Ïåðåâîä È. È. Ìàõàíüêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
37. (1) Óìåð ïðåòîð Òèáåðèé Ìèíóöèé, à âñêîðå — êîíñóë Ãàé Êàëüïóðíèé è ìíîãèå äðóãèå âèäíûå ìóæè âñåõ ñîñëîâèé. Íàêîíåö ýòî áåäñòâèå äîñòèãëî òàêèõ ðàçìåðîâ, ÷òî åãî ñî÷ëè çíàìåíèåì. (2) Âåëèêîìó ïîíòèôèêó Ãàþ Ñåðâèëèþ ïðèêàçàëè ïîñòàðàòüñÿ ñìÿã÷èòü ãíåâ áîãîâ, äåöåìâèðàì — îáðàòèòüñÿ ê Ñèâèëëèíûì êíèãàì, à êîíñóëó — òîðæåñòâåííî îáåùàòü Àïîëëîíó, Ýñêóëàïó è Çäîðîâüþ74 äàðû è ïîñòàâèòü èì çîëî÷åíûå ñòàòóè, ÷òî îí è ñ.385 èñïîëíèë. (3) Äåöåìâèðû îáúÿâèëè â Ðèìå, à òàêæå ïî âñåì ãîðîäêàì è òîðæèùàì äâóõäíåâíîå ìîëåáñòâèå î çäðàâèè íàðîäà; â íåì, óêðàñèâøèñü âåíêàìè è ñ ëàâðîâûìè âåòâÿìè â ðóêàõ, ó÷àñòâîâàëè âñå ñòàðøå äâåíàäöàòè ëåò. (4) Ñòàëè äàæå ïîäîçðåâàòü çëîé ÷åëîâå÷åñêèé óìûñåë. Ïî ðåøåíèþ ñåíàòà áûëî íà÷àòî ðàññëåäîâàíèå îá îòðàâèòåëüñòâå â Ãîðîäå è íà äåñÿòü ìèëü âîêðóã, ïîðó÷åííîå ïðåòîðó Ãàþ Êëàâäèþ, èçáðàííîìó íà ìåñòî Òèáåðèÿ Ìèíóöèÿ, à â ðûíî÷íûõ ãîðîäêàõ è òîðæèùàõ çà äåñÿòûì ìèëåâûì êàìíåì — Ãàþ Ìåíèþ, ïðåæäå ÷åì îí îòïðàâèòñÿ â ñâîþ ïðîâèíöèþ Ñàðäèíèþ. Íàèáîëåå ïîäîçðèòåëüíîé áûëà ñìåðòü êîíñóëà Ïèçîíà. (5) Ãîâîðèëè, ÷òî åãî èçâåëà æåíà, Êâàðòà Ãîñòèëèÿ. (6) Êîãäà æå ñûí åå Êâèíò Ôóëüâèé Ôëàêê75 áûë îáúÿâëåí êîíñóëîì âìåñòî óìåðøåãî îò÷èìà, åãî ñìåðòü ñòàëà êàçàòüñÿ åùå óæàñíåå. Íàõîäèëèñü ñâèäåòåëè, êîòîðûå ðàññêàçûâàëè, ÷òî ïîñëå òîãî, êàê íà âûáîðàõ îáúÿâëåíû êîíñóëàìè áûëè Àëüáèí è Ïèçîí, à Ôëàêê ïîòåðïåë íåóäà÷ó, ìàòü åãî ïîïðåêíóëà òåì, ÷òî âîò óæå â òðåòèé ðàç åìó îòêàçûâàþò â êîíñóëüñòâå, è äîáàâèëà, ÷òîáû îí ãîòîâèëñÿ ê íîâîìó ñîèñêàòåëüñòâó: íå ïðîéäåò è äâóõ ìåñÿöåâ, êàê îíà äîáüåòñÿ, ÷òîáû îí ñòàë êîíñóëîì. (7) Áûëî è ìíîãî äðóãèõ ñâèäåòåëüñòâ ïî ýòîìó äåëó, íî èìåííî ýòè ñëîâà, ïîäòâåðäèâøèåñÿ íà äåëå, ñòàëè ãëàâíîé ïðè÷èíîé åå îñóæäåíèÿ. (8) Èç-çà òîãî, ÷òî â íà÷àëå ýòîé âåñíû, ïîêà íîâûõ êîíñóëîâ çàäåðæèâàë â Ðèìå íàáîð âîéñêà, îäèí èç íèõ óìåð è ïðèøëîñü âûáèðàòü äðóãîãî âçàìåí, âñå ñäâèíóëîñü â ýòîì ãîäó íà áîëåå ïîçäíèå ñðîêè. (9) Ìåæäó òåì Ïóáëèé Êîðíåëèé è Ìàðê Áåáèé, êîòîðûå â ñâîå êîíñóëüñòâî íå ñîâåðøèëè íè÷åãî ïðèìå÷àòåëüíîãî, âòîðãëèñü â îáëàñòü ëèãóðèéöåâ-àïóàíîâ. |
37. Praetor Ti. Minucius et haud ita multo post consul C. Calpurnius moritur, multique alii omnium ordinum illustres viri. Postremo prodigii loco ea clades haberi coepta est. [2] C. Servilius pontifex maximus piacula irae deum conquirere iussus decemviri libros inspicere, consul Apollini Aesculapio Saluti dona vovere et dare signa inaurata; quae vovit deditque. [3] Decemviri supplicationem in biduum valetudinis causa in urbe et per omnia fora conciliabulaque edixerunt; maiores duodecim annis omnes coronati et lauream in manu tenentes supplicaverunt. [4] Fraudis quoque humanae insinuaverat suspicio animis; et veneficii quaestio ex senatus consulto, quod in urbe propiusve urbem decem milibus passuum esset commissum, C. Claudio praetori, qui in locum Ti. Minucii erat suffectus, ultra decimum lapidem per fora conciliabulaque C. Maenio, priusquam in Sardiniam provinciam traiceret, decreta. Suspecta consulis erat mors maxime. [5] Necatus a Quarta Hostilia uxore dicebatur. [6] Ut quidem filius eius Q. Fulvius Flaccus in locum vitrici consul est declaratus, aliquanto magis infamis mors Pisonis coepit esse; et testes existebant qui post declaratos consules Albinum et Pisonem, quibus comitiis Flaccus tulerat repulsam, et exprobratum ei a matre dicerent quod iam ei tertium negatus consulatus petenti esset, et adiecisse, pararet se ad petendum: intra duos menses effecturam ut consul fieret. [7] Inter multa alia testimonia ad causam pertinentia haec quoque vox, nimis vero eventu comprobata, valuit cur Hostilia damnaretur. [8] Veris principio huius, dum consules novos dilectus Romae tenet, mors deinde alterius et creandi comitia consulis in locum eius omnia tardiora fecerunt, [9] interim P. Cornelius et M. Baebius, qui in consulatu nihil memorabile gesserant, in Apuanos Ligures exercitum induxerunt. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß