Ïåðåâîä È. È. Ìàõàíüêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
58. (1) Áàñòàðíû ìèðíî âîøëè âî Ôðàêèþ. Çàòåì, ïî óõîäå Êîòòîíà è Àíòèãîíà è åùå ïîçæå, ïðîñëûøàâ î ñìåðòè Ôèëèïïà, ôðàêèéöû ñòàëè íåñãîâîð÷èâû â òîðãå, äà è áàñòàðíû íå ìîãëè óäîâëåòâîðèòüñÿ ïîêóïêîé ïðèïàñîâ, òàê ÷òî èõ íåâîçìîæíî áûëî óäåðæàòü â ñòðîþ, ÷òîáû îíè íå ñõîäèëè ñ äîðîãè â ñòîðîíó. (2) Ñ ýòîãî íà÷àëèñü âçàèìíûå îáèäû, êîòîðûå, óìíîæàÿñü, ïðèâåëè ê âîéíå. Íàêîíåö ôðàêèéöû, áóäó÷è íå â ñîñòîÿíèè ñäåðæàòü ïðåâîñõîäÿùåãî ñèëîé è ÷èñëåííîñòüþ íåïðèÿòåëÿ, îñòàâèëè ðàâíèííûå ñ.398 ñåëåíèÿ è îòñòóïèëè íà ãîðó îãðîìíîé âûñîòû, êîòîðóþ íàçûâàþò Äîíóêà145. (3) È êàê êîãäà-òî ãàëëîâ, ãðàáèâøèõ Äåëüôû146, ãîâîðÿò, óíè÷òîæèëà áóðÿ, òàê è áàñòàðíîâ, êîãäà îíè ñòàëè áûëî âçáèðàòüñÿ ê âåðøèíå, çàñòèãëà òàêàÿ æå áóðÿ. (4) Íà íèõ îáðóøèëñÿ ëèâåíü, çàòåì ÷àñòûé ãðàä ñ ìîùíûìè ðàñêàòàìè ãðîìà è îñëåïëÿþùèìè ìîëíèÿìè, (5) êîòîðûå, êàçàëîñü, öåëèëè ïðÿìî â ëþäåé, è íå òîëüêî ïðîñòûå âîèíû, íî è âîæäè, ïîðàæåííûå, ïàäàëè íà çåìëþ. (6)  ñòðåìèòåëüíîì áåãñòâå íåîñòîðîæíûå áàñòàðíû ñðûâàëèñü è ïàäàëè ñ âûñî÷àéøèõ ñêàë, è õîòÿ èõ ïðåñëåäîâàëè ôðàêèéöû, ñàìè áàñòàðíû ãîâîðèëè, ÷òî âèíîþ èõ áåãñòâà áîãè è ÷òî íåáî îáðóøèâàåòñÿ íà íèõ147. (7) Êîãäà îíè, ðàññåÿííûå áóðåé, ðàñòåðÿâ ïîëîâèíó îðóæèÿ, ñëîâíî ïîñëå êîðàáëåêðóøåíèÿ, âåðíóëèñü â ëàãåðü, òî ñòàëè äåðæàòü ñîâåò, ÷òî äåëàòü äàëüøå. Òóò íà÷àëèñü ðàçíîãëàñèÿ: îäíè ñ÷èòàëè, ÷òî ñëåäóåò îòñòóïèòü, äðóãèå — âîéòè â Äàðäàíèþ. (8) Îêîëî òðèäöàòè òûñÿ÷ ÷åëîâåê, ïðåäâîäèìûå Êëîíäèêîì, ïîøëè âïåðåä; îñòàëüíûå âåðíóëèñü ê Àïîëëîíèè è Ìåñåìâðèè148, îòêóäà è âûøëè. (9) Çàâëàäåâ öàðñòâîì, Ïåðñåé ïðèêàçàë óáèòü Àíòèãîíà149 è, ïîêà óêðåïëÿë ñâîå ïîëîæåíèå, îòïðàâèë â Ðèì ïîñëîâ äëÿ âîçîáíîâëåíèÿ ñóùåñòâîâàâøåé ïðè îòöå äðóæáû è ñ ïðîñüáîé ê ñåíàòó ïðèçíàòü åãî öàðåì. Òàêîâû áûëè ñîáûòèÿ ýòîãî ãîäà â Ìàêåäîíèè. |
58. Primum ingressi sunt pacato agmine. Digressu deinde Cottonis et Antigoni et haud multo post fama mortis Philippi neque Thraces commercio faciles erant, neque Bastarnae empto contenti esse poterant aut in agmine contineri ne decederent via. [2] Inde iniuriae ultro citroque fieri, quarum in dies incremento bellum exarsit. Postremo Thraces cum vim ac multitudinem sustinere hostium non possent, relictis campestribus vicis in montem ingentis altitudinis — Donucam vocant — concesserunt. [3] Quo cum subire Bastarnae vellent, quali tempestate Gallos spoliantes Delphos fama est peremptos esse, talis tum Bastarnas nequiquam ad iuga montium appropinquantes oppressit. [4] Neque enim imbre tantum effuso, dein creberrima grandine obruti sunt cum ingenti fragore caeli tonitribusque et fulguribus praestringentibus aciem oculorum, [5] sed fulmina etiam sic undique micabant ut peti viderentur corpora, nec solum milites sed etiam principes icti caderent. [6] Itaque cum praecipiti fuga per rupes praealtas improvidi sternerentur ruerentque, instabant quidem perculsis Thraces, sed ipsi deos auctores fugae esse caelumque in se ruere aiebant. [7] Dissipati procella cum tamquam ex naufragio plerique semermes in castra, unde profecti erant, redissent, consultari quid agerent coeptum. Inde orta dissensio, aliis redeundum aliis penetrandum in Dardaniam censentibus; [8] triginta ferme milia hominum Clondico duce quo profecti erant pervenerunt, cetera multitudo retro qua venerat Apolloniam Mesembriamque repetit. [9] Perseus potitus regno interfici Antigonum iussit; et dum firmaret res, legatos Romam ad amicitiam paternam renovandam petendumque ut rex ab senatu appellaretur misit. Haec eo anno in Macedonia gesta. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß