Ïåðåâîä Ì. Ï. Ôåäîðîâà, È. Ô. Ìàêàðåíêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002)
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
5. (1) Ïåðñåé, çàíÿòûé ìûñëÿìè î âîéíå, çàäóìàííîé åùå ïðè æèçíè îòöà, ñòàðàëñÿ ïðèâëå÷ü ê ñåáå íå òîëüêî âñå ïëåìåíà, íî è îòäåëüíûå îáùèíû Ãðåöèè: ñ ýòîé öåëüþ îí îòïðàâëÿë ïîâñþäó ïîñîëüñòâà è áîëüøå ñóëèë, ÷åì îêàçûâàë óñëóã. (2) Òåì íå ìåíåå îí óñïåë ìíîãèõ ñêëîíèòü íà ñâîþ ñòîðîíó è ïîëüçîâàëñÿ ãîðàçäî áî́ëüøèì ðàñïîëîæåíèåì, ÷åì Ýâìåí, (3) õîòÿ ïîñëåäíåìó çà åãî áëàãîäåÿíèÿ è óñëóãè áûëè îáÿçàíû ïî÷òè âñå ãîñóäàðñòâà è î÷åíü ìíîãèå âëèÿòåëüíûå ëèöà Ãðåöèè; ïðèòîì, áóäó÷è öàðåì, îí âåë ñåáÿ òàê, ÷òî ïîäâëàñòíûå åìó ãîðîäà íå ïîæåëàëè áû ïîìåíÿòüñÿ ñâîèì ïîëîæåíèåì íè ñ êàêèì ñâîáîäíûì ãîñóäàðñòâîì. (4) Î Ïåðñåå, íàïðîòèâ, õîäèëè ñëóõè, áóäòî ïîñëå ñìåðòè îòöà îí ñâîèìè ðóêàìè óáèë æåíó; Àïåëëåñà, êîòîðûé íåêîãäà ïðèâåë â èñïîëíåíèå åãî çëîäåéñêèé óìûñåë — ïîãóáèòü áðàòà è íàõîäèëñÿ â èçãíàíèè âñëåäñòâèå ïðåñëåäîâàíèé Ôèëèïïà, æåëàâøåãî íàêàçàòü åãî çà ýòî, îí âûçâàë ê ñåáå, ñóëÿ ùåäðûå íàãðàäû çà èñïîëíåíèå òàêîãî âàæíîãî äåëà, è òàéíî óìåðòâèë. (5) Íåñìîòðÿ íà òî ÷òî Ïåðñåé îïîçîðèë ñåáÿ ñ.423 ìíîãèìè ïðåñòóïëåíèÿìè êàê ó ñåáÿ íà ðîäèíå, òàê è âíå ñâîåãî ãîñóäàðñòâà, íåñìîòðÿ íà òî ÷òî çà íèì íå çíàëè íèêàêèõ çàñëóã, âñå-òàêè áîëüøèíñòâî ãðå÷åñêèõ ãîñóäàðñòâ îòäàâàëî åìó ïðåäïî÷òåíèå ïåðåä Ýâìåíîì, êîòîðûé ñâÿòî ÷òèë óçû ðîäñòâà, áûë ñïðàâåäëèâ êàê ïî îòíîøåíèþ ê ñâîèì ïîääàííûì, òàê è êî âñåì ëþäÿì: (6) òî ëè îíè ïðèâûêëè ê ñëàâå è âåëè÷èþ ìàêåäîíñêèõ öàðåé è ïðåçèðàëè íåäàâíî âîçíèêøåå öàðñòâî11, òî ëè æàæäàëè ïåðåìåí, òî ëè íå õîòåëè âìåøàòåëüñòâà ðèìëÿí â ñâîè äåëà. (7) Ìåæäó òåì íå òîëüêî â Ýòîëèè, íî è â Ôåññàëèè îãðîìíûå äîëãè ïîðîäèëè ìÿòåæè, è çëî ýòî, êàê çàðàçà, ïðîíèêëî è â ñîñåäíþþ Ïåððåáèþ. (8) Ïîëó÷èâ èçâåñòèå î òîì, ÷òî ôåññàëèéöû óæå âçÿëèñü çà îðóæèå, ñåíàò íàïðàâèë Àïïèÿ Êëàâäèÿ12 ïîñëîì ðàçîáðàòü äåëî è óñïîêîèòü âîëíåíèÿ. (9) Íàêàçàâ ãëàâàðåé îáåèõ âðàæäóþùèõ ïàðòèé, îí îáëåã÷èë äîëãîâûå îáÿçàòåëüñòâà, îòÿãîùåííûå íåïîìåðíûìè ïðîöåíòàìè, äîáèâøèñü ñîãëàñèÿ îò çíà÷èòåëüíîé ÷àñòè çàèìîäàâöåâ, à óïëàòó äåéñòâèòåëüíîãî äîëãà ðàçëîæèë íà äåñÿòü ëåò. (10) Òîò æå Àïïèé è òåì æå ñïîñîáîì óëàäèë äåëà è â Ïåððåáèè. Æàëîáû ýòîëèéöåâ áûëè ðàññìîòðåíû Ìàðêîì Ìàðöåëëîì13 ïðèìåðíî òîãäà æå â Äåëüôàõ. Ýòè æàëîáû áûëè èçëîæåíû ñ òîé æå íåïðèìèðèìîé íåíàâèñòüþ, êàêàÿ è ïðèâåëà ýòîëèéöåâ ê ìåæäîóñîáíîé âîéíå. (11) Êîãäà Ìàðöåëë ïîíÿë, ÷òî îáå ñòîðîíû âåäóò áîðüáó ñ áåçîãëÿäíîé äåðçîñòüþ, òî íå ïîæåëàë ñâîèì ïðèãîâîðîì ïîìî÷ü èëè ïîìåøàòü íè îäíîé èç íèõ; îí óïðîñèë îáå ñòîðîíû âîçäåðæàòüñÿ îò âîéíû è ïðåêðàòèòü ðàçäîðû, ïðåäàâ çàáâåíèþ ïðîøëîå. (12) Ïðèìèðåíèå îíè çàêðåïèëè, îáìåíÿâøèñü çàëîæíèêàìè. Ñîäåðæàòü çàëîæíèêîâ ñîãëàñèëèñü â Êîðèíôå. |
5. Perseus bellum iam vivo patre cogitatum in animo volvens omnes non gentes modo Graeciae, sed civitates etiam legationibus mittendis, pollicendo plura quam praestando, sibi conciliabat. [2] Erant autem magnae partis hominum ad favorem eius inclinati animi, et aliquanto quam in Eumenem propensiores, [3] cum Eumenis beneficiis muneribusque omnes Graeciae civitates et plerique principum obligati essent, et ita se in regno suo gereret ut quae sub dicione eius urbes essent, nullius liberae civitatis fortunam secum mutatam vellent. [4] Contra Persea fama erat post patris mortem uxorem manu sua occidisse; Apellem, ministrum quondam fraudis in fratre tollendo atque ob id quaesitum a Philippo ad supplicium, exulantem accersitum post patris mortem ingentibus promissis ad praemia tantae perpetratae rei clam interfecisse. [5] Intestinis externisque praeterea multis caedibus infamem nec ullo commendabilem merito praeferebant vulgo civitates tam pio erga propinquos, tam iusto in cives, tam munifico erga omnes homines regi, [6] seu fama et maiestate Macedonum regum praeoccupati ad spernendam originem novi regni, seu mutationis rerum cupidi, seu quia omnia non obiecta esse Romanis volebant. [7] Erant autem non Aetoli modo in seditionibus propter ingentem vim aeris alieni, sed Thessali etiam; et contagione velut tabes in Perrhaebiam quoque id pervaserat malum. [8] Cum Thessalos in armis esse nuntiatum esset, Ap. Claudium legatum ad eas res aspiciendas componendasque senatus misit. [9] Qui utriusque partis principibus castigatis, cum iniusto faenore gravatum aes alienum, ipsis magna ex parte concedentibus qui onerarant levasset, iusti crediti solutionem in decem annorum pensiones distribuit. [10] Per eundem Appium eodemque modo compositae in Perrhaebia res. Aetolorum causas M. Marcellus Delphis per idem tempus iisdem hostilibus actas animis quos intestino gesserant bello cognovit. [11] Cum certatum utrimque temeritate atque audacia cerneret, decreto quidem suo neutram partem aut levare aut onerare voluit; communiter ab utrisque petit abstinerent bello et oblivione praeteritorum discordias finirent. [12] Huius reconciliationis inter ipsos fides obsidibus ultro citroque datis firmata est. Corinthus, ut ibi deponerentur obsides, convenit. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß