Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XLII, ãë. 21

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002.
Ïåðåâîä Ì. Ï. Ôåäîðîâà, È. Ô. Ìàêàðåíêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8

21. (1) Êîí­ñó­ëû âñå åùå íå îòáû­ëè â ñâîþ ïðî­âèí­öèþ41, òàê êàê íå ïîâè­íî­âà­ëèñü ñåíà­òó, òðå­áî­âàâ­øå­ìó îò íèõ äîêëà­äà î äåëå Ìàð­êà Ïîïè­ëèÿ, à ñåíàò òâåð­äî ðåøèë íå âûíî­ñèòü íèêà­êèõ ïîñòà­íîâ­ëå­íèé äî òîãî, êàê î íåì áóäåò äîëî­æå­íî. (2) Íåíà­âèñòü ê Ïîïè­ëèþ åùå áîëåå óñè­ëè­ëàñü èç-çà åãî äîíå­ñå­íèÿ, èçâå­ùàâ­øå­ãî, ÷òî ïðî­êîí­ñóë âòî­ðè÷­íî ñðà­çèë­ñÿ ñ ëèãó­ðèé­ñêèì ïëå­ìå­íåì, ñòà­òåë­ëà­òà­ìè, è èñòðå­áèë øåñòü òûñÿ÷ ÷åëî­âåê. Âñëåä­ñò­âèå ýòîé íåñïðà­âåä­ëè­âîé âîé­íû è äðó­ãèå ïëå­ìå­íà Ëèãó­ðèè òîæå âçÿ­ëèñü çà îðó­æèå. (3) Òîãäà â ñåíà­òå ñòà­ëè êîðèòü êàê îòñóò­ñò­âó­þ­ùå­ãî Ïîïè­ëèÿ, êîòî­ðûé, íàðó­øàÿ áîæå­ñêèé è ÷åëî­âå­÷å­ñêèé çàêî­íû, ïîøåë âîé­íîé íà ñäàâ­øèõ­ñÿ è ïîáóäèë ê âîñ­ñòà­íèþ çàìè­ðåí­íûå ïëå­ìå­íà, òàê è êîí­ñó­ëîâ, íå æåëàâ­øèõ åõàòü íà ìåñòî íàçíà­÷å­íèÿ. (4) ×åð­ïàÿ ðåøè­ìîñòü â åäè­íî­äó­øèè îòöîâ, íàðîä­íûå òðè­áó­íû Ìàðê Ìàð­öèé Ñåð­ìîí è Êâèíò Ìàð­öèé Ñöèë­ëà çàÿâè­ëè, ÷òî îíè ïîä­âåðã­íóò êîí­ñó­ëîâ äåíåæ­íî­ìó øòðà­ôó, åñëè òå íå îòïðà­âÿò­ñÿ â ïðî­âèí­öèþ, è ïðî­÷è­òà­ëè â ñåíà­òå ïðî­åêò çàêî­íà î ñäàâ­øèõ­ñÿ ëèãó­ðèé­öàõ, êîòî­ðûé îíè ñîáè­ðà­ëèñü îáíà­ðî­äî­âàòü. (5)  íåì ïðåä­ïè­ñû­âà­ëîñü, ÷òîáû ñåíàò, ïðè­íå­ñÿ êëÿò­âó42, íàçíà­÷èë ÷åëî­âå­êà, êîòî­ðûé ðàñ­ñëå­äó­åò, êîìó èç ñäàâ­øèõ­ñÿ ñòà­òåë­ëà­òîâ íå âîç­âðà­òè­ëè ñâî­áî­äó äî áëè­æàé­øèõ ñåêñ­òèëü­ñêèõ êàëåíä43, è íàêà­æåò òîãî, êòî çëî­íà­ìå­ðåí­íî ïðî­äàë èõ â ðàá­ñòâî. Çàòåì ñ îäîá­ðå­íèÿ ñåíà­òà ýòîò çàêî­íî­ïðî­åêò áûë îáíà­ðî­äî­âàí. (6) Ïðåæ­äå ÷åì êîí­ñó­ëû âûåõà­ëè èç Ðèìà, Ãàé Öèöå­ðåé, ïðå­òîð ïðåäû­äó­ùå­ãî ãîäà, áûë ïðè­íÿò ñåíà­òîì â õðà­ìå Áåë­ëî­íû. (7) Îïè­ñû­âàÿ ñâîè ïîäâè­ãè íà Êîð­ñè­êå44, îí ïðî­ñèë íàçíà­÷èòü åìó òðè­óìô è íàêî­íåö, êàê ê ýòî­ìó âðå­ìå­íè âîøëî óæå â îáûê­íî­âå­íèå äåëàòü áåç ñîèç­âî­ëå­íèÿ ãîñóäàð­ñòâà, ñïðà­âèë åãî íà Àëü­áàí­ñêîé ãîðå45. (8) Ïðåä­ëî­æå­íèå Ìàð­öèÿ î ëèãó­ðèé­öàõ áûëî åäè­íî­äóø­íî îäîá­ðå­íî è ïðè­íÿ­òî íàðîä­íûì ñîáðà­íè­åì. Íà îñíî­âà­íèè ýòî­ãî ïîñòà­íîâ­ëå­íèÿ ïðå­òîð Ãàé Ëèöè­íèé ñïðî­ñèë ñåíàò, êîìó òîò æåëà­åò ïîðó­÷èòü ñëåä­ñò­âèå, íàçíà­÷åí­íîå çàêî­íîì. Îòöû ïðè­êà­çà­ëè âåñòè ðàñ­ñëå­äî­âà­íèå åìó ñàìî­ìó.

21. Con­su­les ad id tem­pus in pro­vin­ciam non exie­rant, quia ne­que, uti de M. Po­pi­lio re­fer­rent se­na­tui ob­se­que­ban­tur, et ni­hil aliud de­cer­ne­re pri­us sta­tu­tum pat­ri­bus erat. [2] Auc­ta etiam in­vi­dia est Po­pi­li lit­te­ris qui­bus ite­rum cum Sta­tel­la­ti­bus Li­gu­ri­bus pro­con­sul pug­nas­se se scrip­sit ac sex mi­lia eorum oc­ci­dis­se; prop­ter cui­us iniu­riam bel­li ce­te­ri quo­que Li­gu­rum po­pu­li ad ar­ma ierunt. [3] Tum ve­ro non ab­sens mo­do Po­pi­lius, qui de­di­tis contra ius ac fas bel­lum in­tu­lis­set et pa­ca­tos ad re­bel­lan­dum in­ci­tas­set, sed con­su­les, quod non exi­rent in pro­vin­ciam, in se­na­tu incre­pi­ti. [4] Hoc con­sen­su pat­rum ac­cen­si M. Mar­cius Ser­mo et Q. Mar­cius Scil­la, tri­bu­ni ple­bis, et con­su­li­bus mul­tam se dic­tu­ros ni­si in pro­vin­ciam exi­rent de­nun­tia­runt, et ro­ga­tio­nem, quam de Li­gu­ri­bus de­di­tis pro­mul­ga­re in ani­mo ha­be­rent, in se­na­tu re­ci­ta­runt. [5] San­cie­ba­tur ut qui ex Sta­tel­lis de­di­tis in li­ber­ta­tem res­ti­tu­tus an­te kal. Sex­ti­les pri­mas non es­set, cui­us do­lo ma­lo is in ser­vi­tu­tem ve­nis­set, ut iura­tus se­na­tus de­cer­ne­ret, qui eam rem quae­re­ret ani­mad­ver­te­ret­que. Ex auc­to­ri­ta­te dein­de se­na­tus eam ro­ga­tio­nem pro­mul­ga­runt. [6] Pri­us­quam pro­fi­cis­ce­ren­tur con­su­les, C. Ci­ce­reio, prae­to­ri prio­ris an­ni, ad aedem Bel­lo­nae se­na­tus da­tus est. [7] Is ex­po­si­tis quas in Cor­si­ca res ges­sis­set pos­tu­la­to­que frustra tri­um­pho, in mon­te Al­ba­no, quod iam in mo­rem ve­ne­rat, ut si­ne pub­li­ca auc­to­ri­ta­te fie­ret, tri­um­pha­vit. [8] Ro­ga­tio­nem Mar­ciam de Li­gu­ri­bus mag­no con­sen­su ple­bes sci­vit ius­sit­que. Ex eo ple­bis­ci­to C. Li­ci­nius prae­tor con­su­luit se­na­tum, quem quae­re­re ea ro­ga­tio­ne vel­let. Pat­res ip­sum eum quae­re­re ius­se­runt.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 41Ñì. âûøå, ãë. 10, 15.
  • 42Ñð.: XXIV, 33, 14; XXX, 40, 12 è ïðè­ìå÷. 117 ê êí. XXX.
  • 43Ò. å. äî 1 àâãó­ñòà.
  • 44Ñì. âûøå, ãë. 7, 1—2.
  • 45Ñð.: XXXIII, 23, 3, 8 è ïðè­ìå÷. 58 ê êí. XXXIII.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1260010223 1327007031 1327008013 1364004222 1364004223 1364004224