Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXIX, ãë. 14

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002.
Ïåðåâîä Ý. Ã. Þíöà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1983.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

14. (1) Êîí­÷èâ äàâàòü ïîêà­çà­íèÿ, Ãèñ­ïà­ëà ñíî­âà áðî­ñè­ëàñü â íîãè êîí­ñó­ëó, óìî­ëÿÿ îòî­ñëàòü åå êóäà-íèáóäü èç ñòî­ëè­öû. (2) Êîí­ñóë îáðà­ùà­åò­ñÿ ê ñâî­åé òåùå ñ ïðîñü­áîé îñâî­áî­äèòü â äîìå ïîìå­ùå­íèå, êóäà Ãèñ­ïà­ëà ìîã­ëà áû ïåðå­ñå­ëèòü­ñÿ. Åé îòâå­ëè êîì­íàò­êó íà âòî­ðîì ýòà­æå, ïðè­÷åì ëåñò­íè­öó âåäó­ùóþ íà óëè­öó ïåðå­ãî­ðî­äè­ëè, òàê ÷òî ïîïàñòü òóäà òåïåðü ìîæ­íî áûëî òîëü­êî èçíóò­ðè äîìà. (3) Âñå ïîæèò­êè Ôåöå­íèè íåìåä­ëÿ ïåðå­íåñ­ëè òóäà, è òóäà æå áûëî âåëå­íî ïåðå­áðàòü­ñÿ åå ïðè­ñëó­ãå, à Ýáó­òèþ áûëî ïðè­êà­çà­íî ïîñå­ëèòü­ñÿ â äîìå îäíî­ãî èç êëè­åí­òîâ êîí­ñó­ëà40.

Òåïåðü, êîãäà îáà ñâèäå­òå­ëÿ îêà­çà­ëèñü ó íåãî â ðóêàõ, Ïîñòó­ìèé îáî âñåì ïî ïîðÿä­êó äîêëà­äû­âà­åò ñåíà­òó, ðàñ­ñêà­çàâ ñíà­÷à­ëà î ïîñòó­ïèâ­øåì ê íåìó äîíî­ñå, à çàòåì îá èòî­ãàõ ïðî­âåäåí­íî­ãî èì äîçíà­íèÿ. (4) Ñåíà­òî­ðû ñèëü­íî âñòðå­âî­æè­ëèñü, îïà­ñà­ÿñü êàê çà ñóäü­áó ãîñóäàð­ñòâà, êîòî­ðîå ìîã­ëî ïîñòðà­äàòü îò çàãî­âî­ðà è íî÷­íûõ ñáî­ðèù, òàê è çà ñóäü­áó ñâî­èõ áëèç­êèõ è ðîä­ñò­âåí­íè­êîâ, êîòî­ðûå ìîã­ëè áûòü â çàãî­âîð âîâëå­÷å­íû. (5) Ñåíàò âûíåñ êîí­ñó­ëó áëà­ãî­äàð­íîñòü çà òî, ÷òî îí òùà­òåëü­íî è áåç ëèø­íåé îãëàñ­êè ïðî­âåë ïðåä­âà­ðè­òåëü­íîå äîçíà­íèå. (6) Çàòåì, íàäå­ëèâ êîí­ñó­ëîâ ÷ðåç­âû­÷àé­íû­ìè ïîë­íî­ìî­÷è­ÿ­ìè, ñåíàò ïîðó­÷èë èì ðàñ­ñëå­äî­âàòü äåëî î Âàê­õà­íà­ëè­ÿõ è íî÷­íûõ òàèí­ñòâàõ. Èì áûëî ïîðó­÷å­íî ïîçà­áî­òèòü­ñÿ î áåç­îïàñ­íî­ñòè Ýáó­òèÿ è Ôåöå­íèè, à òàê­æå íàãðà­äà­ìè ïðè­âëå÷ü íîâûõ äîíîñ­÷è­êîâ. (7) Æðå­öîâ ýòèõ òàèíñòâ, áóäü òî æåí­ùè­íû èëè ìóæ­÷è­íû, áûëî âåëå­íî ðàçûñ­êè­âàòü íå òîëü­êî â Ðèìå, íî ïî âñåì ãîðîä­êàì è ìåñòàì ñåëü­ñêèõ ÿðìà­ðîê41, è ïðå­äà­âàòü â ðóêè êîí­ñó­ëàì.  ñòî­ëè­öå áûë îãëà­øåí è ïî Èòà­ëèè ðàçî­ñëàí ýäèêò, (8) çàïðå­ùàþ­ùèé ó÷àñò­íè­êàì Âàê­õà­íà­ëèé óñòðà­è­âàòü ñõîä­êè è ñîáðà­íèÿ äëÿ îòïðàâ­ëå­íèÿ ýòèõ òàèíñòâ, à ãëàâ­íîå, ïðè­âëå÷ü ê îòâåò­ñò­âåí­íî­ñòè òåõ, êòî èñïîëü­çî­âàë ýòè ñîáðà­íèÿ è îáðÿäû â áåç­íðàâ­ñò­âåí­íûõ è ðàç­âðàò­íûõ öåëÿõ. (9) Òàêî­âû áûëè ìåðû, ïðåä­ïðè­íÿ­òûå ñåíà­òîì. Êîí­ñó­ëû ïîðó­÷è­ëè êóðóëü­íûì ýäè­ëàì ðàçûñ­êàòü âñåõ æðå­öîâ ýòî­ãî êóëü­òà, è àðå­ñòî­âàâ, äåð­æàòü ïîä ñòðà­æåé äëÿ ïîñëå­äóþ­ùå­ãî äîïðî­ñà. Ïëå­áåé­ñêèì ýäè­ëàì áûëî ïîðó­÷å­íî ñëåäèòü çà òåì, ÷òîáû ýòè îáðÿäû íèãäå íå ñîâåð­øà­ëèñü ïðè ñâå­òå äíÿ. (10) Óãî­ëîâ­íûì òðè­óì­âè­ðàì42 áûëî ïðè­êà­çà­íî ðàñ­ñòà­âèòü ïî ãîðî­äó êàðà­ó­ëû è íå äîïóñ­êàòü â íî÷­íîå âðå­ìÿ íåäîç­âî­ëåí­íûõ ñáî­ðèù, à äëÿ ïðåä­îò­âðà­ùå­íèÿ ïîä­æî­ãîâ â ïîìîùü èì áûëè ïðè­äà­íû êâèí­êâå­âè­ðû, îòâåò­ñò­âåí­íûå çà áåç­îïàñ­íîñòü ïîñòðî­åê êàæ­äûé â ñâî­åì êâàð­òà­ëå ïî ýòó ñòî­ðî­íó Òèá­ðà.

14. Pe­rac­to in­di­cio ad­vo­lu­ta rur­sus ge­ni­bus pre­ces eas­dem, ut se ab­le­ga­ret, re­pe­ti­vit. [2] Con­sul ro­gat soc­rum ut ali­quam par­tem aedi­um va­cuam fa­ce­ret quo His­pa­la im­mig­ra­ret. Ce­na­cu­lum su­per aedes da­tum est, sca­lis fe­ren­ti­bus in pub­li­cum ob­se­ra­tis, adi­tu in aedes ver­so. [3] Res om­nes Fae­ce­niae ex­templo transla­tae et fa­mi­lia ar­ces­si­ta, et Aebu­tius mig­ra­re ad con­su­lis clien­tem ius­sus.

Ita cum in­di­ces am­bo in po­tes­ta­te es­sent, rem ad se­na­tum Pos­tu­mius de­fert, om­ni­bus or­di­ne ex­po­si­tis, quae de­la­ta pri­mo, quae dein­de ab se in­qui­si­ta fo­rent. [4] Pat­res pa­vor in­gens ce­pit, cum pub­li­co no­mi­ne, ne quid eae co­niu­ra­tio­nes coe­tus­que noc­tur­ni frau­dis oc­cul­tae aut pe­ri­cu­li im­por­ta­rent, tum pri­va­tim suo­rum cui­us­que vi­cem, ne quis ad­fi­nis ei no­xae es­set. [5] Cen­suit autem se­na­tus gra­tias con­su­li agen­das quod eam rem et cum sin­gu­la­ri cu­ra et si­ne ul­lo tu­mul­tu in­ves­ti­gas­set. [6] Quaes­tio­nem dein­de de Bac­cha­na­li­bus sac­ris­que noc­tur­nis extra or­di­nem con­su­li­bus man­dant; in­di­ci­bus Aebu­tio ac Fae­ce­niae ne frau­di ea res sit cu­ra­re et alios in­di­ces prae­miis in­vi­ta­re iubent; [7] sa­cer­do­tes eorum sac­ro­rum, seu vi­ri seu fe­mi­nae es­sent, non Ro­mae mo­do sed per om­nia fo­ra et con­ci­lia­bu­la con­qui­ri, ut in con­su­lum po­tes­ta­te es­sent; edi­ci prae­te­rea in ur­be Ro­ma et per to­tam Ita­liam edic­ta mit­ti, [8] ne quis qui Bac­chis ini­tia­tus es­set cois­se aut con­ve­nis­se sac­ro­rum cau­sa ve­lit, neu quid ta­lis rei di­vi­nae fe­cis­se. An­te om­nia ut quaes­tio de iis ha­bea­tur, qui coie­rint co­niu­ra­ve­rintve, quo stup­rum fla­gi­tium­ve in­fer­re­tur. [9] Haec se­na­tus dec­re­vit. Con­su­les aedi­li­bus cu­ru­li­bus im­pe­ra­runt ut sa­cer­do­tes eius sac­ri om­nes con­qui­re­rent, compre­hen­sos­que li­be­ro concla­vi ad quaes­tio­nem ser­va­rent; aedi­les ple­bis vi­de­rent ne qua sac­ra in oper­to fie­rent. [10] Tri­um­vi­ris ca­pi­ta­li­bus man­da­tum est ut vi­gi­lias dis­po­ne­rent per ur­bem ser­va­rentque ne qui noc­tur­ni coe­tus fie­rent, ut­que ab in­cen­diis ca­ve­re­tur; adiu­to­res tri­um­vi­ris quin­que­vi­ri uls cis Ti­be­rim suae quis­que re­gio­nis aedi­fi­ciis praees­sent.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 40Ñì. ïðè­ìå÷. 75 ê êí. XXXII.
  • 41Èìå­þò­ñÿ â âèäó òîð­ãî­âûå ãîðîä­êè è íåãî­ðîä­ñêèå àäìè­íè­ñò­ðà­òèâ­íûå öåí­òðû îêðåñò­íî­ñòåé Ðèìà.
  • 42Òðè­óì­âè­ðû ïî óãî­ëîâ­íûì äåëàì âåäà­ëè, â ÷àñò­íî­ñòè, è íî÷­íû­ìè êàðà­ó­ëà­ìè â ãîðî­äå (îíè æå íàä­çè­ðà­ëè çà òþðü­ìà­ìè è èñïîë­íå­íè­åì ïðè­ãî­âî­ðîâ, ïðè­íè­ìà­ëè äîíî­ñû î ïðå­ñòóï­ëå­íè­ÿõ, ñàìè ðåøà­ëè ìåë­êèå äåëà).
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364003915 1364003916 1364003917