Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXXIX, ãë. 47

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002.
Ïåðåâîä Ý. Ã. Þíöà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, 1936/1983.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

47. (1) Îòâå­÷àòü íà æàëî­áû áûë äîë­æåí Äåìåò­ðèé, â òî âðå­ìÿ ñîâñåì åùå þíî­øà139. Íåëåã­êî åìó áûëî äåð­æàòü â ïàìÿ­òè âñå äåòà­ëè îáâè­íå­íèé è îòâå­òû íà íèõ, òàê êàê îíè áûëè íå òîëü­êî âåñü­ìà ìíî­ãî­÷èñ­ëåí­íû, íî è â áîëü­øèí­ñòâå ñâî­åì êàñà­ëèñü ïóñòÿ­êî­âûõ âîïðî­ñîâ: (2) ïîãðà­íè÷­íûõ êîí­ôëèê­òîâ, óâî­äà ëþäåé è óãî­íà ñêîòà, ñóäåá­íî­ãî ïðî­èç­âî­ëà, çàïó­ãè­âà­íèÿ èëè ïîä­êó­ïà ñóäåé. (3) Âèäÿ, ÷òî þíî­øà íå ìîæåò äàòü ÿñíûé îòâåò, è ÷òî îíè íå ìîãóò îò íåãî ïîëó­÷èòü èñ÷åð­ïû­âàþ­ùóþ èíôîð­ìà­öèþ, ñåíà­òî­ðû, ñî÷óâ­ñò­âóÿ åãî çàòðóä­íè­òåëü­íî­ìó ïîëî­æå­íèþ, ïðè­êà­çà­ëè ñïðî­ñèòü ó Äåìåò­ðèÿ, ñíàá­äèë ëè Ôèëèïï åãî ïèñü­ìåí­íû­ìè èíñòðóê­öè­ÿ­ìè. (4) Êîãäà þíî­øà ïîä­òâåð­äèë ýòî, ñåíà­òî­ðû ñî÷ëè íàè­ëó÷­øèì íåïî­ñðåä­ñò­âåí­íî îçíà­êî­ìèòü­ñÿ ñ äîâî­äà­ìè öàðÿ ïî êàæ­äî­ìó ïóíê­òó. Îíè ïðè­êà­çà­ëè òîò­÷àñ äîñòà­âèòü ñâè­òîê, è ñ.353 ðàç­ðå­øè­ëè Äåìåò­ðèþ çà÷è­òû­âàòü îòâå­òû ïðÿ­ìî ïî íåé. (5) Òàì áûëè ñæà­òûå îòâå­òû íà êàæ­äîå îáâè­íå­íèå, à èìåí­íî, ÷òî îäíè äåé­ñò­âèÿ öàðü ïðåä­ïðè­íÿë ïî ðåøå­íèþ ðèì­ñêèõ óïîë­íî­ìî­÷åí­íûõ, à äðó­ãèå èõ ðåøå­íèÿ åñëè îí è íå âûïîë­íèë, òî ëèøü ïî âèíå òåõ, êòî åãî îáâè­íÿ­åò. (6) Îòâå­òû ïåðå­ìå­æà­ëèñü ïðî­òå­ñòà­ìè ïî ïîâî­äó íåñïðà­âåä­ëè­âî­ñòè ýòèõ ðåøå­íèé, íå÷åñò­íî­ñòè, ñ êàêîé âåëàñü äèñ­êóñ­ñèÿ ïåðåä Öåöè­ëè­åì, è íåîáîñ­íî­âàí­íî­ñòè íàïà­äîê, ñûïàâ­øèõ­ñÿ íà íåãî îòî­âñþäó. (7) Ñåíàò ýòè ïðè­çíà­êè ðàç­äðà­æå­íèÿ âçÿë íà çàìåò­êó, íî þíî­øå, ñìè­ðåí­íî ïðè­íî­ñèâ­øå­ìó èçâè­íå­íèÿ çà ïðî­âèí­íîñòü îòöà è âïðåäü îáå­ùàâ­øå­ìó òî÷­íî èñïîë­íÿòü âîëþ ñåíà­òà, ðåøå­íî áûëî äàòü ñëå­äóþ­ùèé îòâåò: (8) Ñåíàò ñ÷è­òà­åò â âûñ­øåé ñòå­ïå­íè ïîõâàëü­íûì è ïðà­âèëü­íûì, ÷òî Ôèëèïï, êàêî­âî áû íè áûëî åãî ïîâåäå­íèå, ïðåä­ñòà­âèë îïðàâ­äà­íèÿ ðèì­ëÿ­íàì, ïðè­ñëàâ ê íèì ñâî­åãî ñûíà Äåìåò­ðèÿ. (9) Ñåíàò ãîòîâ ïðî­ñòèòü ïðî­øëîå è çàêðûòü ãëà­çà íà ïðî­ñòóï­êè Ôèëèï­ïà, à îòíî­ñè­òåëü­íî áóäó­ùå­ãî ñ÷è­òà­åò âîç­ìîæ­íûì ïîëî­æèòü­ñÿ íà ÷åñò­íîå ñëî­âî Äåìåò­ðèÿ, (10) èáî õîòÿ ôèçè­÷å­ñêè îí áûë âîç­âðà­ùåí îòöó, ñåðä­öå åãî îñòà­ëîñü çàëîæ­íè­êîì â Ðèìå, è ñåíàò çíà­åò, ÷òî íàñêîëü­êî ýòî ïîç­âî­ëÿ­åò åãî ëîÿëü­íîñòü ê îòöó, ðèì­ñêî­ìó íàðî­äó Äåìåò­ðèé èñêðåííå ïðå­äàí. (11) Èç óâà­æå­íèÿ ê þíî­øå ñåíàò îòïðà­âèò â Ìàêåäî­íèþ íîâûõ óïîë­íî­ìî­÷åí­íûõ, ÷òîáû ïðî­âå­ðèòü ñîáëþäå­íèå îáÿ­çà­òåëüñòâ è èñïðà­âèòü âîç­ìîæ­íûå íàðó­øå­íèÿ, íå íàêà­çû­âàÿ çà íèõ. Ñåíàò åùå ðàç íàïî­ìè­íà­åò Ôèëèï­ïó, ÷òî òîëü­êî áëà­ãî­äà­ðÿ ñâî­å­ìó ñûíó Äåìåò­ðèþ òîò ïîëó­÷à­åò îò ðèì­ñêî­ãî íàðî­äà ïðî­ùå­íèå.

47. Res­pon­den­dum ad om­nia iuve­ni tum ad­mo­dum De­met­rio erat. Cum haud fa­ci­le es­set aut ea, quae obi­ce­ren­tur, aut quae ad­ver­sus ea di­cen­da erant, me­mo­ria complec­ti — [2] nec enim mul­ta so­lum, sed etiam ple­ra­que op­pi­do quam par­va erant, de contro­ver­sia fi­nium, de ho­mi­ni­bus rap­tis pe­co­ri­bus­que abac­tis, de iure aut dic­to per li­bi­di­nem aut non dic­to, de re­bus per vim aut gra­tiam iudi­ca­tis — [3] ni­hil ho­rum ne­que De­met­rium do­ce­re di­lu­ci­de nec se sa­tis li­qui­do dis­ce­re ab eo se­na­tus cum cer­ne­ret pos­se, si­mul et ti­ro­ci­nio et per­tur­ba­tio­ne iuve­nis mo­ve­re­tur, quae­ri ius­sit ab eo, ec­quem de his re­bus com­men­ta­rium a pat­re ac­ce­pis­set. [4] Cum res­pon­dis­set ac­ce­pis­se se, ni­hil pri­us nec po­tius vi­sum est quam re­gis ip­sius de sin­gu­lis res­pon­sa ac­ci­pe­re. Lib­rum ex­templo po­pos­ce­runt, dein­de ut ip­se re­ci­ta­ret per­mi­se­runt. [5] Erant autem de sin­gu­lis re­bus in bre­ve coac­tae cau­sae, ut alia fe­cis­se se se­cun­dum dec­re­ta le­ga­to­rum di­ce­ret, alia non per se ste­tis­se, quo mi­nus fa­ce­ret, sed per eos ip­sos, qui ac­cu­sa­rent. [6] In­ter­po­sue­rat et que­rel­las de ini­qui­ta­te dec­re­to­rum, et quam non ex aequo dis­cep­ta­tum apud Cae­ci­lium fo­ret in­dig­ne­que si­bi nec ul­lo suo me­ri­to in­sul­ta­tum ab om­ni­bus es­set. [7] Has no­tas ir­ri­ta­ti eius ani­mi col­le­git se­na­tus: ce­te­rum alia ex­cu­san­ti iuve­ni, alia re­ci­pien­ti fu­tu­ra ita, ut ma­xi­me vel­let se­na­tus, [8] res­pon­de­ri pla­cuit ni­hil pat­rem eius ne­que rec­tius nec ma­gis quod ex vo­lun­ta­te se­na­tus es­set fe­cis­se, quam quod, ut­cum­que ea ges­ta es­sent, per De­met­rium fi­lium sa­tis­fie­ri vo­luis­set Ro­ma­nis. [9] Mul­ta et dis­si­mu­la­re et ob­li­vis­ci et pa­ti prae­te­ri­ta se­na­tum pos­se, et cre­de­re etiam De­met­rio. [10] Ob­si­dem enim se ani­mum eius ha­be­re, et­si cor­pus pat­ri red­di­de­rit, et sci­re, quan­tum sal­va in pat­rem pie­ta­te pos­sit, ami­cum eum po­pu­li Ro­ma­ni es­se, [11] ho­no­ris­que eius cau­sa mis­su­ros in Ma­ce­do­niam le­ga­tos, ut si quid mi­nus fac­tum sit quam de­bue­rit, tum quo­que si­ne pia­cu­lo re­rum prae­ter­mis­sa­rum fiat. Vel­le etiam sen­ti­re Phi­lip­pum in­teg­ra om­nia si­bi cum po­pu­lo Ro­ma­no De­met­rii fi­lii be­ne­fi­cio es­se.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 139Ñì. âûøå, ãë. 35, 2—3. Äåìåò­ðèþ áûëî òîãäà îêî­ëî 25 ëåò.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007032 1327008059 1327009004 1364003948 1364003949 1364003950