Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXVIII, ãë. 1

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä À. È. Ñîëîïîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1983.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

ò. III, ñ. 268 1. (1)  Àçèè øëà âîé­íà, íî íå áûëî ñïî­êîé­íî è â Ýòî­ëèè1; òàì íà÷à­ëèñü âîë­íå­íèÿ, âíà­÷à­ëå ñðå­äè ïëå­ìå­íè àôà­ìà­íîâ. (2) Àôà­ìà­íè­åé2 â òó ïîðó óïðàâ­ëÿ­ëè íàìåñò­íè­êè öàðÿ Ôèëèï­ïà, ñâî­èì âûñî­êî­ìå­ðè­åì è áåç­çà­êî­íè­ÿ­ìè çàñòà­âèâ­øèå ñ ñîæà­ëå­íè­åì âñïî­ìè­íàòü î ïðåæ­íåì öàðå Àìè­íàí­äðå, (3) êîòî­ðûé æèë èçãíàí­íè­êîì â Ýòî­ëèè. Èç ïèñåì ñâî­èõ ïðè­âåð­æåí­öåâ Àìè­íàíäð óçíàë î ïîëî­æå­íèè äåë â Àôà­ìà­íèè, è ó íåãî ïîÿâè­ëàñü íàäåæ­äà âåð­íóòü ñåáå ïðå­ñòîë. (4) Ïîñëàí­öû èç Àôà­ìà­íèè âîç­âðà­òè­ëèñü â Àðãè­òåþ, ñòî­ëè­öó îáëà­ñòè, è ïåðå­äà­ëè çíàò­íûì ëþäÿì ïëå­ìå­íè îòâåò Àìè­íàíä­ðà: îí ãîòîâ âåð­íóòü­ñÿ, åñëè áóäåò óâå­ðåí â ïîä­äåðæ­êå ñîîòå­÷å­ñò­âåí­íè­êîâ. Áóäå ýòî äåé­ñò­âè­òåëü­íî òàê, îí âîñ­ïîëü­çó­åò­ñÿ âîîðó­æåí­íîé ïîìî­ùüþ ýòî­ëèé­öåâ è âñòó­ïèò â Àôà­ìà­íèþ ñ âîé­ñêîì. Çàòåì Àìè­íàíäð âåë ïåðå­ãî­âî­ðû ñ ýòî­ëèé­ñêèì ñîâå­òîì èçáðàí­íè­êîâ3 è ñ ïðå­òî­ðîì ñîþ­çà Íèêàí­äðîì. (5) Óáåäèâ­øèñü, ÷òî åãî ñîïëå­ìåí­íè­êè ïîë­íî­ñòüþ ãîòî­âû, Àìè­íàíäð òîò­÷àñ æå ñîîá­ùèë èì äåíü, êîãäà âîé­äåò â Àôà­ìà­íèþ ñ âîé­ñêîì. (6) Âíà­÷à­ëå ó÷àñò­íè­êîâ çàãî­âî­ðà ïðî­òèâ ìàêåäîí­ñêî­ãî âëà­äû­÷å­ñòâà áûëî ÷åò­âå­ðî. Êàæ­äûé èç íèõ ïðè­ñî­åäè­íèë ê çàãî­âî­ðó ïî øåñòü ÷åëî­âåê; îïà­ñà­ÿñü, ÷òî è òàê ÷èñ­ëî ó÷àñò­íè­êîâ ñëèø­êîì ìàëî, èáî íåìíî­ãî­÷èñ­ëåí­íîñòü èõ ïîä­õî­äè­ëà ñêî­ðåå äëÿ ñîõðà­íå­íèÿ çàìûñ­ëà â òàéíå, ÷åì äëÿ ïðè­âåäå­íèÿ åãî â èñïîë­íå­íèå, îíè åùå óäâî­è­ëè ÷èñ­ëî ïîñâÿ­ùåí­íûõ. (7) Òåïåðü çàãî­âîð­ùè­êîâ ñòà­ëî ïÿòü­äå­ñÿò äâà, è îíè ïîäå­ëè­ëèñü íà ÷åòû­ðå ÷àñòè: îäíè îòïðà­âè­ëèñü â Ãåðàê­ëåþ, äðó­ãèå â Òåò­ðà­ôè­ëèþ, ãäå ïðåæ­äå îáûê­íî­âåí­íî õðà­íè­ëàñü öàð­ñêàÿ êàç­íà, òðåòüè â Òåâ­äî­ðèþ, ÷åò­âåð­òûå â Àðãè­òåþ. (8) Îíè óãî­âî­ðè­ëèñü ìåæ­äó ñîáîé, ÷òî ñíà­÷à­ëà, íå ïðåä­ïðè­íè­ìàÿ íèêà­êèõ äåé­ñò­âèé, ñòà­íóò ïðî­ñòî äåð­æàòü­ñÿ íà ãîðîä­ñêîé ïëî­ùà­äè, áóä­òî ïðè­åõà­ëè ïî ñâî­èì äåëàì, à â íàçíà­÷åí­íûé äåíü îäíî­âðå­ìåí­íî ïðè­çî­âóò íàðîä èçãíàòü èç êðå­ïî­ñòåé ìàêåäîí­ñêèå ãàð­íè­çî­íû. (9) Êîãäà ýòîò äåíü íàñòàë, è Àìè­íàíäð ñ òûñÿ­÷åé ýòî­ëèé­öåâ óæå íàõî­äèë­ñÿ â ïðå­äå­ëàõ Àôà­ìà­íèè, ìàêåäîí­ñêèå ãàð­íè­çî­íû, êàê çàãî­âîð­ùè­êè è óñëîâ­ëè­âà­ëèñü, áûëè èçãíà­íû ñðà­çó èç êðå­ïî­ñòåé ÷åòû­ðåõ ãîðî­äîâ, à âî âñå îñòàëü­íûå ðàçî­ñëà­íû áûëè ïîñëà­íèÿ ñ ïðè­çû­âîì îñâî­áî­äèòü­ñÿ îò ðàç­íóçäàí­íî­ãî ïðî­èç­âî­ëà Ôèëèï­ïà è âîñ­ñòà­íî­âèòü çàêîí­íî­ãî öàðÿ â îòå­÷å­ñêîì öàð­ñòâå. (10) Ìàêåäî­íÿíå áûëè èçãíà­íû îòî­âñþäó. Íà÷àëü­íè­êó ãàð­íè­çî­íà â ãîðîä­êå Òåéå, Êñå­íî­íó, óäà­ëîñü ïåðå­õâà­òèòü ïèñü­ìî è çàíÿòü êðå­ïîñòü, ïîñëå ÷åãî îí åùå íåñêîëü­êî äíåé îêà­çû­âàë ñîïðî­òèâ­ëå­íèå îñà­æäàâ­øèì, (11) íî âñêî­ðå ñäàë­ñÿ è îí Àìè­íàí­ä­ðó, â ÷üåé âëà­ñòè îêà­çà­ëàñü âñÿ Àôà­ìà­íèÿ, êðî­ìå Àòå­íåÿ, êðå­ïîñò­öû âîç­ëå ñàìîé ìàêåäîí­ñêîé ãðà­íè­öû.

ñ.269

1. Dum in Asia bel­lum ge­ri­tur, ne in Aeto­lia qui­dem res quie­tae fue­rant, prin­ci­pio a gen­te Atha­ma­num or­to. [2] Atha­ma­nia ea tem­pes­ta­te pul­so Amy­nandro sub prae­fec­tis Phi­lip­pi re­gio te­ne­ba­tur prae­si­dio, qui su­per­bo at­que im­mo­di­co im­pe­rio de­si­de­rium Amy­nandri fe­ce­rant. [3] Exu­lan­ti tum Amy­nandro in Aeto­lia lit­te­ris suo­rum, in­di­can­tium sta­tum Atha­ma­niae, spes re­cu­pe­ran­di reg­ni fac­ta est. [4] Re­mis­si­que ab eo nun­tiant prin­ci­pi­bus Ar­gi­theam — id enim ca­put Atha­ma­niae erat — si po­pu­la­rium ani­mos sa­tis perspec­tos ha­be­ret, im­pet­ra­to ab Aeto­lis auxi­lio in Atha­ma­niam se ven­tu­rum. Non dif­fi­de­re si­bi fa­ci­le con­ven­tu­rum cum de­lec­tis, quod con­si­lium est gen­tis, et Ni­candro prae­to­re. [5] Quos ubi ad om­nia pa­ra­tos es­se vi­dit, cer­tio­res suos su­bin­de fa­cit quo die cum exer­ci­tu Atha­ma­niam ingres­su­rus es­set. [6] Quat­tuor pri­mo fue­runt co­niu­ra­ti ad­ver­sus Ma­ce­do­num prae­si­dium. Hi se­nos si­bi adiu­to­res ad rem ge­ren­dam as­sumpse­runt; dein pau­ci­ta­te pa­rum fre­ti, quae ce­lan­dae rei quam agen­dae ap­tior erat, pa­rem prio­ri nu­me­rum adie­ce­runt. [7] Ita duo et quin­qua­gin­ta fac­ti quad­ri­fa­riam se di­vi­se­runt; pars una He­rac­leam, al­te­ra Tet­ra­phy­liam pe­tit, ubi cus­to­dia re­giae pe­cu­niae es­se so­li­ta erat, ter­tia Theu­do­riam, quar­ta Ar­gi­theam. [8] Ita in­ter om­nes con­ve­nit ut pri­mo quie­ti, ve­lut ad pri­va­tam rem agen­dam ve­nis­sent, in fo­ro ob­ver­sa­ren­tur; die cer­ta mul­ti­tu­di­nem om­nem con­vo­ca­rent ad prae­si­dia Ma­ce­do­num ar­ci­bus ex­pel­len­da. [9] Ubi ea dies ad­ve­nit, et Amy­nan­der cum mil­le Aeto­lis in fi­ni­bus erat, ex com­po­si­to quat­tuor si­mul lo­cis prae­si­dia Ma­ce­do­num ex­pul­sa, lit­te­rae­que in alias ur­bes pas­sim di­mis­sae ut vin­di­ca­rent se­se ab im­po­ten­ti do­mi­na­tio­ne Phi­lip­pi et res­ti­tue­rent in pat­rium ac le­gi­ti­mum reg­num. [10] Un­di­que Ma­ce­do­nes ex­pel­lun­tur. Thei­um op­pi­dum lit­te­ris a Xe­no­ne prae­fec­to prae­si­dii in­ter­cep­tis et ar­ce ab re­giis oc­cu­pa­ta pau­cos dies ob­si­den­ti­bus res­ti­tit; [11] dein­de id quo­que tra­di­tum Amy­nandro est, et om­nis Atha­ma­nia in po­tes­ta­te erat prae­ter Athe­nae­um cas­tel­lum, fi­ni­bus Ma­ce­do­niae su­biec­tum.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 1Èçëà­ãàå­ìûå äàëåå ñîáû­òèÿ îòíî­ñÿò­ñÿ ê 189 ã. äî í. ý.
  • 2Ñì.: XXXVI, 14, 9.
  • 3Ò. å. ñ àïî­êëå­òà­ìè. Î íèõ ñì.: XXXV, 34, 2.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364003802 1364003803 1364003804