Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà

Êíèãà XXV, ãë. 20

Òèò Ëèâèé. Èñòîðèÿ Ðèìà îò îñíîâàíèÿ ãîðîäà. Òîì II. Ì., èçä-âî «Ëàäîìèð», 2002. Ñâåðåíî ñ èçäàíèåì Ì., «Íàóêà», 1991.
Ïåðåâîä Ì. Å. Ñåðãååíêî.
Êîììåíòàðèé ñîñòàâëåí Â. Ì. Ñìèðèíûì, Ã. Ï. ×èñòÿêîâûì è Ô. À. Ìèõàéëîâñêèì. Ðåäàêòîð êîììåíòàðèåâ — Â. Ì. Ñìèðèí.
Ðåä. ïåðåâîäà è êîììåíòàðèåâ (èçä. 1991) Â. Ì. Ñìèðèí. Ðåäàêòîðû ïåðåâîäà (èçä. 2002) Ì. Ë. Ãàñïàðîâ è Ã. Ñ. Êíàáå.
Ëàò. òåêñò: Loeb Classical Library, F. G. Moore, 1940/1984.
ÑÊÐÛÒÜ ËÀÒÈÍÑÊÈÉ ÒÅÊÑÒ
1 2 3 4 5 6 7

20. (1) Êîí­ñó­ëû îïÿòü ýíåð­ãè÷­íî ãîòî­âè­ëèñü ê îñà­äå Êàïóè; âñå íåîá­õî­äè­ìîå ñíî­ñè­ëè è çàãîòîâ­ëÿ­ëè: (2) â Êàçè­ëèí ñâåç­ëè õëåá; â óñòüå Âóë­òóð­íà, ãäå ñåé­÷àñ ñòî­èò ãîðîä, â íåáîëü­øîé êðå­ïî­ñòè è â Ïóòå­î­ëàõ79 (êîòî­ðûå óæå ðàíü­øå óêðå­ïèë Ôàáèé Ìàê­ñèì) ðàç­ìå­ñòè­ëè åùå ïîä­ìî­ãó, ÷òîáû áûòü õîçÿ­å­âà­ìè íà ïðè­áðåæ­íîé ìîð­ñêîé ïîëî­ñå è íà ðåêå. (3)  ýòè äâå ïðè­ìîð­ñêèå êðå­ïî­ñòè ñâåç­ëè èç Îñòèè õëåá, íåäàâ­íî ïðè­ñëàí­íûé èç Ñàð­äè­íèè è çàêóï­ëåí­íûé â Ýòðó­ðèè ïðå­òî­ðîì Ìàð­êîì Þíè­åì, ÷òîáû çèìîé ó âîé­ñêà ïðè­ïà­ñîâ áûëî âäî­âîëü. (4) Ïîñëå ïîðà­æå­íèÿ â Ëóêà­íèè äîá­ðî­âîëü­öû, âåð­íî ñëó­æèâ­øèå â âîé­ñêå ïðè Ãðàê­õå, îñòà­âè­ëè ñëóæ­áó ïîñëå åãî ñìåð­òè, ñëîâ­íî óæå íå ñâÿ­çàí­íûå íèêà­êè­ìè îáÿ­çà­òåëü­ñòâà­ìè79a.

(5) Ãàí­íè­áàë íå çàáû­âàë î Êàïóå, íå ñîáè­ðàë­ñÿ â òàêóþ êðè­òè­÷å­ñêóþ ìèíó­òó áðî­ñèòü ñîþç­íè­êîâ, íî, ðàç­ãðî­ìèâ îäíî­ãî áåç­ðàñ­ñóä­íî ÿðîñò­íî­ãî ðèì­ñêî­ãî âîæäÿ, îí ïîä­æèäàë ñëó­÷àÿ ðàñ­ïðà­âèòü­ñÿ òàê­æå è ñ äðó­ãèì — äà è ñ åãî âîé­ñêîì. (6) Ïîñëû èç Àïó­ëèè äîíåñ­ëè Ãàí­íè­áà­ëó, ÷òî ïðå­òîð Ãíåé Ôóëü­âèé, îñà­æäàÿ îòïàâ­øèå îò ðèì­ëÿí àïó­ëèé­ñêèå ãîðî­äà, äåé­ñò­âî­âàë ýíåð­ãè÷­íî è îñìîò­ðè­òåëü­íî, íî îò ñëèø­êîì áîëü­øî­ãî óñïå­õà è ñàì ïðå­òîð, è åãî âîè­íû, ïåðå­ãðó­æåí­íûå äîáû­÷åé, îáëå­íè­ëèñü è ðàñ­ïó­ñòè­ëèñü: îò ïîðÿä­êà â âîé­ñêå íå îñòà­ëîñü è ñëåäà. (7) Ãàí­íè­áàë è ðàíü­øå íå ðàç è ñîâñåì íåäàâ­íî ìîã óâèäåòü, êàêèì ñòà­íî­âèò­ñÿ âîé­ñêî ó íåóìå­ëî­ãî âîå­íà­÷àëü­íè­êà. Îí íàïðà­âèë­ñÿ â Àïó­ëèþ.

20. Ca­pua a con­su­li­bus ite­rum sum­ma vi ob­si­de­ri coep­ta est, quae­que in eam rem opus erant com­por­ta­ban­tur pa­ra­ban­tur­que. [2] Ca­si­li­num fru­men­tum con­vec­tum; ad Vol­tur­ni os­tium, ubi nunc urbs est, cas­tel­lum com­mu­ni­tum ibi­que et Pu­teo­lis, quos iam an­te Fa­bius Ma­xi­mus mu­nie­rat, prae­si­dium im­po­si­tum, ut ma­re pro­xi­mum et flu­men in po­tes­ta­te es­sent. [3] In ea duo ma­ri­ti­ma cas­tel­la fru­men­tum, quod ex Sar­di­nia nu­per mis­sum erat quod­que M. Iuni­us prae­tor ex Et­ru­ria coe­me­rat, ab Os­tia con­vec­tum est, ut exer­ci­tui per hie­mem co­pia es­set. [4] Ce­te­rum su­per eam cla­dem quae in Lu­ca­nis ac­cep­ta erat vo­lo­num quo­que exer­ci­tus, qui vi­vo Grac­cho sum­ma fi­de sti­pen­dia fe­ce­rat, ve­lut exauc­to­ra­tus mor­te du­cis ab sig­nis dis­ces­sit.

[5] Han­ni­bal non Ca­puam neg­lec­tam ne­que in tan­to discri­mi­ne de­ser­tos vo­le­bat so­cios; sed pros­pe­ro ex te­me­ri­ta­te uni­us Ro­ma­ni du­cis suc­ces­su in al­te­rius du­cis exer­ci­tus­que oppri­men­di oc­ca­sio­nem im­mi­ne­bat. [6] Cn. Ful­vium prae­to­rem Apu­li le­ga­ti nun­tia­bant pri­mo, dum ur­bes quas­dam Apu­lo­rum quae ad Han­ni­ba­lem des­ci­vis­sent op­pug­na­ret, in­ten­tius rem egis­se: pos­tea ni­mio suc­ces­su et ip­sum et mi­li­tes prae­da imple­tos in tan­tam li­cen­tiam so­cor­diam­que ef­fu­sos ut nul­la dis­cip­li­na mi­li­tiae es­set. [7] Cum sae­pe alias, tum pau­cis die­bus an­te ex­per­tus qua­lis sub inscio du­ce exer­ci­tus es­set, in Apu­liam castra mo­vit.

ÏÐÈÌÅ×ÀÍÈß


  • 79Â îðè­ãè­íà­ëå ïðî­ïóñê; òåêñò âîñ­ïîë­íÿ­åò­ñÿ èçäà­òå­ëÿ­ìè ïî: XXIV, 7, 10.
  • 79aÝòî áûâ­øèå äîá­ðî­âîëü­öû-ðàáû èç «êàíí­ñêî­ãî íàáî­ðà» (ïîäðîá­íåé î íèõ: ïðè­ìå÷. 185 ê êí. XXVII). Èõ îùó­ùå­íèå ñâî­åé ñâÿ­çè ñ ïîãèá­øèì ïîë­êî­âîä­öåì êàê ïðåæ­äå âñå­ãî ëè÷­íîñò­íîé — âèäè­ìî, ÷åð­òà ðàá­ñêî-îòïó­ùåí­íè­÷å­ñêî­ãî ñàìî­îùó­ùå­íèÿ.
  • ÈÑÒÎÐÈß ÄÐÅÂÍÅÃÎ ÐÈÌÀ
    1327007031 1327008013 1327009001 1364002521 1364002522 1364002523