Всеобщая история

Кн. III, гл. 40

40. Ἀν­νί­βας μὲν οὖν ἐνε­χείρει ταῖς διεκ­βο­λαῖς τῶν Πυ­ρηναίων ὀρῶν, κα­τάφο­βος ὢν τοὺς Κελ­τοὺς διὰ τὰς ὀχυ­ρότη­τας τῶν τό­πων. [2] Ῥω­μαῖοι δὲ κα­τὰ τοὺς αὐτοὺς και­ροὺς διακού­σαν­τες μὲν τῶν ἐξα­ποσ­τα­λέν­των εἰς Καρ­χη­δόνα πρεσ­βευ­τῶν τὰ δε­δογ­μέ­να καὶ τοὺς ῥη­θέν­τας λό­γους, προσ­πε­σόν­τος δὲ θᾶτ­τον ἢ προ­σεδό­κων Ἀν­νί­βαν διαβε­βηκέ­ναι τὸν Ἴβη­ρα πο­ταμὸν με­τὰ τῆς δυ­νάμεως, προεχει­ρίσαν­το πέμ­πειν με­τὰ στρα­τοπέ­δων Πόπ­λιον μὲν Κορ­νή­λιον εἰς Ἰβη­ρίαν, Τε­βέριον δὲ Σεμπρώ­νιον εἰς Λι­βύην. [3] ἐν ὅσῳ δ᾽ οὗτοι περὶ τὰς κα­ταγ­ρα­φὰς ἐγί­νον­το τῶν στρα­τοπέ­δων καὶ τὴν ἄλ­λην πα­ρασ­κευήν, ἔσπευ­σαν ἐπὶ τέ­λος ἀγα­γεῖν τὰ κα­τὰ τὰς ἀποικίας, οἳ δὴ πρό­τερον ἦσαν εἰς Γα­λατίαν ἀποσ­τέλ­λειν προ­κεχει­ρισ­μέ­νοι. [4] τὰς μὲν οὖν πό­λεις ἐνερ­γῶς ἐτεί­χιζον, τοὺς δ᾽ οἰκή­τορας ἐν ἡμέ­ραις τριάκον­τα πα­ρήγ­γει­λαν ἐπι­τό­πους γί­νεσ­θαι, τὸν ἀριθ­μὸν ὄν­τας εἰς ἑκα­τέραν τὴν πό­λιν εἰς ἑξα­κισ­χι­λίους· [5] ὧν τὴν μὲν μίαν ἔκτι­ζον ἐπὶ τά­δε τοῦ Πά­δου πο­ταμοῦ, προ­σαγο­ρεύσαν­τες Πλα­κεν­τίαν, τὴν δ᾽ ἄλ­λην ἐπὶ θά­τερα, κα­τονο­μάσαν­τες Κρε­μώνην. [6] ἤδη δὲ τού­των συ­νῳκισ­μέ­νων, οἱ Βοῖοι κα­λούμε­νοι Γα­λάται, πά­λαι μὲν οἷον λο­χῶν­τες τὴν πρὸς Ῥω­μαίους φι­λίαν, οὐκ ἔχον­τες δὲ τό­τε και­ρόν, [7] με­τεωρι­ζόμε­νοι καὶ πισ­τεύον­τες ἐκ τῶν διαπεμ­πο­μέ­νων τῇ πα­ρουσίᾳ τῶν Καρ­χη­δονίων ἀπέσ­τη­σαν ἀπὸ Ῥω­μαίων, ἐγκα­ταλι­πόν­τες τοὺς ὁμή­ρους, οὓς ἔδο­σαν ἐκβαίνον­τες ἐκ τοῦ πο­λέ­μου τοῦ προ­γεγο­νό­τος, ὑπὲρ οὗ τὴν ἐξή­γη­σιν ἡμεῖς ἐν τῇ προ­τέρᾳ βύβ­λῳ ταύ­της ἐποιησά­μεθα. [8] πα­ρακα­λέσαν­τες δὲ τοὺς Ἴνσομβρας καὶ συμφρο­νήσαν­τες κα­τὰ τὴν προ­γεγε­νημέ­νην ὀργὴν κα­τέσυ­ραν τὴν κα­τακεκ­λη­ρουχη­μένην χώ­ραν ὑπὸ Ῥω­μαίων καὶ τοὺς φεύγον­τας συν­διώξαν­τες εἰς Μο­τίνην, ἀποικίαν ὑπάρ­χου­σαν Ῥω­μαίων, ἐπο­λιόρ­κουν. [9] ἐν οἷς καὶ τρεῖς ἄνδρας τῶν ἐπι­φα­νῶν συ­νέκ­λει­σαν τοὺς ἐπὶ τὴν διαίρε­σιν τῆς χώ­ρας ἀπεσ­ταλμέ­νους· ὧν εἷς μὲν ἦν Γάιος Λυ­τάτιος ὁ τὴν ὕπα­τον ἀρχὴν εἰλη­φώς, οἱ δὲ δύο τὴν ἑξα­πέλε­κυν. [10] οἰομέ­νων δὲ δεῖν τού­των εἰς λό­γους σφί­σι συ­νελ­θεῖν, ὑπή­κουσαν οἱ Βοῖοι. τῶν δ᾽ ἀνδρῶν ἐξελ­θόντων, πα­ρασ­πονδή­σαν­τες συ­νέλα­βον αὐτούς, ἐλπί­σαν­τες διὰ τού­των κο­μιεῖσ­θαι τοὺς αὑτῶν ὁμή­ρους. [11] Λεύκιος δὲ Μά­λιος ἑξα­πέλε­κυς ὑπάρ­χων καὶ προ­καθή­μενος ἐπὶ τῶν τό­πων με­τὰ δυ­νάμεως, ἀκού­σας τὸ γε­γονός, ἐβοήθει κα­τὰ σπου­δήν. [12] οἱ δὲ Βοῖοι συ­νέν­τες αὐτοῦ τὴν πα­ρουσίαν, ἔν τι­σι δρυ­μοῖς ἑτοιμά­σαν­τες ἐνέδ­ρας ἅμα τῷ πα­ρελ­θεῖν εἰς τοὺς ὑλώ­δεις τό­πους παν­τα­χόθεν ἅμα προσ­πε­σόν­τες πολ­λοὺς ἀπέκ­τει­ναν τῶν Ῥω­μαίων. [13] οἱ δὲ λοιποὶ τὰς μὲν ἀρχὰς ὥρμη­σαν πρὸς φυ­γήν· ἐπεὶ δὲ τῶν ψι­λῶν ἥψαν­το χω­ρίων, ἐπὶ πο­σὸν συ­νέσ­τη­σαν οὕτως ὥστε μό­λις εὐσχή­μο­να ποιήσασ­θαι τὴν ἀπο­χώρη­σιν. οἱ δὲ Βοῖοι κα­τακο­λουθή­σαν­τες συ­νέκ­λει­σαν καὶ τού­τους εἰς τὴν Τάν­νη­τος κα­λουμέ­νην κώ­μην. [14] τοῖς δ᾽ ἐν τῇ Ῥώμῃ προσ­πε­σόν­τος ὅτι τὸ τέ­ταρ­τον στρα­τόπε­δον πε­ριειλημ­μέ­νον ὑπὸ τῶν Βοίων πο­λιορ­κεῖ­ται κα­τὰ κρά­τος, τὰ μὲν τῷ Ποπ­λίῳ προ­κεχει­ρισ­μέ­να στρα­τόπε­δα κα­τὰ σπουδὴν ἐξα­πέσ­τελ­λον ἐπὶ τὴν τού­των βοήθειαν, ἡγε­μόνα συσ­τή­σαν­τες ἑξα­πέλε­κυν, ἄλ­λα δὲ συ­νάγειν καὶ κα­ταγ­ρά­φειν ἐκ τῶν συμ­μά­χων αὐτῷ πα­ρήγ­γει­λαν.