Ïåðåâîä Î. Ë. Ëåâèíñêîé.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì, Â. Ì. Ñìèðèíûì.
Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, A. C. Schlesinger, 1951/1989. ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
43. (1) Ó âñåõ åùå êàê áû ïåðåä ãëàçàìè áûë ìàêåäîíñêèé òðèóìô, à óæå â äåíü Êâèðèíàëèé136 Ëóöèé Àíèöèé ñïðàâèë òðèóìô íàä Ãåíòèåì è èëëèðèéöàìè. (2) Âî âñåì, êàçàëîñü, îí áûë ïîäîáåí òðèóìôó Ïàâëà, íî ñ íèì ñðàâíèòüñÿ íå ìîã: è ðîäîì Àíèöèé áûë íèæå, è âëàñòü ïðåòîðñêóþ íå ñðàâíèòü ñ êîíñóëüñêîé. Äà è âñå áûëî íåñðàâíèìî: íè Ãåíòèé ñ Ïåðñååì, íè èëëèðèéöû ñ ìàêåäîíÿíàìè, íè äîáû÷à ñ äîáû÷åé, íè äåíüãè ñ äåíüãàìè, íè äàðû ñ äàðàìè. (3) Ñëîâîì, íåäàâíèé áëåñê ìàêåäîíñêîãî òðèóìôà çàòìåâàë Àíèöèåâ, íî çðèòåëÿì áûëî ïîíÿòíî, ÷òî ñàì ïî ñåáå åãî òðèóìô ïðåçðåíèÿ íèêàê íå çàñëóæèâàåò. (4) Âåäü çà ñ÷èòàíûå äíè ïîëêîâîäåö ñìèðèë èëëèðèéöåâ, íåóêðîòèìûõ ðàâíî íà ñóøå è íà ìîðå, çàùèùåííûõ è ìåñòíîñòüþ ñâîåþ è óêðåïëåíèÿìè, à öàðÿ è âñþ åãî ðîäíþ âçÿë â ïëåí.  òðèóìôå Ëóöèé Àíèöèé ïðîíåñ è ìíîãî âîåííûõ çíàìåí, è äðóãóþ äîáû÷ó, è öàðñêóþ óòâàðü, (5) çîëîòà äâàäöàòü ñåìü ôóíòîâ, ñåðåáðà — äåâÿòíàäöàòü, äåíàðèåâ — òðèíàäöàòü òûñÿ÷, à èëëèðèéñêîãî ñåðåáðà — ñòî äâàäöàòü òûñÿ÷ ìîíåò137. (6) Ïðåä êîëåñíèöåé Àíèöèÿ øåë öàðü Ãåíòèé ñ öàðèöåþ è äåòüìè, è Êàðàâàíòèé, áðàò öàðÿ, è íåêîòîðûå çíàòíûå èëëèðèéöû. (7) Èç äîáû÷è Àíèöèé ðàçäàë ïî ñîðîê ïÿòü äåíàðèåâ íà êàæäîãî èç ïåõîòèíöåâ, ñ.555 öåíòóðèîíàì — âäâîå, à âñàäíèêàì — âòðîå; ëàòèíñêèì ñîþçíèêàì äàë ñòîëüêî æå, ñêîëüêî ðèìñêèì ãðàæäàíàì, à ìîðÿêàì — ñêîëüêî ïåõîòå. (8)  òðèóìôå ýòîì âîèíû øëè âåñåëåå, è ìíîãî ïåñåí ïåëîñü âî ñëàâó ñàìîãî ïîëêîâîäöà. Ïî ñëîâàì Àíòèàòà, èëëèðèéñêàÿ äîáû÷à äàëà äâàäöàòü ìèëëèîíîâ ñåñòåðöèåâ, íå ñ÷èòàÿ çîëîòà è ñåðåáðà, ñíåñåííîãî â êàçíó; îòêóäà Àíòèàò âçÿë ýòî — íåèçâåñòíî, ïîòîìó ÿ ññûëàþñü íà íåãî. (9) Öàðÿ Ãåíòèÿ ñ äåòüìè, ñóïðóãîé è áðàòîì ïðåïðîâîäèëè ïîä ñòðàæó â Ñïîëåòèé, êàê ïîñòàíîâèë ñåíàò, à ïðî÷èõ ïëåííèêîâ îñòàâèëè â Ðèìå è áðîñèëè â òåìíèöó; íî æèòåëè Ñïîëåòèÿ íå çàõîòåëè ñòîðîæèòü öàðåé, è òåõ ïåðåâåëè â Èãóâèé. (10) Îò èëëèðèéñêîé äîáû÷è îñòàëîñü äâåñòè äâàäöàòü ëåãêèõ ñóäîâ; ïî ñåíàòñêîìó ïîñòàíîâëåíèþ Êâèíò Êàññèé ïåðåäàë èõ æèòåëÿì Êîðêèðû, Àïîëëîíèè è Äèððàõèÿ êàê äîáû÷ó, îòáèòóþ ó öàðÿ Ãåíòèÿ. |
43. Haerente adhuc non in animis modo, sed paene in oculis memoria Macedonici triumphi L. Anicius Quirinalibus triumphavit de rege Gentio Illyriisque. [2] Similia omnia magis visa hominibus quam paria; minor ipse imperator, et nobilitate Anicius cum Aemilio et iure imperii praetor cum consule conlatus; non Gentius Perseo, non Illyrii Macedonibus, non spolia spoliis, non pecunia pecuniae, non dona donis comparari poterant. [3] Itaque sicut praefulgebat huic triumphus recens, ita apparebat ipsum per se intuentibus nequaquam esse contemnendum. [4] Perdomuerat intra paucos dies terra marique ferocem, locis munimentisque fretam gentem Illyriorum; regem regiaeque omnes stirpis ceperat. Transtulit in triumpho multa militaria signa spoliaque alia et supellectilem regiam, [5] auri pondo viginti et septem, argenti decem et novem pondo, denarium decem tria milia et centum viginti milia Illyrici argenti. [6] Ante currum ducti Gentius rex cum coniuge et liberis et Caravantius, frater regis, et aliquot nobiles Illyrii. [7] De praeda militibus in singulos quadragenos quinos denarios, duplex centurioni, triplex equiti, sociis nominis Latini quantum civibus, et sociis navalibus dedit quantum militibus. [8] Laetior hunc triumphum est secutus miles, multisque dux ipse carminibus celebratus. Sestertium ducentiens ex ea praeda redactum esse auctor est Antias, praeter aurum argentumque, quod in aerarium sit latum; quod quia unde redigi potuerit non apparebat, auctorem pro re posui. [9] Rex Gentius cum liberis et coniuge et fratre Spoletium in custodiam ex senatus consulto ductus, ceteri captivi Romae in carcerem coniecti; recusantibusque custodiam Spoletinis Iguvium reges traducti. [10] Reliquum ex Illyrico praedae ducenti viginti lembi erant; de Gentio rege captos eos Corcyraeis et Apolloniatibus et Dyrrhachinis Q. Cassius ex senatus consulto tribuit. |
ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß