История Рима от основания города

Книга XXVII, гл. 33

33. Ibi alii maio­rem ad­fe­ren­tes tu­mul­tum nun­tii oc­cur­runt: Dar­da­nos in Ma­ce­do­niam ef­fu­sos Ores­ti­dem iam te­ne­re ac des­cen­dis­se in Ar­ges­tae­um cam­pum, fa­mam­que in­ter bar­ba­ros ce­leb­rem es­se Phi­lip­pum oc­ci­sum. [2] Ex­pe­di­tio­ne ea qua cum po­pu­la­to­ri­bus ag­ri ad Si­cyo­nem pug­na­vit in ar­bo­rem in­la­tus im­pe­tu equi ad emi­nen­tem ra­mum cor­nu al­te­rum ga­leae praef­re­git; [3] id in­ven­tum ab Aeto­lo quo­dam per­la­tum­que in Aeto­liam ad Scer­di­lae­dum, cui no­tum erat in­sig­ne ga­leae, fa­mam in­ter­fec­ti re­gis vol­ga­vit. [4] Post pro­fec­tio­nem ex Acha­ia re­gis Sul­pi­cius Aegi­nam clas­se pro­fec­tus cum At­ta­lo se­se co­niun­xit. [5] Achaei cum Aeto­lis Eleis­que haud pro­cul Mes­se­ne pros­pe­ram pug­nam fe­ce­runt. At­ta­lus rex et P. Sul­pi­cius Aegi­nae hi­ber­na­runt.

[6] Exi­tu hui­us an­ni T. Quincti­us con­sul, dic­ta­to­re co­mi­tio­rum lu­do­rum­que fa­cien­do­rum cau­sa dic­to T. Man­lio Tor­qua­to, ex vol­ne­re mo­ri­tur; alii Ta­ren­ti, alii in Cam­pa­nia mor­tuum tra­dunt. [7] Ita, quod nul­lo an­te bel­lo ac­ci­de­rat, duo con­su­les si­ne me­mo­ran­do proe­lio in­ter­fec­ti ve­lut or­bam rem pub­li­cam re­li­que­rant. Dic­ta­tor Man­lius ma­gistrum equi­tum C. Ser­vi­lium — tum aedi­lis cu­ru­lis erat — di­xit. [8] Se­na­tus quo die pri­mum est ha­bi­tus lu­dos mag­nos fa­ce­re dic­ta­to­rem ius­sit, quos M. Aemi­lius prae­tor ur­ba­nus C. Fla­mi­nio, Cn. Ser­vi­lio con­su­li­bus fe­ce­rat et in quin­quen­nium vo­ve­rat. Tum dic­ta­tor et fe­cit lu­dos et in in­se­quens lustrum vo­vit. [9] Ce­te­rum cum duo con­su­la­res exer­ci­tus tam pro­pe hos­tem si­ne du­ci­bus es­sent, om­ni­bus aliis omis­sis una prae­ci­pua cu­ra pat­res po­pu­lum­que in­ces­sit con­su­les pri­mo quo­que tem­po­re crean­di, et ut eos crea­rent po­tis­si­mum quo­rum vir­tus sa­tis tu­ta a frau­de Pu­ni­ca es­set: [10] cum to­to eo bel­lo dam­no­sa praep­ro­pe­ra ac fer­vi­da in­ge­nia im­pe­ra­to­rum fuis­sent, tum eo ip­so an­no con­su­les ni­mia cu­pi­di­ta­te con­se­ren­di cum hos­te ma­num in ne­co­pi­na­tam frau­dem lap­sos es­se; [11] ce­te­rum deos im­mor­ta­les, mi­se­ri­tos no­mi­nis Ro­ma­ni, pe­per­cis­se in­no­xiis exer­ci­ti­bus, te­me­ri­ta­tem con­su­lum ip­so­rum ca­pi­ti­bus dam­nas­se.