþ, à íå ëåãà­òó25. (7) Íó à òåïåðü äåëî âûãëÿäèò òàê, áóä­òî çäåñü óìûø­ëåí­íî îòñòðà­íåí îò ó÷à­ñòèÿ â ðàç­áè­ðà­òåëü­ñòâå òîò, êòî ìîã áû è ñàì ïîâòî­ðèòü èì íàïè­ñàí­íîå è îáîñ­íî­âàòü ñêà­çàí­íîå ïåðåä âñå­ìè, à ñêà­æè îí ÷òî-òî îáëûæ­íî, ìîã áû è áûòü îñïî­ðåí, — òàê â êîí­öå êîí­öîâ ïðàâ­äà è âûÿñ­íè­ëàñü áû äî êîí­öà. (8) Èòàê, çàêëþ­÷èë Ìåòåëë, îí ñ÷è­òà­åò, ÷òî ïîêóäà íå ñëå­äó­åò âûïîë­íÿòü íè îäíî­ãî èç òðå­áî­âà­íèé êîí­ñó­ëà.

(9) Íî Êîð­íå­ëèé ïðî­äîë­æàë òàê æå óïîð­íî íàñòà­è­âàòü, ÷òî ñëå­äó­åò ïðè­íÿòü ðåøå­íèå î ìîëåá­ñò­âèè è ïîç­âî­ëèòü åìó âñòó­ïèòü â ñ.157 Ãîðîä ñ òðè­óì­ôîì. Îäíà­êî òóò íàðîä­íûå òðè­áó­íû Ìàðê è Ãàé Òèòè­íèè çàÿâè­ëè, ÷òî áóäå ñåíàò è ïðè­ìåò îá ýòîì äåëå ðåøå­íèå, îíè âîñ­ïîëü­çó­þò­ñÿ ñâî­èì ïðà­âîì âìå­øà­òåëü­ñòâà.

8. Cum haec in His­pa­nia ge­re­ban­tur, co­mi­tio­rum iam ap­pe­te­bat dies. Ita­que L. Cor­ne­lius con­sul re­lic­to ad exer­ci­tum M. Clau­dio Ro­mam ve­nit. [2] Is in se­na­tu cum de re­bus ab se ges­tis dis­se­ruis­set, [3] quo­que sta­tu pro­vin­cia es­set, ques­tus est cum pat­ri­bus conscrip­tis, quod tan­to bel­lo una se­cun­da pug­na tam fe­li­ci­ter per­fec­to non es­set ha­bi­tus diis im­mor­ta­li­bus ho­nos. Pos­tu­la­vit dein­de, suppli­ca­tio­nem si­mul tri­um­phum­que de­cer­ne­rent. [4] Pri­us ta­men quam re­la­tio fie­ret, Q. Me­tel­lus, qui con­sul dic­ta­tor­que fue­rat, lit­te­ras eodem tem­po­re di­xit et con­su­lis L. Cor­ne­li ad se­na­tum et M. Mar­cel­li ad mag­nam par­tem se­na­to­rum ad­la­tas es­se in­ter se pug­nan­tes, [5] eoque di­la­tam es­se con­sul­ta­tio­nem, ut prae­sen­ti­bus auc­to­ri­bus earum lit­te­ra­rum dis­cep­ta­re­tur. Ita­que ex­pec­tas­se se­se ut con­sul, qui sci­ret ab le­ga­to suo ad­ver­sus se scrip­tum ali­quid, cum ip­si ve­nien­dum es­set, de­du­ce­ret eum se­cum Ro­mam, [6] cum etiam ve­rius es­set Ti. Sempro­nio im­pe­rium ha­ben­ti tra­di exer­ci­tum quam le­ga­to: [7] nunc vi­de­ri es­se amo­tum de in­dustria, qui, si ea quae scrip­sis­set prae­sens di­ce­ret et ar­gue­re co­ram et, si quid va­ni ad­fer­ret, ar­gui pos­set, do­nec ad li­qui­dum ve­ri­tas explo­ra­ta es­set. [8] Ita­que ni­hil eorum quae pos­tu­la­ret con­sul de­cer­nen­dum in prae­sen­tia cen­se­re. [9] Cum per­ge­ret ni­hi­lo seg­nius re­fer­re ut suppli­ca­tio­nes de­cer­ne­ren­tur tri­um­phan­ti­que si­bi ur­bem in­ve­hi li­ce­ret, M. et C. Ti­ti­nii tri­bu­ni ple­bis se in­ter­ces­su­ros si de ea re fie­ret se­na­tus con­sul­tum di­xe­runt.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 24Êâèíò Öåöè­ëèé Ìåòåëë — êîí­ñóë 206 ã. äî í. ý., äèê­òà­òîð 205 ã. äî í. ý. Ñì.: XXVIII, 10, 2; XXIX, 10, 2.
  • 25Òèò Ñåì­ï­ðî­íèé áûë êîí­ñó­ëîì ïðåäû­äó­ùå­ãî ãîäà[2] è î ïðî­äëå­íèè åãî ïîë­íî­ìî­÷èé íå ñîîá­ùà­ëîñü, à âûøå (ãë. 5, 1) è îí áûë íàçâàí ëåãà­òîì.
  • ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß ÐÅÄÀÊÖÈÈ ÑÀÉÒÀ

  • [1]Â îðè­ãè­íà­ëå Ti. Sempro­nio — «Òèáå­ðèþ Ñåì­ï­ðî­íèþ». (Ïðèì. ðåä. ñàé­òà).
  • [2]Êîí­ñó­ëà 194 ã. äî í. ý. çâà­ëè Òèáå­ðèé Ñåì­ï­ðî­íèé Ëîíã. (Ïðèì. ðåä. ñàé­òà).
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364003509 1364003510 1364003511