Ïåðåâîä À. È. Ñîëîïîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1983. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
2. (1) Óçíàâ îá îòïàäåíèè Àôàìàíèè, Ôèëèïï âûñòóïèë ñ øåñòèòûñÿ÷íûì âîéñêîì è î÷åíü áûñòðî ïðèøåë â Ãîìôû4. (2) Îñòàâèâ òàì áîëüøóþ ÷àñòü âîèíîâ, êîòîðûå íå âûäåðæàëè áû ñòîëü òðóäíîãî ïåðåõîäà, îí ñ äâóìÿ òûñÿ÷àìè âîøåë â Àòåíåé, åäèíñòâåííóþ êðåïîñòöó, êîòîðóþ åãî ãàðíèçîíó óäàëîñü óäåðæàòü. (3) Îòñþäà öàðü ïîïûòàëñÿ çàíÿòü áëèæàéøèå ïîñåëåíèÿ, íî, ëåãêî óáåäèâøèñü, ÷òî âñå îíè, êðîìå Àòåíåÿ, äåðæàò ñòîðîíó íåïðèÿòåëÿ, âåðíóëñÿ â Ãîìôû è óæå ñî âñåì âîéñêîì âñòóïèë â Àôàìàíèþ. (4) Ôèëèïï âûñëàë âïåðåä Êñåíîíà ñ òûñÿ÷åé ïåõîòèíöåâ, ïðèêàçàâ åìó îâëàäåòü Ýòîïèåé, âûãîäíî ðàñïîëîæåííîé áëèç Àðãèòåè. (5) Ïîëó÷èâ äîíåñåíèå î òîì, ÷òî Ýòîïèÿ â åãî ðóêàõ, ñàì öàðü ðàñïîëîæèëñÿ ëàãåðåì íåâäàëåêå îò õðàìà Çåâñà Àêðåéñêîãî5. Òàì îí íà äåíü çàäåðæàëñÿ èç-çà íåíàñòüÿ, à íà ñëåäóþùèé ðåøèë äâèíóòüñÿ ê Àðãèòåå. (6) Âî âðåìÿ ïåðåõîäà íà ãîñïîäñòâóþùèõ íàä äîðîãîé õîëìàõ ñðàçó æå ñòàëè ïîÿâëÿòüñÿ òî òàì, òî ñÿì àôàìàíû. Çàâèäåâ èõ, ïåðåäîâûå îñòàíîâèëèñü. Ñòðàõ è òðåâîãà ïðîáåæàëè ïî âñåìó ñòðîþ, (7) è êàæäûé ïðåäñòàâèë ñåáå, ÷òî ñ íèì áóäåò, åñëè êîëîííó ñáðîñÿò â óùåëüå, òÿíóâøååñÿ ïîä ñêàëèñòûì êðàåì äîðîãè. (8) Öàðü óñòðåìèëñÿ áûëî âïåðåä, ÷òîáû áûñòðî âûáðàòüñÿ èç òåñíèíû, ðàññ÷èòûâàÿ, ÷òî âîéñêî ïîñëåäóåò çà íèì, íî îáùåå ñìÿòåíèå áûëî òàêèì, ÷òî åìó ïðèøëîñü îòîçâàòü ïåðåäîâûõ è âîçâðàùàòüñÿ ïðåæíåé äîðîãîé. Âíà÷àëå àôàìàíû ïðîñòî ñëåäîâàëè çà âîéñêîì â íåêîòîðîì îòäàëåíèè, (9) íî ïîñëå òîãî, êàê ê íèì ïðèñîåäèíèëèñü ýòîëèéöû, àôàìàíû îñòàâèëè èõ äëÿ ïðåñëåäîâàíèÿ êîëîííû ñ òûëà, à ñàìè îêðóæèëè åå ñ ôëàíãîâ, (10) à íåêîòîðûå, ïðîéäÿ áîëåå êîðîòêèì ïóòåì ïî èçâåñòíûì èì òðîïàì, çàíÿëè ïðîõîäû. Ýòî ïðèâåëî ìàêåäîíÿí â òàêîå ñìÿòåíèå, ÷òî îíè â áåñïîðÿäî÷íîì áåãñòâå, çàáûâ î ñòðîå, òåðÿÿ âîîðóæåíèå è ñîëäàò, ïåðåïðàâèëèñü íàêîíåö íà äðóãîé áåðåã. (11) Íà ýòîì ïðåñëåäîâàíèå ïðåêðàòèëîñü. Äàëüíåéøèé ïóòü âîéñêà äî Ãîìôîâ è îò Ãîìôîâ íàçàä â Ìàêåäîíèþ áûë áåçîïàñíûì. (12) Òåì âðåìåíåì àôàìàíû è ýòîëèéöû ñòÿíóëè âñå ñèëû â Ýòîïèþ ïðîòèâ çàêðåïèâøåãîñÿ òàì Êñåíîíà ñ åãî òûñÿ÷åé ìàêåäîíÿí. (13) Ðåøèâ, ÷òî èõ ïîçèöèÿ ñëàáà, ìàêåäîíÿíå, ðàññðåäîòî÷èâøèñü, îòîøëè èç Ýòîïèè ââåðõ, íà êðóòóþ ñêàëó, íî àôàìàíû íàøëè ïóòè, ñ ðàçíûõ ñòîðîí âåäøèå íà íåå, è âûáèëè ìàêåäîíÿí îòòóäà. (14) Ðàññåÿâøèñü ïî áåçäîðîæüþ è íå çíàÿ ïðîõîäîâ ñðåäè íåçíàêîìûõ ãîð, îíè íå ìîãëè íàéòè ïóòè ê áåãñòâó è áûëè ÷àñòüþ âçÿòû â ïëåí, ÷àñòüþ ïåðåáèòû.  ïàíèêå ìàêåäîíÿíå ïàäàëè ñ êðó÷, ðàçáèâàëèñü íàñìåðòü è ëèøü íåìíîãèå ñìîãëè ñ Êñåíîíîì âåðíóòüñÿ ê Ôèëèïïó. Óáèòûõ ïîõîðîíèëè ïîòîì, âî âðåìÿ ïåðåìèðèÿ. |
2. Philippus audita defectione Athamaniae cum sex milibus armatorum profectus ingenti celeritate Gomphos pervenit. [2] Ibi relicta maiore parte exercitus — neque enim ad tanta itinera sufficerent — cum duobus milibus Athenaeum, quod unum a praesidio suo retentum fuerat, pervenit. [3] Inde proximis temptatis cum facile animadvertisset cetera hostilia esse, Gomphos regressus omnibus copiis simul in Athamaniam redit. [4] Xenonem inde cum mille peditibus praemissum Aethopiam occupare iubet, opportune Argitheae imminentem; [5] quem ubi teneri ab suis locum vidit, ipse circa templum Iovis Acraei posuit castra. Ibi unum diem foeda tempestate retentus, postero die ducere ad Argitheam intendit. [6] Euntibus extemplo apparuere Athamanes in tumulos imminentes viae discurrentes. Ad quorum conspectum constitere prima signa, totoque agmine pavor et trepidatio erat [7] et pro se quisque quidnam futurum esset cogitare, si in valles subiectas rupibus agmen foret demissum. [8] Haec tumultuatio regem cupientem si se sequerentur raptim evadere angustias, revocare primos et eadem qua venerat via referre coegit signa. Athamanes primo ex intervallo quieti sequebantur; [9] postquam Aetoli se coniunxerunt, hos, ut ab tergo agmini instarent, reliquerunt, ipsi ab lateribus se circumfuderunt, [10] quidam per notas calles breviore via praegressi transitus insedere; tantumque tumultus Macedonibus est iniectum, ut fugae magis effusae quam itineris ordinati modo multis armis virisque relictis flumen traiecerint. [11] Hic finis sequendi fuit. Inde tuto Macedones Gomphos et a Gomphis in Macedoniam redierunt. [12] Athamanes Aetolique Aethopiam ad Xenonem ac mille Macedonas opprimendos undique concurrerunt. [13] Macedones parum loco freti ab Aethopia in altiorem deruptioremque undique tumulum concessere; quo pluribus ex locis aditu invento expulere eos Athamanes, [14] dispersosque et per invia atque ignotas rupes iter fugae non expedientis partim ceperunt partim interfecerunt. Multi pavore in derupta praecipitati; perpauci cum Xenone ad regem evaserunt. Postea per indutias sepeliendi caesos potestas facta est. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß