Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XLIII, ãë. 8

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Í. Ï. Ãðèíöåðà, Ò. È. Äàâûäîâîé, Ì. Ì. Ñîêîëüñêîé.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, A. C. Schlesinger, 1951/1989.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

8. (1) Áûëî ïîñòà­íîâ­ëå­íî âûçâàòü Ëóêðå­öèÿ â ñåíàò, ÷òîáû îí ñàì èçëî­æèë äåëî è îïðàâ­äàë­ñÿ. (2) Íî êîãäà îí ÿâèë­ñÿ, åìó ïðè­øëîñü âûñëó­øàòü â ãëà­çà ãîðàçäî áîëü­øå, ÷åì ãîâî­ðè­ëîñü â åãî îòñóò­ñò­âèå, è îáâè­íè­òå­ëè ïîÿâè­ëèñü ãðîç­íåé è ñèëü­íåå — äâà íàðîä­íûõ òðè­áó­íà, Ìàíèé Þâåí­òèé Òàëü­íà è Ãíåé Àâôèäèé. (3) Îíè íå òîëü­êî ðàç­áðà­íè­ëè åãî â ñåíà­òå, íî åùå ïðè­òà­ùè­ëè ñèëîé íà íàðîä­íóþ ñõîä­êó, ãäå ïîñëå âñÿ­÷å­ñêèõ ïîíî­øå­íèé è íàçíà­÷è­ëè åìó äåíü ñóäà. (4) Õàë­êèäÿ­íàì ïðå­òîð Êâèíò Ìåíèé ïî ïðè­êà­çó ñåíà­òà îòâå­òèë, ÷òî çàñëó­ãè èõ ïåðåä ðèì­ñêèì íàðî­äîì, êàê ïðåæ­íèå, òàê è â íûíåø­íåé âîéíå, èçâåñò­íû ñåíà­òó, êîòî­ðûé íå ñîìíå­âà­åò­ñÿ â ïðàâ­äè­âî­ñòè èõ ðå÷åé, è çà òî èì äîëæ­íàÿ áëà­ãî­äàð­íîñòü. (5) À ÷òî òâî­ðè­ëîñü è òâî­ðèò­ñÿ ïðå­òî­ðà­ìè Ãàåì Ëóêðå­öè­åì è Ëóöè­åì Ãîð­òåí­çè­åì, íà êîòî­ðûõ îíè æàëó­þò­ñÿ, òàê òâî­ðè­ëîñü ýòî è òâî­ðèò­ñÿ îòíþäü íå ïî âîëå ñåíà­òà, ÷åãî íå ìîæåò íå ïîíè­ìàòü âñÿ­êèé, (6) êòî çíà­åò, ÷òî ðèì­ñêèé íàðîä íà÷àë âîé­íó ñ Ïåð­ñå­åì, à ïðåæ­äå ñ åãî îòöîì Ôèëèï­ïîì çà ñâî­áî­äó Ãðå­öèè43, à íå çàòåì, ÷òîáû ðèì­ñêèå âîå­íà­÷àëü­íè­êè ïðè­òåñ­íÿ­ëè ñîþç­íè­êîâ è äðó­çåé. (7) Ñåíàò äàñò õàë­êèäÿ­íàì ïèñü­ìà ê ïðå­òî­ðó Ëóöèþ Ãîð­òåí­çèþ î òîì, ÷òî ñåíàò íåäî­âî­ëåí äåé­ñò­âè­ÿ­ìè, íà êîòî­ðûå îíè æàëó­þò­ñÿ; à åñëè êòî èç ñâî­áîä­íûõ ïîïàë â ðàá­ñòâî, òî ïóñòü ïðå­òîð òîò­÷àñ ïîçà­áî­òèò­ñÿ ðàçûñ­êàòü èõ è âåð­íóòü èì ñâî­áî­äó; à èç ìîðÿ­êîâ íà ïîñòîé îïðå­äå­ëÿòü äîëæ­íî òîëü­êî íà÷àëü­íè­êîâ. (8) Òàê îòïè­ñà­íî áûëî Ãîð­òåí­çèþ ïî âåëå­íüþ ñåíà­òà. Ïîñëàì áûëî âûäà­íî â ïîäà­ðîê ïî äâå òûñÿ­÷è àññîâ, à äëÿ Ìèêè­òè­î­íà íà êàçåí­íûé ñ÷åò íàíÿ­òà ïîâîç­êà, ÷òîáû ñ óäîá­ñòâà­ìè äîñòà­âèòü åãî â Áðóí­äè­çèé. (9) Êîãäà íàñòàë äåíü ñóäà, òðè­áó­íû îáâè­íè­ëè Ãàÿ Ëóêðå­öèÿ ïåðåä íàðî­äîì è ïðè­ãî­âî­ðè­ëè åãî ê øòðà­ôó â ìèë­ëè­îí àññîâ; (10) è â íàðîä­íîì ñîáðà­íèè âñå òðèä­öàòü ïÿòü òðèá ïðè­çíà­ëè åãî âèíîâ­íûì44.

8. Ac­cer­se­re in se­na­tum Luc­re­tium pla­cuit, ut dis­cep­ta­ret co­ram pur­ga­ret­que se­se. [2] Ce­te­rum mul­to plu­ra prae­sens audi­vit, quam in ab­sen­tem iac­ta erant; et gra­vio­res po­ten­tio­res­que ac­ces­se­re ac­cu­sa­to­res duo tri­bu­ni ple­bis, M’. Iuven­tius Tal­na et Cn. Aufi­dius. [3] Ii non in se­na­tu mo­do eum la­ce­ra­runt, sed in con­tio­nem etiam pertrac­to mul­tis obiec­tis pro­bis diem di­xe­runt. [4] Se­na­tus ius­su Chal­ci­den­si­bus Q. Mae­nius prae­tor res­pon­dit, quae be­ne me­ri­tos se­se et an­te et in eo bel­lo quod ge­ra­tur de po­pu­lo Ro­ma­no di­cant, ea et sci­re ve­ra eos re­fer­re se­na­tum et pe­rin­de ac de­beant gra­ta es­se. [5] Quae fac­ta a C. Luc­re­tio fie­ri­que ab L. Hor­ten­sio prae­to­ri­bus Ro­ma­nis que­ran­tur, ea ne­que fac­ta ne­que fie­ri vo­lun­ta­te se­na­tus quem non pos­se exis­ti­ma­re, [6] qui sciat bel­lum Per­sei et an­te Phi­lip­po, pat­ri eius, in­tu­lis­se po­pu­lum Ro­ma­num pro li­ber­ta­te Grae­ciae, non ut ea a ma­gistra­ti­bus suis so­cii at­que ami­ci pa­te­ren­tur? [7] Lit­te­ras se ad L. Hor­ten­sium prae­to­rem da­tu­ros es­se, quae Chal­ci­den­ses que­ran­tur ac­ta, ea se­na­tui non pla­ce­re; si qui in ser­vi­tu­tem li­be­ri ve­nis­sent, ut eos con­qui­ren­dos pri­mo quo­que tem­po­re res­ti­tuen­dos­que in li­ber­ta­tem cu­ra­ret; so­cio­rum na­va­lium ne­mi­nem prae­ter ma­gistros in hos­pi­tia de­du­ci aequ­um cen­se­re. [8] Haec Hor­ten­sio ius­su se­na­tus scrip­ta. Mu­ne­ra bi­num mi­lium aeris le­ga­tis mis­sa et ve­hi­cu­la Mi­cy­thio­ni pub­li­ce lo­ca­ta, quae eum Brun­di­sium com­mo­de per­ve­he­rent. [9] C. Luc­re­tium, ubi dies quae dic­ta erat ve­nit, tri­bu­ni ad po­pu­lum ac­cu­sa­runt mul­tam­que de­ciens cen­tum mi­lium aeris di­xe­runt. [10] Co­mi­tiis ha­bi­tis om­nes quin­que et tri­gin­ta tri­bus eum con­dem­na­runt.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 43Ëîçóíã ðèì­ñêîé ïîëè­òè­êè íà âîñòî­êå. Ñð.: XXXIV, 58, 11—12; XXXVII, 54, 17 è äð.
  • 44Ïðè­ãî­âîð çäåñü âûíî­ñÿò òðè­áóò­íûå êîìè­öèè (íàðîä­íîå ñîáðà­íèå, ãîëî­ñó­þ­ùåå ïî òðè­áàì). Ñð. íèæå, ãë. 16, 11—16, ãäå ñóäåá­íîé èíñòàí­öè­åé âûñòó­ïà­þò öåí­òó­ðè­àò­íûå êîìè­öèè (ñð. ïðè­ìå÷. 79).
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1260010223 1327007031 1327008013 1364004309 1364004310 1364004311