Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XLII, ãë. 43

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002.
Ïåðåâîä Ì. Ï. Ôåäîðîâà, È. Ô. Ìàêàðåíêîâà.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, E. T. Sage, A. C. Schlesinger, 1938/1991.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

43. (1) Ðå÷ü ýòà áûëà âûñëó­øà­íà ñ îäîá­ðå­íè­åì, è Ìàð­öèé ïðåä­ëî­æèë íàïðà­âèòü â Ðèì ïîñëîâ. Òàê êàê ïðè­çíà­âàë íåîá­õî­äè­ìîñòü èñïðî­áî­âàòü âñå äî åäè­íî­ãî ñðåä­ñòâà, íå óïóñ­êàÿ íè ìàëåé­øåé íàäåæ­äû íà áëà­ãî­ïðè­ÿò­íûé èñõîä äåëà, êîíåö áåñåäû ïðî­øåë â îáñóæ­äå­íèè òîãî, êàêèì îáðà­çîì îáåñ­ïå­÷èòü ïîñëàì áåç­îïàñ­íîñòü â ïóòè. (2) Áûëî î÷å­âèä­íî, ÷òî äëÿ ýòîé öåëè íåîá­õî­äè­ìî ïðî­ñèòü ïåðå­ìè­ðèÿ, è õîòÿ Ìàð­öèé æåëàë ýòî­ãî è, çàòå­âàÿ ïåðå­ãî­âî­ðû, òîëü­êî ýòî­ãî è äîáè­âàë­ñÿ, íà ïðîñü­áó öàðÿ îí ñîãëà­ñèë­ñÿ ñ òðóäîì è ëèøü â âèäå áîëü­øî­ãî îäîë­æå­íèÿ. (3) À âåäü ðèì­ëÿíå òîãäà íå ïîä­ãîòî­âè­ëèñü åùå êàê ñëå­äó­åò ê âîéíå, íå áûëî ó íèõ ïîä ðóêîé íè÷å­ãî — íè âîé­ñêà, íè ïîë­êî­âî­ä­öà, òîãäà êàê Ïåð­ñåé áûë ïîë­íî­ñòüþ ñíà­ðÿ­æåí è ïîä­ãîòîâ­ëåí è, åñëè áû íå îñëå­ïè­ëà åãî íè íà ÷åì íå îñíî­âàí­íàÿ íàäåæ­äà íà ìèð, ïðè ïîë­íîé ñâî­åé áîå­âîé ãîòîâ­íî­ñòè ëåã­êî ìîã áû îòêðûòü âîåí­íûå äåé­ñò­âèÿ â óäîá­íîå äëÿ ñåáÿ è íåáëà­ãî­ïðè­ÿò­íîå äëÿ ïðî­òèâ­íè­êà âðå­ìÿ.

(4) Ïîñëå ýòèõ ïåðå­ãî­âî­ðîâ, çàðó­÷èâ­øèñü îáå­ùà­íè­åì, ÷òî ñîñòî­èò­ñÿ ïåðå­ìè­ðèå, ðèì­ñêèå ïîñëû òîò­÷àñ íàïðà­âè­ëèñü â Áåî­òèþ. (5) Òàì óæå íà÷à­ëèñü âîë­íå­íèÿ, òàê êàê íåêî­òî­ðûå èç ñîþç­íûõ íàðî­äîâ, åäâà óñëû­øàâ î íàìå­ðå­íèè ðèì­ñêèõ ïîñëîâ âûÿñ­íèòü, êàêèì îòäåëü­íûì ãîðî­äàì íå íðà­âè­ëîñü çàêëþ­÷å­íèå ñîþ­çà ñ öàðåì, îòêà­çà­ëèñü îò ó÷à­ñòèÿ â îáùåì ñîáðà­íèè áåî­òèé­öåâ. (6) Åùå â ïóòè ðèì­ëÿí ïåðå­õâà­òè­ëè ñíà­÷à­ëà ñ.450 õåðî­íåé­ñêèå, ïîòîì ôèâàí­ñêèå ïîñëû, óòâåð­æäàâ­øèå, ÷òî èõ ãîðî­äà íå ïðè­íè­ìà­ëè ó÷à­ñòèÿ â ñîáðà­íèè, íà êîòî­ðîì áûë çàêëþ­÷åí òîò ñîþç ñ öàðåì. Ðèì­ëÿíå, íå äàâ íèêà­êî­ãî îòâå­òà íà ìåñòå, ïðåä­ëî­æè­ëè èì ñëå­äî­âàòü çà ñîáîé â Õàë­êèäó. (7) Ðàçäî­ðû èíî­ãî ðîäà ïîðî­äè­ëè áîëü­øîå íàïðÿ­æå­íèå â Ôèâàõ. Ïàð­òèÿ áåî­òèé­öåâ, ïîòåð­ïåâ­øàÿ íåóäà­÷ó íà ñîáðà­íèè íà âûáî­ðàõ áåîòàð­õà110, ìñòÿ çà íàíå­ñåí­íóþ îáèäó, ñîáðà­ëà áîëü­øóþ òîë­ïó íàðî­äà è âûíåñ­ëà ïîñòà­íîâ­ëå­íèå — íå ïðè­íè­ìàòü áåîòàð­õîâ â ãîðî­äà. (8) Âñå èçãíàí­íè­êè óäà­ëè­ëèñü â Ôåñ­ïèè, ãäå èõ ïðè­íÿ­ëè áåç êîëå­áà­íèÿ; çàòåì, ñ ïåðå­ìå­íîé îáùå­ãî íàñòðî­å­íèÿ, èõ ñíî­âà ïðè­çâà­ëè â Ôèâû, è òàì îíè èçäà­ëè ïîñòà­íîâ­ëå­íèå î òîì, ÷òî äâå­íà­äöàòü ÷åëî­âåê, êîòî­ðûå, áóäó÷è ÷àñò­íû­ìè ëèöà­ìè, ñîçâà­ëè íàðîä­íîå ñîáðà­íèå, äîëæ­íû áûòü íàêà­çà­íû èçãíà­íè­åì. (9) Ïîñëå ýòî­ãî íîâûé ïðå­òîð, à èìåí­íî Èñìå­íèé, ÷åëî­âåê çíàò­íûé è âëè­ÿ­òåëü­íûé, ïðî­âåë ïîñòà­íîâ­ëå­íèå, çàî÷­íî ïðè­ãî­âà­ðè­âàâ­øåå èõ ê ñìåðò­íîé êàç­íè. Îñóæ­äåí­íûå áåæà­ëè â Õàë­êèäó; îòòóäà îíè íàïðà­âè­ëèñü ê ðèì­ëÿ­íàì â Ëàðè­ñó è çäåñü âûñòà­âè­ëè Èñìå­íèÿ ãëàâ­íûì âèíîâ­íè­êîì ñîþ­çà, çàêëþ­÷åí­íî­ãî ñ Ïåð­ñå­åì. Èç ýòî­ãî ñïî­ðà âîç­íèê­ëà áîðü­áà ïàð­òèé. (10)  êîí­öå êîí­öîâ ê ðèì­ëÿ­íàì ÿâè­ëèñü ïðåä­ñòà­âè­òå­ëè îáå­èõ ñòî­ðîí, à òàê­æå èçãíàí­íè­êè è îáâè­íè­òå­ëè Èñìå­íèÿ è ñàì Èñìå­íèé.

43. Haec di­cen­ti ei cum as­sen­sum es­set, Mar­cius auc­tor fuit mit­ten­di Ro­mam le­ga­tos; cum ex­pe­rien­da om­nia ad ul­ti­mum nec prae­ter­mit­ten­dam spem ul­lam cen­suis­set rex, re­li­qua con­sul­ta­tio erat, quo­nam mo­do tu­tum iter le­ga­tis es­set. [2] Ad id cum ne­ces­sa­ria pe­ti­tio in­du­tia­rum vi­de­re­tur cu­pe­ret­que Mar­cius ne­que aliud col­lo­quio pe­tis­set, gra­va­te et in mag­nam gra­tiam pe­ten­tis con­ces­sit. [3] Ni­hil enim sa­tis pa­ra­tum ad bel­lum in prae­sen­tia ha­be­bant Ro­ma­ni, non exer­ci­tum, non du­cem, cum Per­seus, ni spes va­na pa­cis oc­cae­cas­set con­si­lia, om­nia prae­pa­ra­ta at­que instruc­ta ha­be­ret et suo ma­xi­me tem­po­re at­que alie­no hos­ti­bus in­ci­pe­re bel­lum pos­set.

[4] Ab hoc col­lo­quio, fi­de in­du­tia­rum in­ter­po­si­ta, le­ga­ti Ro­ma­ni in Boeo­tiam con­fes­tim pro­fec­ti sunt. [5] Ibi mo­tus coe­pe­rat es­se dis­ce­den­ti­bus a so­cie­ta­te com­mu­nis con­ci­lii Boeo­to­rum qui­bus­dam po­pu­lis, ex quo re­nun­tia­tum erat res­pon­dis­se le­ga­tos ap­pa­ri­tu­rum, qui­bus po­pu­lis prop­rie so­cie­ta­tem cum re­ge iun­gi displi­cuis­set. [6] Pri­mi a Chae­ro­nia le­ga­ti dein­de a The­bis in ip­so iti­ne­re oc­cur­re­runt, af­fir­man­tes non in­ter­fuis­se se, quo so­cie­tas ea dec­re­ta es­set con­ci­lio; quos le­ga­ti, nul­lo in prae­sen­tia res­pon­so da­to, Chal­ci­dem se se­qui ius­se­runt. [7] The­bis mag­na con­ten­tio or­ta erat ex alio cer­ta­mi­ne. Co­mi­tiis prae­to­ris et Boeo­tar­cha­rum vic­ta pars iniu­riam per­se­quens coac­ta mul­ti­tu­di­ne dec­re­tum The­bis fe­cit ne Boeo­tar­chae ur­bi­bus re­ci­pe­ren­tur. Exu­les Thes­pias uni­ver­si con­ces­se­runt; [8] in­de — re­cep­ti enim si­ne cuncta­tio­ne erant — The­bas iam mu­ta­tis ani­mis re­vo­ca­ti dec­re­tum fa­ciunt, ut duo­de­cim, qui pri­va­ti coe­tum et con­ci­lium ha­buis­sent, exi­lio mul­ta­ren­tur. [9] No­vus dein­de prae­tor — Is­me­nias is erat, vir no­bi­lis ac po­tens — ca­pi­ta­lis poe­nae ab­sen­tes eos dec­re­to dam­nat. Chal­ci­dem fu­ge­rant; in­de ad Ro­ma­nos La­ri­sam pro­fec­ti cau­sam cum Per­seo so­cie­ta­tis in Is­me­niam con­tu­le­rant; ex ea con­ten­tio­ne or­tum cer­ta­men. [10] Ut­rius­que tum par­tis le­ga­ti ad Ro­ma­nos ve­ne­runt, et exu­les ac­cu­sa­to­res­que Is­me­niae et Is­me­nias ip­se.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 110Ñì. ïðè­ìå÷. 79 ê êí. XXXIII.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007032 1327008059 1327009004 1364004244 1364004245 1364004246