Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XLII, ãë. 6

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002.
Ïåðåâîä Ì. Ï. Ôåäîðîâà, È. Ô. Ìàêàðåíêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

6. (1) Èç Äåëüô, ïîñëå îêîí­÷à­íèÿ ýòî­ëèé­ñêî­ãî ñîáðà­íèÿ, Ìàð­öåëë íàïðà­âèë­ñÿ â Ïåëî­ïîí­íåñ, ãäå íàçíà­÷èë ñîáðà­íèå àõåé­öåâ14. (2) Çäåñü, îòî­çâàâ­øèñü ñ áîëü­øîé ïîõâà­ëîé îá àõåé­ñêîì íàðî­äå çà òî÷­íîå èñïîë­íå­íèå ñòà­ðèí­íî­ãî ïîñòà­íîâ­ëå­íèÿ, çàïðå­ùàâ­øå­ãî ìàêåäîí­ñêèì öàðÿì ïåðå­ñòó­ïàòü ãðà­íè­öû Àõàéè15, îí òåì ñàìûì îáíà­ðó­æèë íåíà­âèñòü ðèì­ëÿí ê Ïåð­ñåþ. (3) È ÷òîáû ýòà íåíà­âèñòü ñêî­ðåå ïðî­ÿâè­ëàñü, öàðü Ýâìåí ÿâèë­ñÿ â Ðèì ñ çàïèñ­êîé î ïðè­ãîòîâ­ëå­íè­ÿõ ìàêåäîí­ñêî­ãî öàðÿ ê âîéíå, ñîñòàâ­ëåí­íîé íà îñíî­âå ñîáðàí­íûõ ñâåäå­íèé. (4)  ýòî æå âðå­ìÿ ê öàðþ íàïðà­âè­ëè ïÿòå­ðûõ ïîñëîâ äëÿ îçíà­êîì­ëå­íèÿ ñ ïîëî­æå­íè­åì äåë â Ìàêåäî­íèè. Èì æå áûëî ïîâå­ëå­íî çàåõàòü â Àëåê­ñàí­äðèþ äëÿ âîç­îá­íîâ­ëå­íèÿ äðóæ­áû ñ Ïòî­ëå­ìå­åì16. (5) Ýòè­ìè ïîñëà­ìè áûëè: Ãàé Âàëå­ðèé, Ãàé Ëóòà­öèé Öåð­êîí, Êâèíò Áåáèé Ñóëü­êà, Ìàðê Êîð­íå­ëèé Ìàì­ìó­ëà, Ìàðê Öåöè­ëèé Äåíòð. (6) Òîãäà æå â Ðèì ïðè­áû­ëè ïîñëû îò öàðÿ Àíòèî­õà17 ñ Àïîë­ëî­íè­åì âî ãëà­âå. ßâèâ­øèñü â ñåíàò, îí, ññû­ëà­ÿñü íà ìíî­ãèå óâà­æè­òåëü­íûå ïðè­÷è­íû, ïðåæ­äå âñå­ãî èçâè­íèë­ñÿ çà öàðÿ, êîòî­ðûé ïðè­ñëàë äàíü ïîç­æå óñòà­íîâ­ëåí­íî­ãî ñðî­êà; (7) òåïåðü îí-äå ñàì äîñòà­âèë âñå äåíü­ãè ñïîë­íà è ïðî­ñèë î ñíèñ­õîæ­äå­íèè ê öàðþ çà îïîçäà­íèå; (8) êðî­ìå òîãî, îí ïðè­âåç ïîäà­ðîê — çîëîòûå ñîñóäû âåñîì â ïÿòü­ñîò ôóí­òîâ. Àíòèîõ ïðî­ñèë, ÷òîáû ðèì­ñêèé íàðîä âîç­îá­íî­âèë ñ íèì äðó­æå­ñò­âåí­íûé ñîþç, çàêëþ­÷åí­íûé êîãäà-òî ñ åãî îòöîì, è îòäàë åìó ïðè­êà­çà­íèÿ, êàêèå ñëå­äó­åò äàâàòü äîá­ðî­ìó è âåð­íî­ìó ñîþç­íè­êó — öàðþ, — îí îáå­ùà­åò íå óêëî­íÿòü­ñÿ íè îò êàêîé îáÿ­çàí­íî­ñòè. (9) Âåäü êîãäà îí æèë â Ðèìå, ñåíàò ñäå­ëàë åìó ñòîëü­êî äîáðà, ñ.424 ðèì­ñêàÿ ìîëî­äåæü îáðà­ùà­ëàñü ñ íèì òàê ïðåä­ó­ïðåäè­òåëü­íî, ÷òî ñðå­äè âñåõ ñîñëî­âèé îí ÷óâ­ñò­âî­âàë ñåáÿ ñêî­ðåå öàðåì, ÷åì çàëîæ­íè­êîì. (10) Ïîñëàì áûë äàí áëà­ãî­ñêëîí­íûé îòâåò, è ãîðîä­ñêîé ïðå­òîð Àâë Àòè­ëèé ïîëó­÷èë ïðè­êàç âîç­îá­íî­âèòü ñ Àíòèîõîì ñîþç, çàêëþ­÷åí­íûé â ñâîå âðå­ìÿ åãî îòöîì. (11) Ïðè­âå­çåí­íóþ äàíü ïðè­íÿ­ëè ãîðîä­ñêèå êâå­ñòî­ðû, à çîëîòûå ñîñóäû — öåí­çî­ðû, êîòî­ðûì ïîðó­÷è­ëè ðàç­ìå­ñòèòü èõ â õðà­ìàõ ïî ñâî­å­ìó óñìîò­ðå­íèþ. Ïîñëó îòïðà­âè­ëè â ïîäà­ðîê ñòî òûñÿ÷ àññîâ18, îòâå­ëè áåñ­ïëàò­íîå ïîìå­ùå­íèå äëÿ æèëüÿ è ïîñòà­íî­âè­ëè âûïëà­÷è­âàòü åìó ñîäåð­æà­íèå, ïîêà îí áóäåò â Èòà­ëèè. (12) Ðèì­ñêèå ïîñëû, áûâ­øèå â Ñèðèè, äîíåñ­ëè ñåíà­òó î òîì, ÷òî Àïîë­ëî­íèé â âåëè­÷àé­øåì ïî÷å­òå ó öàðÿ è î÷åíü ðàñ­ïî­ëî­æåí ê ðèì­ñêî­ìó íàðî­äó.

6. A Del­phis et Aeto­li­co con­ci­lio Mar­cel­lus in Pe­lo­pon­ne­sum traie­cit Aegi­um, quo Achaeis edi­xe­rat con­ven­tum. [2] Ubi col­lau­da­ta gen­te quod constan­ter ve­tus dec­re­tum de ar­cen­dis adi­tu fi­nium re­gi­bus Ma­ce­do­num te­nuis­sent, in­sig­ne ad­ver­sus Per­sea odi­um Ro­ma­no­rum fe­cit; [3] quod ut ma­tu­rius erum­pe­ret, Eume­nes rex com­men­ta­rium fe­rens se­cum, quod de ap­pa­ra­ti­bus bel­li om­nia in­qui­rens fe­ce­rat, Ro­mam ve­nit. [4] Per idem tem­pus quin­que le­ga­ti ad re­gem mis­si, qui res in Ma­ce­do­nia as­pi­ce­rent. Ale­xandriam iidem ad Pto­le­mae­um re­no­van­dae ami­ci­tiae cau­sa pro­fi­cis­ci ius­si. [5] Le­ga­ti erant hi: C. Va­le­rius C. Lu­ta­tius Cer­co Q. Bae­bius Sul­ca M. Cor­ne­lius Mam­mu­la M. Cae­ci­lius Den­ter. [6] Et ab An­tio­cho re­ge sub idem tem­pus le­ga­ti ve­ne­runt; quo­rum prin­ceps Apol­lo­nius in se­na­tum intro­duc­tus mul­tis ius­tis­que cau­sis re­gem ex­cu­sa­vit, quod sti­pen­dium se­rius quam ad diem praes­ta­ret; [7] id se om­ne ad­ve­xis­se, ne cui­us ni­si tem­po­ris gra­tia re­gi fie­ret. [8] Do­num prae­te­rea af­fer­re, va­sa aurea quin­gen­tum pon­do. Pe­te­re re­gem ut, quae cum pat­re suo so­cie­tas at­que ami­ci­tia fuis­set, ea se­cum re­no­va­re­tur, im­pe­ra­ret­que si­bi po­pu­lus Ro­ma­nus, quae bo­no fi­de­li­que so­cio re­gi es­sent im­pe­ran­da; se in nul­lo us­quam ces­sa­tu­rum of­fi­cio. [9] Ea me­ri­ta in se se­na­tus fuis­se cum Ro­mae es­set, eam co­mi­ta­tem iuven­tu­tis, ut pro re­ge non pro ob­si­de om­ni­bus or­di­ni­bus fue­rit. [10] Le­ga­tis be­nig­ne res­pon­sum, et so­cie­ta­tem re­no­va­re cum An­tio­cho quae cum pat­re eius fue­rat, A. Ati­lius prae­tor ur­ba­nus ius­sus. [11] Quaes­to­res ur­ba­ni sti­pen­dium, va­sa aurea cen­so­res ac­ce­pe­runt, eis­que ne­go­tium da­tum est ut po­ne­rent ea in qui­bus templis vi­de­re­tur; le­ga­to cen­tum mi­lium aeris mu­nus mis­sum et aedes li­be­rae hos­pi­tio da­tae sumptus­que dec­re­tus, do­nec in Ita­lia es­set. [12] Le­ga­ti qui in Sy­ria fue­rant re­nun­tia­ve­rant in ma­xi­mo eum ho­no­re apud re­gem es­se ami­cis­si­mum­que po­pu­lo Ro­ma­no.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 14Ñð.: XXXIX, 33, 7—8.
  • 15Ñð.: XLI, 23, 1 è 6—7 (è äàëåå).
  • 16Ýòî Ïòî­ëå­ìåé VI Ôèëî­ìå­òîð, êîòî­ðûé â 180 ã. äî í. ý. ìàëü­÷è­êîì íàñëå­äî­âàë ñâî­å­ìó îòöó Ïòî­ëå­ìåþ V Ýïè­ôà­íó (Ëèâèé íå ðàñ­ñêà­çû­âà­åò îá ýòîì).
  • 17Àíòèîõ IV Ýïè­ôàí; ñì. î íåì âûøå: XLI, 20, 1 ñë.
  • 18Îáû÷­íàÿ ñòî­è­ìîñòü ïîäàð­êîâ ÷ëå­íó ïîñîëü­ñòâà ñîñòàâ­ëÿ­ëà 2 òûñ. àññîâ (ñð. íèæå, ãë. 19, 6).
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364004207 1364004208 1364004209