Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXVI, ãë. 9

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Ñ. À. Èâàíîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1935/1984.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

9. (1) Àíòèîõ óæå ñòî­ÿë ëàãå­ðåì ïîä­ëå Ôåð33, ãäå ê íåìó ïðè­ñî­åäè­íè­ëèñü ýòî­ëèé­öû è Àìè­íàíäð; ïðè­áûâ­øèå èç Ëàðè­ñû ïîñëû ñïðà­øè­âà­ëè åãî, çà êàêèå ïðî­ñòóï­êè èëè ðå÷è ôåñ­ñà­ëèé­öåâ èäåò îí íà íèõ âîé­íîé. (2) Îíè ïðî­ñè­ëè öàðÿ îòâå­ñòè íàçàä âîé­ñêî è, åñëè îí ÷åì-íèáóäü íåäî­âî­ëåí, ðàçî­áðàòü­ñÿ ñ íèìè ÷åðåç ïîñëîâ. (3) Îäíî­âðå­ìåí­íî â Ôåðû áûëî ïîñëà­íî ïîä­êðåï­ëå­íèå èç ïÿòè­ñîò âîè­íîâ ïîä êîìàí­äîé Ãèï­ïî­ëî­õà — ýòîò îòðÿä íå ñìîã ïðîé­òè â ãîðîä, ïîñêîëü­êó âñå ïîä­õî­äû áûëè óæå ïåðå­êðû­òû öàð­ñêè­ìè âîè­íà­ìè, è îòñòó­ïèë â Ñêîòó­ñó. (4) Ïîñëàì æå ëàðè­ñöåâ öàðü êðîò­êî îòâå­òèë, ÷òî âñòó­ïèë â Ôåñ­ñà­ëèþ íå ðàäè âîé­íû, íî âî èìÿ ñîõðà­íå­íèÿ è óïðî­÷å­íèÿ ñâî­áî­äû ôåñ­ñà­ëèé­öåâ. (5) Òî æå ñàìîå ãîâî­ðèë ÷åëî­âåê, êîòî­ðî­ãî öàðü óïîë­íî­ìî­÷èë èìåòü äåëî ñ ôåðåé­öà­ìè. Íå äàâ åìó íèêà­êî­ãî îòâå­òà, òå ñàìè îòðÿäè­ëè ïîñëîì ê öàðþ íà÷àëü­ñò­âî­âàâ­øå­ãî ó íèõ Ïàâ­ñà­íèÿ. (6) Îí çàÿâèë ïðè­ìåð­íî òî æå, ÷òî â ñõîä­íûõ îáñòî­ÿ­òåëü­ñòâàõ ãîâî­ðè­ëè çà õàë­êèäÿí íà ïåðå­ãî­âî­ðàõ ó Åâðèï­ñêî­ãî ïðî­ëè­âà34; êîå â ÷åì îí áûë äàæå áîëåå ðåçîê. (7) Öàðü íà ýòî âåëåë èì õîðî­øåíü­êî ïîäó­ìàòü, êàê áû â ñàìîå áëè­æàé­øåå âðå­ìÿ íå ïðè­øëîñü èì ðàñ­êà­ÿòü­ñÿ â ñâî­åé ÷ðåç­ìåð­íîé ïðåä­ó­ñìîò­ðè­òåëü­íî­ñòè è èçëèø­íåé îñòî­ðîæ­íî­ñòè íàñ÷åò áóäó­ùå­ãî. Ñ ýòèì îí îòî­ñëàë Ïàâ­ñà­íèÿ. (8) Êîãäà î ïîñîëü­ñòâå óçíà­ëè â Ôåðàõ, òàì áåç ñ.196 êîëå­áà­íèé ðåøè­ëè ïðå­òåð­ïåòü ðàäè âåð­íî­ñòè ðèì­ëÿ­íàì âñå, êàêóþ áû ó÷àñòü íè ïðè­íåñ­ëà ãîðî­æà­íàì âîé­íà. (9) Òàêèì îáðà­çîì, è îíè âñå­ìè ñèëà­ìè ïðè­íÿ­ëèñü ãîòî­âèòü­ñÿ ê îáî­ðîíå ãîðî­äà, è öàðü ñðà­çó ñî âñåõ ñòî­ðîí ïîä­ñòó­ïèë ê åãî ñòå­íàì. Îí äîñòà­òî÷­íî ïîíè­ìàë (â ýòîì íå ìîã­ëî áûòü ñîìíå­íèé), (10) ÷òî îò òîãî, êàê ñëî­æèò­ñÿ ñóäü­áà ýòî­ãî ãîðî­äà, ïåð­âûì ïîä­âåðã­øå­ãî­ñÿ åãî íàïà­äå­íèþ, çàâè­ñèò áóäó­ùåå îòíî­øå­íèå ê íåìó âñå­ãî ôåñ­ñà­ëèé­ñêî­ãî ïëå­ìå­íè: ñòà­íóò îíè öàðÿ ïðå­çè­ðàòü èëè æå áîÿòü­ñÿ. Ïîýòî­ìó Àíòèîõ âñå­ìè ñðåä­ñòâà­ìè ñòà­ðàë­ñÿ âíó­øèòü ñòðàõ îñà­æäåí­íûì. (11) Ïåð­âûé íàòèñê òå âûäåð­æà­ëè ñòîé­êî, íî çàòåì, êîãäà ìíî­ãèå çàùèò­íè­êè ïàëè èëè áûëè ðàíå­íû, ñòà­ëî ðàñ­ïðî­ñòðà­íÿòü­ñÿ óíû­íèå. (12) Óêî­ðÿÿ ãîðî­æàí, ïðåä­âî­äè­òå­ëè âíîâü èõ ïðè­çâà­ëè ê óïîð­ñòâó, è òàê êàê ñèë óæå íå õâà­òà­ëî, òå îñòà­âè­ëè âíåø­íþþ ñòå­íó è îòñòó­ïè­ëè âî âíóò­ðåí­íþþ ÷àñòü ãîðî­äà, îêðó­æåí­íóþ íå ñòîëü äëèí­íîé ñòå­íîé. Íî â êîí­öå êîí­öîâ íåâçãî­äû ñëî­ìè­ëè èõ, è, îïà­ñà­ÿñü, ÷òî, åñëè ãîðîä áóäåò âçÿò ïðè­ñòó­ïîì, ïîáåäè­òå­ëè íå ïîùà­äÿò íèêî­ãî, ôåðåé­öû ñäà­ëèñü. (13) Ïîêà îáùèé ñòðàõ åùå íå óëåã­ñÿ, öàðü íå ìåø­êàÿ ïîñëàë ÷åòû­ðå òûñÿ­÷è âîè­íîâ íà Ñêîòó­ñó. Òàì ãîðîä ñäàë­ñÿ íåçà­ìåä­ëè­òåëü­íî: ïîäåé­ñò­âî­âàë ñâå­æèé ïðè­ìåð ôåðåé­öåâ, (14) êîòî­ðûå ñíà­÷à­ëà óïîð­íî ñîïðî­òèâ­ëÿ­ëèñü, íî â êîí­öå êîí­öîâ âñå ðàâ­íî ïîêî­ðè­ëèñü ñâî­å­ìó íåñ÷à­ñòüþ. Âìå­ñòå ñ ñàìèì ãîðî­äîì ñäàë­ñÿ è Ãèï­ïî­ëîõ ñ îòðÿäîì ëàðè­ñöåâ. (15) Âñå îíè áûëè íåâðåäè­ìû îòïó­ùå­íû öàðåì, êîòî­ðûé ñ÷è­òàë ýòî î÷åíü âàæ­íûì, ÷òîáû ñíèñ­êàòü ðàñ­ïî­ëî­æå­íèå ëàðè­ñöåâ.

9. An­tio­cho ad Phe­ras iam castra ha­ben­ti, ubi co­niun­xe­rant ei se Aeto­li et Amy­nan­der, le­ga­ti ab La­ri­sa ve­ne­runt quae­ren­tes quod ob fac­tum dic­tum­ve Thes­sa­lo­rum bel­lo la­ces­se­ret eos, [2] si­mul oran­tes ut re­mo­to exer­ci­tu per le­ga­tos, si quid ei vi­de­re­tur, se­cum dis­cep­ta­ret. [3] Eodem tem­po­re quin­gen­tos ar­ma­tos du­ce Hip­po­locho Phe­ras in prae­si­dium mi­se­runt; ii exclu­si adi­tu, iam om­nia iti­ne­ra ob­si­den­ti­bus re­giis, Sco­tu­sam se re­ce­pe­runt. [4] Le­ga­tis La­ri­saeorum rex cle­men­ter res­pon­dit, non bel­li fa­cien­di sed tuen­dae et sta­bi­lien­dae li­ber­ta­tis Thes­sa­lo­rum cau­sa se Thes­sa­liam intras­se. [5] Si­mi­lia his qui cum Phe­raeis age­ret, mis­sus; cui nul­lo da­to res­pon­so Phe­raei ip­si le­ga­tum ad re­gem prin­ci­pem ci­vi­ta­tis Pau­sa­niam mi­se­runt. [6] Qui cum haud dis­si­mi­lia iis, ut in cau­sa pa­ri, quae pro Chal­ci­den­si­bus in col­lo­quio ad Euri­pi fre­tum dic­ta erant, quae­dam etiam fe­ro­cius egis­set, [7] rex etiam at­que etiam de­li­be­ra­re eos ius­sos, ne id con­si­lii ca­pe­rent, cui­us, dum in fu­tu­rum ni­mis cau­ti et pro­vi­di es­sent, ex­templo pae­ni­te­ret, di­mi­sit. [8] Haec re­nun­tia­ta Phe­ras le­ga­tio cum es­set, ne pau­lum qui­dem du­bi­ta­runt quin pro fi­de er­ga Ro­ma­nos, quid­quid fors bel­li tu­lis­set, pa­te­ren­tur. [9] Ita­que et hi sum­ma ope pa­ra­bant se ad ur­bem de­fen­den­dam, et rex ab om­ni par­te si­mul op­pug­na­re moe­nia est adgres­sus et, ut qui sa­tis in­tel­le­ge­ret — [10] ne­que enim du­bium erat — in even­tu eius ur­bis po­si­tum es­se quam pri­mam adgres­sus es­set, aut sper­ni dein­de ab uni­ver­sa gen­te Thes­sa­lo­rum aut ti­me­ri se, om­nem un­di­que ter­ro­rem ob­ses­sis inie­cit. [11] Pri­mum im­pe­tum op­pug­na­tio­nis sa­tis constan­ter sus­ti­nue­runt; dein cum mul­ti pro­pug­nan­tes ca­de­rent aut vul­ne­ra­ren­tur, la­ba­re ani­mi coe­pe­runt. [12] Re­vo­ca­ti dein­de cas­ti­ga­tio­ni­bus prin­ci­pum ad per­se­ve­ran­dum in pro­po­si­to, re­lic­to ex­te­rio­re cir­cu­lo mu­ri, de­fi­cien­ti­bus iam co­piis in in­te­rio­rem par­tem ur­bis con­ces­se­runt cui bre­vior or­bis mu­ni­tio­nis cir­cu­miec­tus erat; postre­mo vic­ti ma­lis, cum ti­me­rent, ne vi cap­tis nul­la apud vic­to­rem ve­nia es­set, de­di­de­runt se­se. [13] Ni­hil dein­de mo­ra­tus rex quat­tuor mi­lia ar­ma­to­rum, dum re­cens ter­ror es­set, Sco­tu­sam mi­sit. Nec ibi mo­ra de­di­tio­nis est fac­ta cer­nen­ti­bus Phe­raeorum re­cens exemplum, [14] qui, quod per­ti­na­ci­ter pri­mo ab­nue­rant, ma­lo do­mi­ti tan­dem fe­cis­sent; cum ip­sa ur­be Hip­po­lochus La­ri­saeorum­que de­di­tum est prae­si­dium. [15] Di­mis­si ab re­ge in­vio­la­ti om­nes, quod eam rem mag­ni mo­men­ti fu­tu­ram rex ad con­ci­lian­dos La­ri­saeorum ani­mos cre­de­bat.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 33Ôåðû — çíà­÷è­òåëü­íûé ãîðîä Ôåñ­ñà­ëèé­ñêîé îáëà­ñòè Ïåëàñãèî­òè­äû (êàê è Ëàðè­ñà, è Ñêîòó­ñà).
  • 34Âèäè­ìî, íà òåõ, î êîòî­ðûõ èäåò ðå÷ü â êí. XXXV, 38, 8 ñë.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364003610 1364003611 1364003612