Всеобщая история

Кн. II, гл. 24

24. ἵνα δὲ συμ­φανὲς ἐπ᾽ αὐτῶν γέ­νηται τῶν ἔργων ἡλί­κοις Ἀν­νί­βας ἐτόλ­μη­σε πράγ­μα­σιν ἐπι­θέσ­θαι [με­τὰ δὲ ταῦτα] καὶ πρὸς ἡλί­κην δυ­νασ­τείαν πα­ραβό­λως ἀντοφ­θαλμή­σας ἐπὶ το­σοῦτο κα­θίκε­το τῆς προ­θέσεως ὥστε τοῖς με­γίσ­τοις συμπτώ­μασι πε­ριβάλ­λειν Ῥω­μαίους, [2] ῥη­τέον ἂν εἴη τὴν πα­ρασ­κευὴν καὶ τὸ πλῆ­θος τῆς ὑπαρ­χού­σης αὐτοῖς τό­τε δυ­νάμεως. [3] με­τὰ μὲν δὴ τῶν ὑπά­των ἐξε­ληλύ­θει τέτ­τα­ρα στρα­τόπε­δα Ῥω­μαϊκά, πεν­τά­κις μὲν χι­λίους καὶ διακο­σίους πε­ζούς, ἱπ­πεῖς δὲ τριακο­σίους ἔχον ἕκασ­τον. [4] σύμ­μα­χοι δὲ μεθ᾽ ἑκα­τέρων ἦσαν οἱ συ­νάμ­φω πε­ζοὶ μὲν τρισ­μύ­ριοι, δισ­χί­λιοι δ᾽ ἱπ­πεῖς. [5] τῶν δ᾽ ἐκ τοῦ και­ροῦ προσ­βοηθη­σάν­των εἰς τὴν Ῥώ­μην Σα­βί­νων καὶ Τυρ­ρη­νῶν ἱπ­πεῖς μὲν ἦσαν εἰς τετ­ρα­κισ­χι­λίους, πε­ζοὶ δὲ πλείους τῶν πεν­τα­κισ­μυ­ρίων. [6] τού­τους μὲν ἁθροίσαν­τες ὡς ἐπὶ Τυρ­ρη­νίας προεκά­θισαν, ἑξα­πέλε­κυν αὐτοῖς ἡγε­μόνα συσ­τή­σαν­τες. [7] οἱ δὲ τὸν Ἀπεν­νῖ­νον κα­τοικοῦν­τες Ὄμβροι καὶ Σαρ­σι­νάτοι συ­νήχ­θη­σαν εἰς δισ­μυ­ρίους, με­τὰ δὲ τού­των Οὐένε­τοι καὶ Γο­νομά­νοι δισ­μύ­ριοι. [8] τού­τους δ᾽ ἔτα­ξαν ἐπὶ τῶν ὅρων τῆς Γα­λατίας, ἵν᾽ ἐμβα­λόν­τες εἰς τὴν τῶν Βοίων χώ­ραν ἀντι­περισ­πῶ­σι τοὺς ἐξε­ληλυ­θό­τας. τὰ μὲν οὖν προ­καθή­μενα στρα­τόπε­δα τῆς χώ­ρας ταῦτ᾽ ἦν. [9] ἐν δὲ τῇ Ῥώμῃ διέτ­ρι­βον ἡτοιμασ­μέ­νοι χά­ριν τῶν συμ­βαι­νόν­των ἐν τοῖς πο­λέμοις, ἐφεδ­ρείας ἔχον­τες τά­ξιν, Ῥω­μαίων μὲν αὐτῶν πε­ζοὶ δισ­μύ­ριοι, με­τὰ δὲ τού­των ἱπ­πεῖς χί­λιοι καὶ πεν­τα­κόσιοι, τῶν δὲ συμ­μά­χων πε­ζοὶ μὲν τρισ­μύ­ριοι, δισ­χί­λιοι δ᾽ ἱπ­πεῖς. [10] κα­ταγ­ρα­φαὶ δ᾽ ἀνη­νέχ­θη­σαν Λα­τί­νων μὲν ὀκτα­κισ­μύ­ριοι πε­ζοί, πεν­τα­κισ­χί­λιοι δ᾽ ἱπ­πεῖς, Σαυ­νιτῶν δὲ πε­ζοὶ μὲν ἑπτα­κισ­μύ­ριοι, με­τὰ δὲ τού­των ἱπ­πεῖς ἑπτα­κισ­χί­λιοι, [11] καὶ μὴν Ἰαπύ­γων καὶ Μεσ­σα­πίων συ­νάμ­φω πε­ζῶν μὲν πέν­τε μυ­ριάδες, ἱπ­πεῖς δὲ μύ­ριοι σὺν ἑξα­κισ­χι­λίοις, [12] Λευ­κανῶν δὲ πε­ζοὶ μὲν τρισ­μύ­ριοι, τρισ­χί­λιοι δ᾽ ἱπ­πεῖς, Μαρ­σῶν δὲ καὶ Μαρ­ρου­κί­νων καὶ Φερεν­τά­νων, ἔτι δ᾽ Οὐεσ­τί­νων πε­ζοὶ μὲν δισ­μύ­ριοι, τετ­ρα­κισ­χί­λιοι δ᾽ ἱπ­πεῖς. [13] ἔτι γε μὴν καὶ ἐν Σι­κελίᾳ καὶ Τά­ραν­τι στρα­τόπε­δα δύο πα­ρεφήδ­ρευεν, ὧν ἑκά­τερον ἦν ἀνὰ τετ­ρα­κισ­χι­λίους καὶ διακο­σίους πε­ζούς, ἱπ­πεῖς δὲ διακο­σίους. [14] Ῥω­μαίων δὲ καὶ Καμ­πα­νῶν ἡ πληθὺς πε­ζῶν μὲν εἰς εἴκο­σι καὶ πέν­τε κα­τελέχ­θη­σαν μυ­ριάδες, ἱπ­πέων δ᾽ ἐπὶ ταῖς δύο μυ­ριά­σιν ἐπῆ­σαν ἔτι τρεῖς χι­λιάδες. [15] ὥστ᾽ εἶναι τὸ [κε­φάλαιον τῶν μὲν προ­καθη­μέ­νων τῆς Ῥώ­μης δυ­νάμεων πε­ζοὶ μὲν ὑπὲρ πεν­τε­καίδε­κα μυ­ριάδες, ἱπ­πεῖς δὲ πρὸς ἑξα­κισ­χι­λίους, [16] τὸ δὲ] σύμ­παν πλῆ­θος τῶν δυ­ναμέ­νων ὅπλα βασ­τά­ζειν, αὐτῶν τε Ῥω­μαίων καὶ τῶν συμ­μά­χων, πε­ζῶν ὑπὲρ τὰς ἑβδο­μήκον­τα μυ­ριάδας, ἱπ­πέων δ᾽ εἰς ἑπτὰ μυ­ριάδας. [17] ἐφ᾽ οὓς Ἀν­νί­βας ἐλάτ­τους ἔχων δισ­μυ­ρίων ἐπέ­βαλεν εἰς τὴν Ἰτα­λίαν. περὶ μὲν οὖν τού­των ἐν τοῖς ἑξῆς σα­φέσ­τε­ρον ἐκποιήσει κα­τανοεῖν.