Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XLIII, ãë. 12

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì III. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì: Ì., «Íàóêà», 1994.
Ïåðåâîä Í. Ï. Ãðèíöåðà, Ò. È. Äàâûäîâîé, Ì. Ì. Ñîêîëüñêîé.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, A. C. Schlesinger, 1951/1989.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

12. (1)  íà÷à­ëå ñëå­äóþ­ùå­ãî ãîäà, êîãäà íîâûå êîí­ñó­ëû Êâèíò Ìàð­öèé è Ãíåé Ñåð­âè­ëèé ñäå­ëà­ëè â ñåíà­òå çàïðîñ î ïðî­âèí­öè­ÿõ, ñåíàò ïîñòà­íî­âèë, ÷òîáû îíè ïî óãî­âî­ðó èëè æåðå­áüåâ­êîé ðåøè­ëè, êîìó èç íèõ äîñòà­íåò­ñÿ Èòà­ëèÿ, à êîìó Ìàêåäî­íèÿ; (2) íåîá­õî­äè­ìûå ïîïîë­íå­íèÿ äëÿ âîéñê â ýòîé è äðó­ãîé ïðî­âèí­öèè ñî÷ëè íóæ­íûì îïðå­äå­ëèòü çàðà­íåå, ÷òîáû íå áûëî ìåñòà ëèöå­ïðè­ÿ­òèþ. (3) Äëÿ Ìàêåäî­íèè ñî÷ëè íóæ­íûì íàáðàòü ïåõîòû øåñòü òûñÿ÷59 ðèì­ëÿí è øåñòü òûñÿ÷ ëàòèí­ñêèõ ñîþç­íè­êîâ, à êîí­íè­öû îò ðèì­ëÿí äâå­ñòè ïÿòü­äå­ñÿò âñàä­íè­êîâ è òðè­ñòà îò ñîþç­íè­êîâ; (4) ñòà­ðî­ñëó­æà­ùèõ æå ïîñòà­íî­âè­ëè óâî­ëèòü, ÷òîáû â êàæ­äîì ðèì­ñêîì ëåãè­îíå áûëî íå áîëåå øåñòè òûñÿ÷ âîè­íîâ è òðåõ­ñîò êîí­íè­êîâ. (5) Äëÿ äðó­ãî­ãî êîí­ñó­ëà íå áûëî òâåð­äî óñòà­íîâ­ëå­íî ÷èñ­ëî ðèì­ñêèõ ãðàæ­äàí, ïîä­ëå­æà­ùèõ íàáî­ðó äëÿ ïîïîë­íå­íèÿ; îïðå­äå­ëå­íî áûëî òîëü­êî, ÷òîáû îí ñîñòà­âèë äâà ëåãè­î­íà ïî ïÿòü òûñÿ÷ äâå­ñòè ïåõî­òèí­öåâ è òðè­ñòà êîí­íè­êîâ; (6) çàòî ëàòèí­ñêèõ ñîþç­íè­êîâ áûëî ïðåä­ó­ñìîò­ðå­íî áîëü­øå, ÷åì ó åãî òîâà­ðè­ùà: äåñÿòü òûñÿ÷ ïåõî­òèí­öåâ è øåñòü­ñîò êîí­íè­êîâ. Êðî­ìå òîãî, áûëî ïðè­êà­çà­íî íàáðàòü åùå ÷åòû­ðå ñ.478 äîïîë­íè­òåëü­íûõ ëåãè­î­íà, ÷òîáû ðàñ­ïî­ëà­ãàòü èìè ïî íåîá­õî­äè­ìî­ñòè. (7) Âîé­ñêî­âûõ òðè­áó­íîâ êîí­ñó­ëàì íàçíà­÷àòü âîñ­ïðå­òè­ëè60; èõ èçáðàë íàðîä. Ëàòèí­ñêèì ñîþç­íè­êàì âåëå­íî áûëî ïðåä­ñòà­âèòü øåñò­íà­äöàòü òûñÿ÷ ïåõî­òèí­öåâ è òûñÿ­÷ó êîí­íè­êîâ — (8) òàêîå âîé­ñêî ðåøå­íî áûëî èìåòü íàãîòî­âå íà ñëó­÷àé, åñëè â íåì âîç­íèêíåò íóæ­äà.

Áîëåå âñå­ãî áåñ­ïî­êîé­ñòâà âíó­øà­ëà Ìàêåäî­íèÿ. (9) Âî ôëîò ïðè­êà­çà­íî áûëî íàáðàòü òûñÿ­÷ó ìîðÿ­êîâ èç ðèì­ñêèõ ãðàæ­äàí âîëü­íîîò­ïó­ùåí­íè­÷å­ñêî­ãî ñîñëî­âèÿ — èç Èòà­ëèè ïÿòü­ñîò, ñòîëü­êî æå èç Ñèöè­ëèè, è òîò, êîìó äîñòà­íåò­ñÿ ýòà ïðî­âèí­öèÿ, äîë­æåí áóäåò ïåðå­ïðà­âèòü èõ â Ìàêåäî­íèþ, ãäå áû íè íàõî­äèë­ñÿ ôëîò. (10)  Èñïà­íèþ ïîñòà­íî­âè­ëè îòïðà­âèòü äëÿ ïîïîë­íå­íèÿ òðè òûñÿ­÷è ðèì­ñêèõ ïåõî­òèí­öåâ è òðè­ñòà âñàä­íè­êîâ. Äëÿ èñïàí­ñêèõ ëåãè­î­íîâ òîæå áûëî îïðå­äå­ëå­íî ÷èñ­ëî âîè­íîâ — ïî ïÿòü òûñÿ÷ äâå­ñòè ïåõî­òèí­öåâ è òðè­ñòà âñàä­íè­êîâ â êàæ­äîì. (11) Îò ñîþç­íè­êîâ òîò ïðå­òîð, êîòî­ðî­ìó äîñòà­íåò­ñÿ Èñïà­íèÿ, äîë­æåí áóäåò ïîòðå­áî­âàòü ÷åòû­ðå òûñÿ­÷è ïåõî­òèí­öåâ è òðè­ñòà êîí­íè­êîâ.

12. Prin­ci­pio in­se­quen­tis an­ni cum con­su­les no­vi Q. Mar­cius et Cn. Ser­vi­lius de pro­vin­ciis ret­tu­lis­sent, pri­mo quo­que tem­po­re aut com­pa­ra­re eos in­ter se Ita­liam et Ma­ce­do­niam aut sor­ti­ri pla­cuit; [2] pri­us­quam id sors cer­ne­ret, in in­cer­tum, ne quid gra­tia mo­men­ti fa­ce­ret, in ut­ram­que pro­vin­ciam quod res de­si­de­ra­ret supple­men­ti de­cer­ni — [3] in Ma­ce­do­niam pe­di­tum Ro­ma­no­rum sex mi­lia, so­cio­rum no­mi­nis La­ti­ni sex mi­lia, equi­tes Ro­ma­nos du­cen­tos quin­qua­gin­ta, so­cios tre­cen­tos — [4] ve­te­res mi­li­tes di­mit­ti, ita ut in sin­gu­las Ro­ma­nas le­gio­nes ne plus se­na mi­lia pe­di­tum, tre­ce­ni equi­tes es­sent. [5] Al­te­ri con­su­li nul­lus cer­tus fi­ni­tus nu­me­rus ci­vium Ro­ma­no­rum quem in supple­men­tum le­ge­ret. Id mo­do fi­ni­tum, ut duas le­gio­nes scri­be­ret, quae qui­na mi­lia pe­di­tum et du­ce­nos ha­be­rent, equi­tes tre­ce­nos. [6] La­ti­no­rum maior quam col­le­gae dec­re­tus nu­me­rus, pe­di­tum de­cem mi­lia et ses­cen­ti equi­tes. Quat­tuor prae­te­rea le­gio­nes scri­bi ius­sae, quae si quo opus es­set edu­ce­ren­tur. [7] Tri­bu­nos iis non per­mis­sum ut con­su­les fa­ce­rent: po­pu­lus crea­vit. So­ciis no­mi­nis La­ti­ni se­de­cim mi­lia pe­di­tum et mil­le equi­tes im­pe­ra­ti. [8] Hunc exer­ci­tum pa­ra­ri tan­tum pla­cuit, ut exi­ret, si quo res pos­ce­ret. Ma­ce­do­nia ma­xi­me cu­ram prae­be­bat. [9] In clas­sem mil­le so­cii na­va­les ci­ves Ro­ma­ni li­ber­ti­ni or­di­nis, ex Ita­lia quin­gen­ti scri­bi ius­si; to­ti­dem ut ex Si­ci­lia scri­be­ren­tur; et cui ea pro­vin­cia eve­nis­set, man­da­tum, ut eos in Ma­ce­do­niam, ubi­cum­que clas­sis es­set, de­por­tan­dos cu­ra­ret. [10] In His­pa­niam tria mi­lia pe­di­tum Ro­ma­no­rum in supple­men­tum, tre­cen­ti equi­tes dec­re­ti. Fi­ni­tus ibi quo­que in le­gio­nes mi­li­tum nu­me­rus, pe­di­tum qui­na mi­lia du­ce­ni et tre­ce­ni equi­tes. [11] Et so­ciis im­pe­ra­re prae­tor, cui His­pa­nia ob­ve­nis­set, ius­sus quat­tuor mi­lia pe­di­tum et tre­cen­tos equi­tes.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 59Ñîãëàñ­íî XLIV, 1, 1, ïðè îòáû­òèè èõ áûëî ïÿòü òûñÿ÷.
  • 60Ñð.: XLII, 31, 5 è ïðè­ìå÷. 75 ê êí. XLII, à òàê­æå XLIV, 21, 2.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1260010115 1260010226 1327007032 1364004313 1364004314 1364004315