Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XLI, ãë. 17

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Â. Í. ×åìáåðäæè.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9

17. (1)  ýòî æå âðå­ìÿ Òèáå­ðèé Ñåì­ï­ðî­íèé â Ñàð­äè­íèè ïîñëå ìíî­ãèõ óñïåø­íûõ ñðà­æå­íèé ïîêî­ðèë ñàð­äîâ. (2) Ïÿò­íà­äöàòü òûñÿ÷ âðà­ãîâ áûëî óáè­òî, âñå îòëî­æèâ­øè­å­ñÿ ïëå­ìå­íà ñàð­äîâ îïÿòü ïîä­÷è­íè­ëèñü. Ñ ïðåæ­íèõ äàí­íè­êîâ âçûñ­êà­ëè äâîé­íóþ ïîäàòü, îñòàëü­íûå ðàñ­ïëà­òè­ëèñü õëå­áîì43. (3) Ïîñëå çàìè­ðå­íèÿ ïðî­âèí­öèè ñî âñå­ãî îñò­ðî­âà ñîáðà­ëè äâå­ñòè òðèä­öàòü çàëîæ­íè­êîâ, à â Ðèì îòïðà­âè­ëè ïîñëîâ ñîîá­ùèòü îá ýòîì è ïðî­ñèòü ñåíàò âîçäàòü ïî÷å­ñòè áåñ­ñìåðò­íûì áîãàì çà âñå ñîâåð­øåí­íîå ïîä âîäè­òåëü­ñò­âîì è ïðè àóñïè­öè­ÿõ Òèáå­ðèÿ Ñåì­ï­ðî­íèÿ, à ñàìî­ìó åìó ïîç­âî­ëèòü îñòà­âèòü ïðî­âèí­öèþ è âçÿòü ñ ñîáîé âîé­ñêî44. (4) Âûñëó­øàâ ïîñëîâ â õðà­ìå Àïîë­ëî­íà, ñåíàò íàçíà­÷èë äâóõ­äíåâ­íîå ìîëåá­ñò­âèå, ïðè­êà­çàë êîí­ñó­ëàì ïðè­íå­ñòè â æåðò­âó ñîðîê âçðîñ­ëûõ æèâîò­íûõ, à Òèáå­ðèþ Ñåì­ï­ðî­íèþ ïîâå­ëåë îñòàòü­ñÿ ñ âîé­ñêîì â ïðî­âèí­öèè ïðî­êîí­ñó­ëîì åùå íà ãîä.

(5) Íàçíà­÷åí­íûå íà òðå­òèé äåíü äî ñåêñ­òèëü­ñêèõ íîí âûáî­ðû êîí­ñó­ëà âìå­ñòî ñêîí­÷àâ­øå­ãî­ñÿ áûëè â òîò ñàìûé äåíü çàâåð­øå­íû. (6) Êîí­ñóë Êâèíò Ïåòè­ëèé îáú­ÿâèë ñâî­èì ñîòî­âà­ðè­ùåì Ãàÿ Âàëå­ðèÿ Ëåâè́íà, âûáðàí­íî­ãî ñ òåì, ÷òîáû îí ñðà­çó æå âñòó­ïèë â äîëæ­íîñòü. Ñàì Êâèíò Ïåòè­ëèé äàâ­íî óæå ðâàë­ñÿ â ñâîþ ïðî­âèí­öèþ, à òóò êàê ðàç êñòà­òè ïðè­ñïå­ëà âåñòü î âîñ­ñòà­íèè ëèãó­ðèé­öåâ: â ñåêñ­òèëü­ñêèå íîíû îí îòáûë èç Ðèìà, îáëà­÷èâ­øèñü â âîåí­íûé ïëàù <>45. Âûñëó­øàâ èçâå­ñòèÿ î ìÿòå­æå, ñåíàò ïðè­êà­çàë òðåòüå­ìó ëåãè­î­íó îòïðà­âèòü­ñÿ ê ïðî­êîí­ñó­ëó Ãàþ Êëàâ­äèþ â Ãàë­ëèþ, (7) à êîðà­áåëü­íûì äóóì­âè­ðàì — â Ïèçó, ÷òîáû îíè, ïëà­âàÿ âäîëü ëèãó­ðèé­ñêî­ãî ïîáå­ðå­æüÿ, îòâðà­ùà­ëè îïàñ­íîñòü ñ ìîðÿ. (8)  òîé æå Ïèçå êîí­ñóë Ïåòè­ëèé âåëåë ñîáðàòü­ñÿ è âîé­ñêó, íàçíà­÷èâ äëÿ ýòî­ãî äåíü. (9) Ïðî­êîí­ñóë Ãàé Êëàâ­äèé òàê­æå, óñëû­øàâ î ëèãó­ðèé­ñêîì âîñ­ñòà­íèè, êðî­ìå òåõ ñèë, ÷òî áûëè ïðè íåì â Ïàð­ìå, ïðè­âåë ê ãðà­íè­öàì Ëèãó­ðèè âîé­ñêî èç íàñêî­ðî íàáðàí­íûõ âîè­íîâ.

17. Et Ti. Sempro­nius eodem tem­po­re in Sar­di­nia mul­tis se­cun­dis proe­liis Sar­dos per­do­muit. [2] Quin­de­cim mi­lia hos­tium sunt cae­sa, om­nes Sar­do­rum po­pu­li qui de­fe­ce­rant in di­cio­nem re­dac­ti. Sti­pen­dia­riis ve­te­ri­bus dup­lex vec­ti­gal im­pe­ra­tum exac­tum­que; ce­te­ri fru­men­tum con­tu­le­runt. [3] Pa­ca­ta pro­vin­cia ob­si­di­bus­que ex to­ta in­su­la du­cen­tis tri­gin­ta ac­cep­tis, le­ga­ti Ro­mam qui ea nun­tia­rent mis­si qui­que ab se­na­tu pe­te­rent ut ob eas res duc­tu aus­pi­cio­que Ti. Sempro­ni pros­pe­re ges­tas diis im­mor­ta­li­bus ho­nos ha­be­re­tur, ip­si­que de­ce­den­ti de pro­vin­cia exer­ci­tum se­cum de­por­ta­re li­ce­ret. [4] Se­na­tus in aede Apol­li­nis le­ga­to­rum ver­bis audi­tis suppli­ca­tio­nem in bi­duum dec­re­vit, et quad­ra­gin­ta maio­ri­bus hos­tiis con­su­les sac­ri­fi­ca­re ius­sit, Ti. Sempro­nium pro­con­su­lem exer­ci­tum­que eo an­no in pro­vin­cia ma­ne­re.

[5] Co­mi­tia dein­de con­su­lis uni­us sub­ro­gan­di, quae in an­te diem ter­tium no­nas Sex­ti­les edic­ta erant, eo ip­so die sunt con­fec­ta. [6] Q. Pe­ti­lius con­sul col­le­gam, qui ex­templo ma­gistra­tum oc­ci­pe­ret, crea­vit C. Va­le­rium Lae­vi­num. Ip­se iam diu cu­pi­dus pro­vin­ciae, cum op­por­tu­nae cu­pi­di­ta­ti eius lit­te­rae ad­la­tae es­sent Li­gu­res re­bel­las­se, no­nis Sex­ti­li­bus pa­lu­da­tus. . . . Se­na­tus lit­te­ris audi­tis tu­mul­tus eius cau­sa le­gio­nem ter­tiam ad C. Clau­dium pro­con­su­lem in Gal­liam pro­fi­cis­ci ius­sit, [7] et duum­vi­ros na­va­les cum clas­se Pi­sas ire, qui Li­gu­rum oram, ma­ri­ti­mum quo­que ter­ro­rem ad­mo­ven­tes, cir­cum­vec­ta­ren­tur. [8] Eodem Pi­sas et Q. Pe­ti­lius con­sul ad con­ve­nien­dum exer­ci­tui diem edi­xe­rat. [9] Et C. Clau­dius pro­con­sul audi­ta re­bel­lio­ne Li­gu­rum prae­ter eas co­pias quas se­cum Par­mae ha­be­bat su­bi­ta­riis col­lec­tis mi­li­ti­bus exer­ci­tum ad fi­nes Li­gu­rum ad­mo­vit.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 43Ñð.: XXXVI, 2, 12, ñë.; XXXVII, 2, 12. Íåÿñ­íî, âçè­ìà­ëàñü ëè äâîé­íàÿ äåñÿ­òè­íà èç ãîäà â ãîä èëè îò ñëó­÷àÿ ê ñëó­÷àþ.
  • 44Ïîñëåä­íÿÿ ïðîñü­áà áûëà, â ñóù­íî­ñòè, ïðåä­âà­ðè­òåëü­íîé ïðîñü­áîé î òðè­óì­ôå.
  • 45Ïðåä­ïî­ëî­æè­òåëü­íîå âîñ­ñòà­íîâ­ëå­íèå ëàêó­íû (ïî Ñýé­äæó): «…â ñâîþ ïðî­âèí­öèþ è ïðè­ñëàë îòòóäà ïèñü­ìî î ñâî­èõ óñïå­õàõ…»
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364004118 1364004119 1364004120