Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XLII, ãë. 22

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002.
Ïåðåâîä Ì. Ï. Ôåäîðîâà, È. Ô. Ìàêàðåíêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8

22. (1) Òîëü­êî òîãäà êîí­ñó­ëû îòïðà­âè­ëèñü â ñâîþ ïðî­âèí­öèþ è ïðè­íÿ­ëè âîé­ñêî îò Ìàð­êà Ïîïè­ëèÿ. (2) Ñàì æå Ïîïè­ëèé íå ðåøàë­ñÿ âîç­âðà­òèòü­ñÿ â Ðèì; çíàÿ íåðàñ­ïî­ëî­æå­íèå ê ñåáå ñåíà­òà è åùå áî́ëüøóþ íåíà­âèñòü íàðî­äà, îí áîÿë­ñÿ îòâå­÷àòü ïåðåä ñóäîì òîãî ñàìî­ãî ïðå­òî­ðà, êîòî­ðûé ñäå­ëàë â ñåíà­òå çàïðîñ î íàçíà­÷åí­íîì ïðî­òèâ íåãî, Ïîïè­ëèÿ, ñëåä­ñò­âèè. (3) Îäíà­êî ýòè ïîïûò­êè óêëî­íèòü­ñÿ îò ñóäà ïðåä­ó­ïðåäè­ëè íàðîä­íûå òðè­áó­íû, âíåñ­øèå åùå îäíî ïðåä­ëî­æå­íèå: ÷òîáû â ñëó­÷àå íåÿâ­êè Ïîïè­ëèÿ â Ðèì ê íîÿáðü­ñêèì ñ.434 èäàì46 Ãàé Ëèöè­íèé çàî÷­íî ðàñ­ñìîò­ðåë åãî äåëî è âûíåñ ïðè­ãî­âîð. (4) Ïðè­íóæ­äåí­íûé ýòèì íîâûì çàêî­íîì Ïîïè­ëèé âåð­íóë­ñÿ â Ðèì, ÿâèë­ñÿ â ñåíàò, âñòðå­÷åí­íûé ñòðàø­íîé íåíà­âè­ñòüþ. (5) Ïîñëå ãíåâ­íûõ âûñòóï­ëå­íèé ìíî­ãèõ ñåíà­òî­ðîâ ïðè­íÿ­òî áûëî ïîñòà­íîâ­ëå­íèå, îáÿ­çû­âàþ­ùåå ïðå­òî­ðîâ Ãàÿ Ëèöè­íèÿ è Ãíåÿ Ñèöè­íèÿ ïîçà­áî­òèòü­ñÿ î âîç­âðà­ùå­íèè ñâî­áî­äû òåì ëèãó­ðèé­öàì, êîòî­ðûå íå áûëè âðà­ãà­ìè Ðèìà ñî âðå­ìå­íè êîí­ñóëü­ñòâà Êâèí­òà Ôóëü­âèÿ è Ëóöèÿ Ìàí­ëèÿ47, à êîí­ñó­ëà Ãàÿ Ïîïè­ëèÿ — î ïðå­äî­ñòàâ­ëå­íèè èì çåìåëü çà ðåêîé Ïàäîì. (6) Ýòî ïîñòà­íîâ­ëå­íèå ñåíà­òà âåð­íó­ëî ñâî­áî­äó ìíî­ãèì òûñÿ­÷àì ëþäåé; èõ ïåðå­âå­ëè çà Ïàä è íàäå­ëè­ëè çåì­ëåé. (7) Ìàðê Ïîïè­ëèé ñîãëàñ­íî çàêî­íó Ìàð­öèÿ48 äâà­æäû çàùè­ùàë­ñÿ íà ñóäå ïåðåä Ãàåì Ëèöè­íè­åì; íà òðå­òèé ðàç ïðå­òîð, èç óâà­æå­íèÿ ê îòñóò­ñò­âó­þ­ùå­ìó êîí­ñó­ëó è óñòó­ïàÿ ìîëü­áàì ñåìüè Ïîïè­ëè­åâ, íàçíà­÷èë ïîä­ñóäè­ìî­ìó ÿâêó íà ìàð­òîâ­ñêèå èäû, òî åñòü íà òîò äåíü, êîãäà â äîëæ­íîñòü âñòó­ïà­ëè íîâûå ìàãè­ñò­ðà­òû; òîãäà, ñäå­ëàâ­øèñü ÷àñò­íûì ëèöîì, Ëèöè­íèé óæå íå ìîã áû òâî­ðèòü ñóä. (8) Òàê ñ ïîìî­ùüþ õèò­ðîé óëîâ­êè áûë îáîé­äåí çàêîí îá îòâå­òå çà äåëî ëèãó­ðèé­öåâ.

22. Tum de­mum con­su­les in pro­vin­ciam pro­fec­ti sunt exer­ci­tum­que a M. Po­pi­lio ac­ce­pe­runt. [2] Ne­que ta­men M. Po­pi­lius re­ver­ti Ro­mam aude­bat, ne cau­sam di­ce­ret ad­ver­so se­na­tu, in­fes­tio­re po­pu­lo, apud prae­to­rem, qui de quaes­tio­ne in se pro­po­si­ta se­na­tum con­su­luis­set. [3] Huic det­rac­ta­tio­ni eius tri­bu­ni ple­bis al­te­rius ro­ga­tio­nis de­nun­tia­tio­ne oc­cur­re­runt ut, si non an­te idus No­vembres in ur­bem Ro­mam introis­set, de ab­sen­te eo C. Li­ci­nius sta­tue­ret ac iudi­ca­ret. [4] Hoc trac­tus vin­cu­lo cum re­dis­set, in­gen­ti cum in­vi­dia in se­na­tum ve­nit. [5] Ibi cum la­ce­ra­tus iur­giis mul­to­rum es­set, se­na­tus con­sul­tum fac­tum est ut qui Li­gu­rum post Q. Ful­vium L. Man­lium con­su­les hos­tes non fuis­sent, ut eos C. Li­ci­nius Cn. Si­ci­nius prae­to­res in li­ber­ta­tem res­ti­tuen­dos cu­ra­rent, ag­rum­que iis trans Pa­dum con­sul C. Po­pi­lius da­ret. [6] Mul­ta mi­lia ho­mi­num hoc se­na­tus con­sul­to res­ti­tu­ta in li­ber­ta­tem, transduc­tis­que Pa­dum ager est as­sig­na­tus. [7] M. Po­pi­lius ro­ga­tio­ne Mar­cia bis apud C. Li­ci­nium cau­sam di­xit; ter­tio prae­tor, gra­tia con­su­lis ab­sen­tis et Po­pi­liae fa­mi­liae pre­ci­bus vic­tus, idi­bus Mar­tiis ades­se reum ius­sit, quo die no­vi ma­gistra­tus ini­tu­ri erant ho­no­rem, ne di­ce­ret ius qui pri­va­tus fu­tu­rus es­set. [8] Ita ro­ga­tio de Li­gu­ri­bus ar­te fal­la­ci elu­sa est.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 46Ò. å. ê 13 íîÿá­ðÿ.
  • 47Êîí­ñó­ëû 179 ã. äî í. ý. Ñì.: XL, 43, 4.
  • 48Ñð. âûøå, ãë. 21, 8. Îáû÷­íàÿ ïðî­öåäó­ðà òðå­áî­âà­ëà òðåõ ñëó­øà­íèé äëÿ ëþáî­ãî ñóäåá­íî­ãî ïðî­öåñ­ñà.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007032 1327008059 1327009004 1364004223 1364004224 1364004225