История Рима от основания города

Книга XXVI, гл. 30

30. Per­mu­ta­tis pro­vin­ciis Si­cu­li in se­na­tum intro­duc­ti mul­ta de Hie­ro­nis re­gis fi­de per­pe­tua er­ga po­pu­lum Ro­ma­num ver­ba fe­ce­runt, in gra­tiam pub­li­cam aver­ten­tes: [2] Hie­ro­ny­mum ac pos­tea Hip­poc­ra­ten at­que Epi­cy­den ty­ran­nos cum ob alia, tum prop­ter de­fec­tio­nem ab Ro­ma­nis ad Han­ni­ba­lem in­vi­sos fuis­se si­bi. Ob eam cau­sam et Hie­ro­ny­mum a prin­ci­pi­bus iuven­tu­tis pro­pe pub­li­co con­si­lio in­ter­fec­tum, [3] et in Epi­cy­dis Hip­poc­ra­tis­que cae­dem sep­tua­gin­ta no­bi­lis­si­mo­rum iuve­num co­niu­ra­tio­nem fac­tam; quos Mar­cel­li mo­ra des­ti­tu­tos, quia ad prae­dic­tum tem­pus exer­ci­tum ad Sy­ra­cu­sas non ad­mo­vis­set, in­di­cio fac­to om­nis ab ty­ran­nis in­ter­fec­tos. [4] Eam quo­que Hip­poc­ra­tis et Epi­cy­dis ty­ran­ni­dem Mar­cel­lum ex­ci­tas­se Leon­ti­nis cru­de­li­ter di­rep­tis. [5] Num­quam dein­de prin­ci­pes Sy­ra­cu­sa­no­rum de­sis­se ad Mar­cel­lum tran­si­re pol­li­ce­ri­que se ur­bem, cum vel­let, ei tra­di­tu­ros; sed eum pri­mo vi ca­pe­re ma­luis­se; [6] dein cum id ne­que ter­ra ne­que ma­ri om­nia ex­per­tus po­tuis­set, auc­to­res tra­di­ta­rum Sy­ra­cu­sa­rum fab­rum aera­rium So­sim et Moe­ri­cum His­pa­num quam prin­ci­pes Sy­ra­cu­sa­no­rum ha­be­re, to­tiens id ne­qui­quam ultro of­fe­ren­tis, praeop­tas­se, quo sci­li­cet ius­tio­re de cau­sa ve­tus­tis­si­mos so­cios po­pu­li Ro­ma­ni tru­ci­da­ret ac di­ri­pe­ret. [7] Si non Hie­ro­ny­mus ad Han­ni­ba­lem de­fe­cis­set, sed po­pu­lus Sy­ra­cu­sa­nus et se­na­tus, si por­tas Mar­cel­lo Sy­ra­cu­sa­ni pub­li­ce et non oppres­sis Sy­ra­cu­sa­nis ty­ran­ni eorum Hip­poc­ra­tes et Epi­cy­des clau­sis­sent, si Car­tha­gi­nien­sium ani­mis bel­lum cum po­pu­lo Ro­ma­no ges­sis­sent, [8] quid ultra quam quod fe­ce­rit, ni­si ut de­le­ret Sy­ra­cu­sas, fa­ce­re hos­ti­li­ter Mar­cel­lum po­tuis­se? [9] Cer­te prae­ter moe­nia et tec­ta ex­haus­ta ur­bis et ref­rac­ta ac spo­lia­ta deum de­lub­ra, dis ip­sis or­namen­tis­que eorum ab­la­tis, ni­hil re­lic­tum Sy­ra­cu­sis es­se. [10] Bo­na quo­que mul­tis adempta, ita ut ne nu­do qui­dem so­lo re­li­quiis di­rep­tae for­tu­nae ale­re se­se ac suos pos­sent. Ora­re se pat­res conscrip­tos ut, si ne­queant om­nia, sal­tem quae com­pa­reant cog­nos­ci­que pos­sint res­ti­tui do­mi­nis iubeant. [11] Ta­lia con­ques­tos cum ex­ce­de­re ex templo, ut de pos­tu­la­tis eorum pat­res con­su­li pos­sent, Lae­vi­nus ius­sis­set, [12] «Ma­neant im­mo» in­quit Mar­cel­lus «ut co­ram iis res­pon­deam, quan­do ea con­di­cio­ne pro vo­bis, pat­res conscrip­ti, bel­la ge­ri­mus ut vic­tos ar­mis ac­cu­sa­to­res ha­bea­mus, duae cap­tae hoc an­no ur­bes, Ca­pua Ful­vium reum, Mar­cel­lum Sy­ra­cu­sae ha­beant».